با توجه به‌ شرایط اقلیمی متفاوت استان سیستان و بلوچستان با سایر مناطق کشور یکی از کم آب ترین استان ها است که بارندگی در این استان شاید در طول سال یک بار هم اتفاق نمی افتد.

هدر رفت میلیون ها متر مکعب آب باران به دریای عمان نعمتی که در سو مدیریت به راحتی از دست می رود .

با ایجاد چند بند بتونی در بستر رودخانه می توان بخشی از این آب را مهار و در بخش های شرب و کشاورزی استفاده کرد .

مدیرکل مدیریت بحران استان  سیستان و بلوچستان گفت: با توجه به بحران خشکسالی که در استان وجود دارد از این ظرفیت و آب خدادادی باید استفاده کنیم و در همین راستا برنامه ریزی شده اما ساختار در چابهار و کنارک به شکلی نیست که بتوانیم این ابگرفتگی را مهار کنیم آبی که در سطح شهر هست به سمت دریا می رود

محبی افزود : قرار است با کمک آبخیزداری آب ۴ حوزه که از منطقه دشتیاری وارد دریا می‌شود را با ایجاد چاله و مسیرهایی مشخص کنیم که ماندگاری اب بیشتر شود، سفره های آب زیرزمینی تقویت شود تا در زمان بحران بتوانیم از این آب استفاده کنیم

مدیر کل مدیریت بحران استان با بیان اینکه بارندگی های اخیر در جنوب استان خسارتی زیادی به همراه نداشته است گفت: با توجه هشدارهای هواشناسی در خصوص وارد شده سامانه بارشی از قبل پیشگیریها انجام شده و سیلاب نداشتیم .

وی ادامه داد: در پی بارندگی های اخیر برخی از راه های روستایی به دلیل زیرساخت های نامناسب تخریب و دو تا از مسیرهای فرعی مسدود شده و آب گرفتگی های معابر شده است که همه اینها بازگشایی شدن و مشکلی وجود ندارد .

محمدامین شکری سرپرست فرمانداری شهرستان دشتیاری هم در گفت وگو با خبرنگار صداوسیما گفت : سیلاب اخیر در جنوب بلوچستان بخصوص در شهرستان دشتیاری حجم کم‌سابقه روان‌آب در پی داشت.

وی افزود» یکی از همین فرصت‌های ویژه بود که از دست رفت و این در حالی است مطالعات اولیه برای احداث بندهای تاخیری در بستر رودخانه باهوکلات انجام شده تا از طریق مهار روان‌آب حاصل از باران بخشی از نیاز آب شرب و کشاورزی مردم منطقه را تامین کنیم و این موضوع تاکنون به دلیل مشکل تامین اعتبار محقق نشده است.

وی افزود:در جریان وقوع سیل در پی فعالیت سامانه بارشی مونسون در شهرستان‌های ساحلی سیستان و بلوچستان باران به شکل رگباری و سیل آسا هستند علاوه بر تامین آب سدها می‌توانیم در حوزه آبخوان و آبخیزداری سهم بسزائی از روان آبها داشته باشیم

علی بخش شه بخش رئیس شورای اسلامی بخش باهوکلات نیز گفت؛ اقدامات اولیه برای ایجاد بندهای بتونی و موافقت اصولی از سوی امور منابع آب استان انجام شده است و نیازمند حمایت همه جانبه دستگاه‌های متولی امر هستیم.

وی افزود: سیستان و بلوچستان به لحاظ زیرساخت و امکانات مواجهه با بحران‌هایی مانند سیل با ضعف جدی مواجه است و ضرورت دارد در راستای تقویت مدیریت بحران در استان، دولت نگاه ویژه‌ای به این خطه از کشور داشته باشد چرا که تقریباً هر سال بلایای طبیعی را در سیستان و بلوچستان شاهد هستیم.

بارندگی های سیلابی مرداد ماه امسال بی سابقه در 60 سال گذشته

به گفته کارشناسان سازمان هواشناسی بارندگی های سیلابی مرداد ماه امسال با این حجم در این موقع از سال در 60 سال گذشته در این استان بی سابقه بوده است.

این حجم از بارندگی در شرایطی در سیستان و بلوچستان رخ داده است که در همه اخبار سال‌های اخیر از این استان به‌عنوان بی‌آب‌ترین استان کشور که تقریباً همه مساحت آن درگیر خشکسالی است یاد می‌شود.

اما نکته مهمی که در این بارندگی ها از آن غافل شده بودیم هدر رفت حجم زیادی از آب این بارندگی به خارج از مرزهای استان و بیابان ها بود ، آبی که اگر مدیر مهار آن در سال های اخیر با مطالعات و ساخت سدها و مخاذن ذخیره آب به درستی انجام می شد امروز شاهد ذخیره حجم زیادی از آب های بارندگی در استان بودیم و حداقل مشکلات منابع آبی استان را در بخش های کشاورزی، فضای سبز رفع می شد.

آب ناشی از باران های مونسونی پس از سیلابی کردن برخی مناطق راهی دریا و یا تبخیر می شود، اما به کام تشنه روستاها نمی ریزد، مسئولان امر هم تنها راه جلوگیری از هدر رفت این آب را سدسازی می دانند، آن هم سدهایی که سالهاست حرف از مطالعه آن است اما هنوز به سرانجام نرسیده تا به داد مردم تشنه کام برسد و مانع هدر رفت میلیاردها متر مکعب آب شود.

خالد ایزدپناه رئیس شورای اسلامی شهرستان دشتیاری می گوید: اگر مدیران اجرایی این تجربه را ندارند ولی نمایندگان مجلس شورای اسلامی از همین استان هستند و سال ها در این استان زندگی کردند .

وی افزود: چرا نباید یک بار برای همیشه نسخه بحران بی آبی برای استان سیستان وبلوچستان پیچیده شود و با مدیریت درست و اصولی می‌توانیم بدون کمترین هزینه و اعتبار از هدر رفت میلیون ها متر مکعب آب را که حاصل بارندگی های هستند گرفت.

وی تاکید کرد: شهرستان دشتیاری یکی از قطب های اصلی کشاورزی در استان است و صدها هکتار زمین حاصلخیز و آماده کشت دارد اما برای نگهداری آب های سطحی و روان آب ها هیچ برنامه ای تدوین نشده است و سالیانه شاهد هدر رفت میلیون ها مترمکعب آب حاصل از بارندگی به دریای عمان هستیم.

رئیس شورای اسلامی شهرستان دشتیاری خاطرنشان کردند؛ با توجه به موقعیت جغرافیایی و آب و هوای شهرستان دشتیاری گاها تا یک سال هیچ بارندگی نداریم و با بحران بی آبی مواجهه می شویم گاها می بینیم در طول سال بیش از ۳۰۰ میلیمتر باران در ۴ روز می بارد، پس انتظار می رود برای مهار روان آب ها و آب های سطحی و همچنین برای مقابله با بحران بی آبی چاره اندیشی و هوشمندانه برنامه ریزی کرد.

ایزدپناه بیان کرد؛ در روزهای اخیر بعد از سیل دیماه ۹۸ شاهد بارش باران های خوبی در سطح شهرستان دشتیاری بودیم اما به دلیل عدم نگهداری درست و اصولی از آب باران هم خسارت دیدیم و هم منابع مهم آبی را از دست دادیم.

وی گفت: ایجاد بندهای تاخیری و آبخوان برای مهار سیلاب و روان آب ها می‌توانیم نقش مهمی در ایجاد اشتغال، شکوفایی صنعت کشاورزی و رونق دامپروری و از همه مهمتر صدها هکتار زمین های لم یزرع را زیر کشت برد که نتیجه آن خودکفایی در تولید انواع محصولات گرمسیری کشور در سیستان وبلوچستان می شود.

معین الدین سعیدی نماینده مردم چابهار در مجلس شورای اسلامی نیز با اشاره به بارش های سیلابی مونسونی در جنوب استان و ضرورت مهار آب های ناشی از این بارندگی ها گفت: این راهکار فقط ایجاد بند بتنی در مسیر رودخانه باهو بوده است و ما این پیشنهاد را بار‌ها به وزرای جدید و قدیم نیرو ارائه داده‌ایم اما تا کنون هیچ اتفاقی رخ نداده و هرسال میلیون‌ها مترمکعب آب به دنبال بارندگی‌ها به دریا می‌ریزد و مردم از این میزان آب محروم شده و نمی‌توانند از آن استفاده‌ای کنند.

سعیدی افزود: در موضوع مهار آب و ایجاد دایک‌های حفاظتی روی رودخانه‌های کاجو و باهو و سایر رودخانه‌های فصلی این منطقه هنوز اقدام لازم نشده است و همچنان در حال پیگیری این موضوع هستیم.

وی بیان کرد: در سال ۹۸ بیش از یک میلیون متر مکعب آب از همین مسیر به دریا سرریز و تدبیری نشده است و ما بارها تاکید کرده‌ایم که باید در مسیر رودخانه باهو ۵ سد بتنی تعریف شود.

سعید تجلیلی فرماندار سراوان هم با اشاره به اینکه سالیانه 320 میلیون مترمکعب آب از طریق مرزهای شهرستان سراوان از کشور خارج می‌شود، گفت: آب حاصل از بارندگی در صورت استحصال توسط سد و بندهای خاکی می‌تواند منبع ذخیره‌ای برای استفاده در بخش‌های مختلف باشد.

وی افزود: تمرکز بر فعالیت‌های آبخیزداری برای تغذیه سفره‌های آبی، آبگیری چاهک‌ها و قنوات و نیز استقرار پوشش گیاهی در منطقه یک ضرورت است.

خشکسالی معضلی که استان سیستان و بلوچستان سالهاست با آن دست و پنجه نرم می می کند، ندادن حق آبه هیرمند توسط کشور افغانستان و همچنین نیامد باران در این استان بر شدت خشکسالی در استان کویری سیستان و بلوچستان افزوده است.

بدون شک فعالیت سامانه بارشی مونسون در جنوب استان سیستان و بلوچستان با حجم قابل توجه بارندگی که در کمتر از چند دقیقه جاری شدن روان‌آب و پرآب شدن رودخانه‌های فصلی را در پی دارد، فرصتی بی‌نظیر برای ذخیره‌سازی آب در استان خشک سیستان و بلوچستان است؛ اما در کمال ناباوری باید گفت بخش عمده این نزولات آسمانی هدر می‌رود.