حسین امیر عبداللهیان وزیر امور خارجه در گفت وگویی به مناسبت سومین سالگرد شهادت سپهبد حاج قاسم سلیمانی گفت: به‌رغم نقش آفرینی ممتاز مرجعیت و برخورداری رهبران سیاسی عراق از شایستگی و نخبگی، از مشورت سردار سلیمانی در روند دولت سازی در عراق استفاده می‌کردند.

وزیر امور خارجه افزود: برخی از مقامات آن‌ها در همان مقطع می‌گفتند که ما همه هماهنگی‌ها را میان خودمان انجام داده‌ایم، ولی احساس می‌کنیم هنوز حلقه مفقوده‌ای وجود دارد و منتظریم حاج قاسم بیاید و آخرین مشورت‌ها را با وی داشته باشیم و آن حلقه مفقوده را هم کامل کنیم.

امیرعبداللهیان ادامه داد: بنابراین در واقع در برخی مقاطع و کشور‌ها این دیپلماسی بود که سردار سلیمانی را به سوی خود فرا می‌خواند و از او می‌خواست که از نخبگی خود و استعداد ذاتی‌اش در این موضوع استفاده کند.

وی خاطرنشان کرد: برای خود ما هم بار‌ها پیش می‌آمد ما در جلسات دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی که برای برخی از مسائل منطقه کمیته ویژه‌ای را داشتیم که با امنیت ملی کشور ارتباط مستقیم داشت، سردار سلیمانی جزو نادر افرادی بود که هم با مطالعه و هم با برنامه و هم با ایده می‌آمد و دارای ایده‌های بسیار مهم و با نگاه تحولی و نقش بسیار مهمی بود.

رئیس دستگاه دیپلماسی تاکید کرد: یکی از سفرای مسلط بر مسائل حقوقی و بین‌المللی را برای پیگیری پرونده سردار در محافل حقوقی و بین‌المللی منصوب کردیم و همچنین از عباسعلی کدخدایی که از دوستداران سردار سلیمانی و دارای دانش و تجربه بالایی است خواهش کردیم به‌رغم مشغله‌های زیاد و مناصب بالایی که همواره داشته و دارند در وزارت امور خارجه کمیته‌ای از دستگاه‌های ذیربط با مسئولیت او تشکیل شود و به‌طور تخصصی این کار دنبال شود.

امیرعبداللهیان افزود: اقدامات لازم انجام شده، اما متاسفانه هم آمریکایی‌ها و هم غربی‌ها در مسیر پیگیری حقوقی پرونده سنگ‌اندازی و مانع‌تراشی می‌کنند لیکن دست جمهوری اسلامی ایران بسته نیست. ما ضمن اینکه همه مسیر‌های حقوقی را دنبال می‌کنیم؛ در یاداشتی مسئولیت دولت وقت آمریکا نسبت به این ترور را اعلام و ثبت کردیم و شکایت خود را در مسیر طبیعی خودش دنبال خواهیم کرد.

وی اضافه کرد: به موازات آن اقدامات دیگری هم انجام شده است، از جمله اینکه حدود ۶۰ نفر از مقامات ذیربط آمریکا که در این ترور نقش داشتند، در لیست سیاه تروریستی جمهوری اسلامی ایران قرار گرفتند و در همین مذاکرات اخیر وین برای گفتگو‌ها برای لغو تحریم‌ها، یکی از موضوعاتی که آمریکایی‌ها می‌خواستند خارج کردن این ۶۰ مقام از لیست سیاه بود. حتی بعد از طریق واسطه‌ها به ما توضیح دادند که این مقامات اسکورت ویژه دارند، باید هزینه‌های سرسام‌آوری برای حتی تامین امنیت‌شان در داخل آمریکا و سفرهایشان در غیر از منطقه اختصاص داده شود.

وزیر امورخارجه تاکید کرد: ما در وزارت امور خارجه در مجرای سیاسی، حقوقی و بین‌المللی، پرونده را دنبال می‌کنیم و در این مذاکرات هم به صراحت از طریق واسطه‌ها به طرف‌های غربی و آمریکایی اعلام کردیم که آنچه را که تصمیم جمهوری اسلامی ایران در لیست سیاه قرار دادن این ۶۰ مقام آمریکایی، تصمیم دقیق و درستی بوده و همین را هم در مسیر بین‌المللی و حقوقی خودش پیگیری خواهیم کرد که این افراد به عدالت سپرده شوند.

وی افزود: سردار سلیمانی در کمک به مردم و رهبران در افغانستان و عراق و سران این کشور‌ها و بعد‌ها در سوریه، لبنان و سایر حوزه‌ها ارتباط مستمر داشت. حاج قاسم برای کمک به بازگرداندن صلح، ثبات و امنیت در آن کشور‌ها و کمک به مردم منطقه باید با سران عالی‌رتبه این کشور‌ها دیدار می‌کرد.

وزیر امور خارجه بیان کرد: حاج قاسم در حقیقت نه به شکل آکادمیک بلکه از مسیر یک ذوق درونی و استعداد بالایی که داشت در گفتگو‌ها و مذاکرات دیپلماتیک، ویژگی‌های منحصربه‌فردی داشت و به رعایت آداب دیپلماتیک بسیار مقید بود. جزئی‌ترین مسائل تشریفات؛ در پذیرایی‌ها، در استقبال و بدرقه و نحوه ورود به مباحث دیپلماتیک را رعایت می‌کرد که بتواند آن نتیجه مورد نظرش را دریافت کند.

امیرعبداللهیان تصریح کرد: همین الان من گاهی اوقات در سفر‌هایی که دارم، رئیس جمهور سوریه، مقامات سابق عراق، مقامات کشور‌های منطقه که با او مذاکره می‌کردند، از گفتگو و مذاکراتشان با سردار سلیمانی به عنوان گفتگویی با یک دیپلمات یاد می‌کنند و می‌گویند وقتی ما با او درباره مسائل دیپلماتیک صحبت می‌کردیم فراموش می‌کردیم که یک ژنرال و نظامی مقابل ما قرار دارد.

وی گفت: سردار مسئولیتی داشت که در چارچوب مسئولیتش باید در عالی‌ترین سطوح با مقامات این کشور‌ها گفتگو می‌کرد. گفتگو‌های او ناظر بر مسئولیت و وظیفه‌ای بود که بر عهده سردار گذاشته شده بود و طبعا دستگاه دیپلماسی در همان مقطع کار خودش را انجام می‌داد، اما این گفتگو‌ها در موضوعات تخصصی مربوط به حوزه ماموریتی سردار شکل می‌گرفت.

وزیر امور خارجه بیان کرد: مثلا در اوج جنگ تروریستی با بشار اسد، حاج قاسم شاید ده‌ها دیدار در سوریه داشت یا در مساله دولت‌سازی در عراق پس از سقوط صدام، در مشورت‌هایی که می‌داد و گفتگو‌هایی که داشت برای کمک به مردم و بازگشت امنیت به عراق، با مقامات دیدار و گفتگو انجام می‌داد.

امیرعبداللهیان یادآور شد: خیلی طبیعی است که در راستای ماموریت خودش بتواند دسترسی و دیدار‌های مستقیم داشته باشد، طبعا دستگاه دیپلماسی هم وظیفه ذاتی خودش را در آن مقاطع انجام می‌داد. در آن زمان در سمت‌هایی که در وزارت خارجه داشتم و در حوزه ماموریتی سردار سلیمانی قرار داشت، بار‌ها در جلساتی به‌طور مشترک حضور داشتیم.

وی افزود: او همیشه توجه داشت که وزارت امور خارجه و دستگاه دیپلماسی باید بتواند کارکرد طبیعی خودش را داشته باشد و سردار هم باید بتواند از این فرصت استفاده کند، اما نکته مهم اینجاست که سردار بدون هماهنگی با دستگاه دیپلماسی این ارتباطات را برقرار نمی‌کرد. سردار تا آخرین روز شهادت اطلاع‌رسانی، هماهنگی و در مسیر دیپلماسی کار را دنبال می‌کرد و پیگیری از مجرای طبیعی خودش یکی از موضوعاتی بود که این شهید بزگوار نسبت به آن مقید بود.

وزیر امور خارجه خاطرنشان کرد: حتی اگر مواردی پیش می‌آمد که یک گفتگویی را انجام می‌داد بلافاصله هم مسئولان عالی نظام و دستگاه دیپلماسی در جریان قرار می‌گرفت که چنین ملاقاتی انجام شده است.

امیر عبداللهیان تاکید کرد: برداشت سردار سلیمانی این بود که ورود طرف آمریکایی به مسائل منطقه با روحیه زیاده خواهی که دارد و توقع آن‌ها به موضوعات موشکی و مباحث دیگر را در پی خواهد داشت.

وی تاکید کرد: یکی از ویژگی‌های سردار شهید سلیمانی آینده نگری بود. او آینده را با محاسبات دقیق به خوبی می‌دید. فراموش نمی‌کنم تقریبا چهار سال قبل از شهادتشان در جلسه‌ای بودیم که می‌گفت که نگران روزی هستم که شاهد عادی سازی روابط برخی کشور‌ها با رژیم صهیونیستی باشیم و باید برای این موضوع تدبیر کرد و چاره‌ای اندیشید.