تغییر جایگاه سودجویان گاهی انگشت تعجب به دهان ما مشاهده‌گران می‌گذارد، نمونه‌اش وضعیت تغییر موضع مافیای کنکور به مافیای معدل. در یک دهه گذشته بحث بر سر حذف کنکور بسیار بوده است، آن قدر که با رصد خبر‌های این سال‌ها بار‌ها می‌توان با تیتر اغواگر «کنکور حذف شد» هم روبه‌رو شد، اما این اتفاق نه‌تن‌ها نیفتاد بلکه با تغییراتی حالا به گونه‌ای دیگر ادامه دارد.

بسیاری از مسئولان از جمله نمایندگان مجلس در همه این سال‌ها از وجود گردش مالی شگفت‌آور مافیای کنکور خبر داده بودند، آن‌ها معتقد بودند که این آزمون عجیب تنها فایده‌اش پرپول‌ترشدن حساب بانکی این افراد است و بس. برای جلوگیری از این وضعیت، تصمیمات و طرح‌ها و لوایحی هم به مجلس آمد و حتی برخی از آن‌ها هم مصوب شد.

در کنار این رویه، اما تغییر هرم جمعیتی ایران باعث شد تعداد داوطلبان کنکور به شکل محسوسی پایین بیاید و البته نباید از این موضوع هم گذشت که همان داوطلبانی هم که تصمیم به حضور در کنکور داشتند تصمیم‌شان حضور در دانشگاه‌های برتر بود و بس. چرا که پس از انتشار نتایج اولیه در ۴ سال گذشته نزدیک به نیمی از آن‌ها (۴۶ تا ۵۷ درصد) قید انتخاب رشته را زدند و از خیر مدرک دانشگاهی گذشتند.

یکی از این تصمیمات این بود که همه سرنوشت دانش‌آموزان را به آزمون کنکور گره نزنند و همین باعث شد شرط معدل از سال آینده در کنکور لحاظ شود. به این معنا که معدل دانش‌آموزان نقشی ۴۰ درصدی در نتیجه کنکور داشته باشد، پاتک مافیای کنکور به این تصمیم، اما جالب توجه بود؛ حالا تور آن‌ها برای سوءاستفاده گسترده‌تر شد، چرا که این بار علاوه بر خود کنکور (از برگزاری کلاس‌های کنکور و تدریس به ظاهر تست‌زنی گرفته تا بی‌شمار کتاب‌های کمک‌درسی) چتر سودجویی خود را گسترده‌تر کردند و وارد بازار پرمخاطب‌تری شدند.

حالا در یک سال گذشته خبر پرتکراری که مدام تایید و تکذیب می‌شود مربوط به تقلب در امتحانات نهایی است. هر چند در همه این سال‌ها، هم سازمان سنجش و هم وزارت آموزش و پرورش بر صحت امتحانات تاکید دارند و حتی از حضور نهاد‌های انتظامی در امنیت کنکور گفته‌اند، اما آنچه در شبکه‌های مجازی در جریان است نشان از بازار پر رونق فروشندگان سوالات کنکور دارد، بازاری با گردش مالی ۲۰ میلیون تا یک میلیارد تومان! مواجهه تصمیم‌گیران به این اتفاقات هم این بود که این افراد سوالات امتحانات نهایی را در اختیار ندارند و صرفا با کلاهبرداری جیب داوطلبان ساده را خالی می‌کنند.

در این میان، اما روایت‌های متناقض دیگری هم وجود دارد، به عنوان مثال دکتر اسلامی، استاد ادبیات دانشگاه تهران و دبیر آزاد می‌گوید: «در امتحان نهایی عربی ۲۸ هزار نفر در یک کانال تلگرامی ۱۰ دقیقه بعد از آزمون به پاسخ‌ها دسترسی پیدا کرده‌اند، سؤال این است که اگر حتی تعداد بسیار محدودی موفق به تقلب شوند، آیا حق مابقی داوطلبان تضییع نمی‌شود؟ تقلب چه به اندازه ۲۵ صدم باشد و چه ۲۰ نمره، در نهایت تقلب، تقلب است.»

همین چند روز پیش، چهاردهم دی‌ماه، مجددا برخی کانال‌های تلگرامی، برگه سؤالات آزمون درس سلامت و بهداشت را ۱۱ دقیقه پس از شروع جلسه منتشر کردند، بنابراین ۱۰: ۱۱ دقیقه منتشر و به‌تدریج پاسخ سؤالات را درج کردند. آن‌طور که از پیام‌های درج‌شده در یکی از کانال‌های تلگرامی برمی‌آید، زمینه‌چینی و دون‌پاشی برای فروش سؤالات کنکور سراسری دی‌ماه هدف اصلی این سودجویان است.

این رویه چه کلاهبرداری باشد و چه سودجویی، چه این افراد بازداشت شوند و چه در امنیت کامل به فریب ادامه دهند نتیجه‌اش سرخوردگی دانش‌آموزانی است که تلاش چند ساله‌شان را هدررفته می‌بینند، اتفاقی که می‌تواند به نارضایتی عمومی بخش قابل توجهی از جامعه جوان کشور بینجامد.

منبع: جام جم