شمار شکایت از پزشکان بالا رفته است. براساس آمار، بیشترین شکایت‌ها از پزشکان جراحی پلاستیک و زیبایی است. بابک سلحشور، مدیرکل امور کمیسیون‌های سازمان پزشکی قانونی، می‌گوید که آمار پرونده‌های شکایت در هفت ماه امسال نسبت به زمان مشابه در سال گذشته افزایش چشمگیری داشته است. در هفت ماه سال ۱۴۰۰ شکایت از قصور پزشکی که مربوط به همه بخش‌های پزشکی می‌شود، ۳۷۷ پرونده است که از این تعداد ۲۲۰ پرونده منجر به محکومیت پزشک معالج و ۱۵۷ پرونده منجر به تبرئه پزشک شده است. این در حالی است که در هفت ماه سال ۱۴۰۱، در موضوع مشابه، ۶۱۸ پرونده ثبت شده که از این تعداد ۳۵۶ پرونده منجر به محکومیت و قصور کادر درمان و ۲۶۲ پرونده نیز به تبرئه پزشک معالج ختم شده است. او تاکید می‌کند که تنوع این شکایت‌ها بالاست و از بوتاکس ساده تا عمل‌های بزرگی مانند لیپوساکشن و ابدومینوپلاستی را شامل می‌شود.

بیشتربخوانید

• زیبایی زیر تیغ پزشک‌های قلابی

 سی ودو سال بیشتر ندارد، اما از همه آینه‌ها بدش می‌آید، چون چهره‌ای که در حال حاضر دارد آنقدر در نظر خودش بد شده که از اینکه آن را ببیند متنفر است.

خودش می‌گوید: «بینی‌ام آنقدر‌ها هم بد نبود، اما وقتی دوستانم یکی‌یکی عمل کردند و عمل‌های خوبی هم داشتند، تصمیم گرفتم بینی‌ام را عمل کنم. بینی‌ام گوشتی بود و خیلی از پزشکان انجام عمل من را بر عهده نمی‌گرفتند تا اینکه یکی از پزشکان گوش و حلق و بینی که اتفاقا اسم‌ورسم خوبی هم داشت، قبول کرد بینی من را عمل کند. او گفت برای عمل باید به قائمشهر بروم و قرار شد قیمت کمتری دریافت کند و من هم قبول کردم.

صبح خیلی زود از تهران به قائمشهر رفتم و دو سه ساعتی منتظر ماندم تا عملم انجام شود. همان شب هم بعد از عمل برگشتم. تا چند روز پانسمان روی صورتم بود و نمی‌دانستم تشخیص بدهم که عمل بینی‌ام چگونه بوده است. درد زیادی داشتم. وقتی از درد ناحیه بینی شکایت می‌کردم، دوستان و اطرافیانم که پیش از این عمل کرده بودند، می‌گفتند طبیعی است و موردی ندارد. وقتی گچ روی بینی‌ام را برداشتم تازه متوجه وضعیتم شدم. روی بینی‌ام حفره کوچکی ایجاد شده بود و عفونت کرده بود. به دکتر که مراجعه کردم، گفت باید مدتی از این ماجرا بگذرد و عفونت خشک شود تا عمل ترمیمی انجام شود.»

این زن جوان ادامه می‌دهد: «بعد از این عمل، دو تا سه بار زیر تیغ جراحی رفتم. هر بار که عمل می‌کردم شرایطم بهتر که نمی‌شد هیچ، بدتر هم می‌شد. شرایط خوبی ندارم، صورتم کاملا از فرم افتاده است و مجبورم بیرون از خانه دائما از ماسک استفاده کنم. تنفسم مشکل پیدا کرده و به‌شدت از این وضعیت ناراحتم. جلوی آینه و به میهمانی هم نمی‌روم.

کارم را از دست دادم و خیلی روز‌ها ساعت‌ها از خانه خارج نمی‌شوم. شرایطی که در آن هستم باعث شد از پزشک معالجم شکایت کنم. با وجود آنکه این پزشک محکوم شد، اما جریمه‌اش باز هم نمی‌تواند زیبایی و جوانی را به من برگرداند و کل زندگی‌ام را نابود کرد.»

دکتر سلحشور درباره شکایت‌های مطرح‌شده می‌گوید: «عمل‌هایی که باعث طرح شکایت می‌شود به دو گروه تقسیم می‌شود. گروه اول عمل‌های کوچکی مانند تزریق ژل و بوتاکس است و دسته دیگر عمل‌های سنگین است که می‌تواند روی زیبایی فرد تاثیر مستقیم بگذارد. اصولا شکایت‌ها روی دسته دوم جدی‌تر است، زیرا ایراد‌های مورد اعتراض دسته اول ممکن است بعد از مدتی کمرنگ و کم‌اثر شود، اما عمل‌های زیبایی بزرگ می‌تواند تاثیر دائمی داشته باشد.»

ورود افراد غیرمتخصص به عمل‌های زیبایی
آرایشگر‌ها و برخی از تکنیسین‌هایی که مدت‌ها در کنار پزشکان کار کرده‌اند، از آن دسته افرادی هستند که به حوزه عمل‌های زیبایی وارد می‌شوند.

سلحشور با اشاره به ورود افراد غیرمتخصص به عرصه عمل‌های زیبایی می‌گوید: «گاهی پزشک یا کادر درمان در حوزه عمل‌های زیبایی قصوری انجام می‌دهد، گاهی هم افراد غیرمتخصص مانند تکنیسین یا آرایشگر یا افرادی که مجوز آن‌ها لغو شده است، به صورت غیرقانونی عمل‌های زیبایی انجام می‌دهند. اما قانون در برابر هر کدام از آن‌ها واکنش متفاوتی دارد. به این معنا که اگر پزشک در انجام عمل جراحی کوتاهی کرده باشد، قصور پزشکی عنوان می‌شود، اما در مورد ورود افراد غیرمتخصص، ماجرا جرم‌انگاری به شمار می‌رود و فرد در برابر مجازات زندان قرار می‌گیرد.

او توضیح می‌دهد: «اصولا پرونده‌ها در دو شاخه مختلف رسیدگی می‌شوند. اگر پزشک یا دندانپزشک یا هر یک از اعضای سازمان نظام پزشکی مرتکب تخلف شوند، در صورت محرز شدن تخلف به توبیخ شفاهی، کتبی و محرومیت از طبابت محکوم می‌شوند. البته مطالبه دیه و ارش و صدمه بدنی یا روانی در دادگستری رسیدگی می‌شود و صلاحیت آن با قوه قضائیه است. در اینجا پزشک به پرداخت دیه و ارش محکوم می‌شود. همچنین در برخی موارد مجازاتی برای جنبه عمومی جرم در نظر گرفته می‌شود که تبدیل به پرداخت جریمه نقدی می‌شود. فراوانی شکایات پزشکی از یک ترند یا رویه بین‌المللی تبعیت می‌کند.

همه‌جای دنیا برخی رشته‌ها از جمله زنان و زایمان، جراحی‌های عمومی، دندانپزشکی، ارتوپدی و بیهوشی با ریسک بالایی همراه هستند و، چون حالت اورژانس همواره وجود دارد، احتمال بروز صدمه نیز بیشتر است. این به مفهوم ناتوانی یا متبحر نبودن پزشک نیست، بلکه نوع کارش به این ترتیب است که در این رشته‌هایی که با جراحی و دستکاری درمانی یا تشخیص دقیق‌تری همراه است، تعداد بیشتری قصور نیز مشاهده می‌شود. در برخی رشته‌ها مانند روانپزشکی در ایران و همه‌جای دنیا تعداد قصور کمتر است، چون دستکاری روی بیمار صورت نمی‌گیرد.»

بعد از کرونا عمل‌های زیبایی بیشتر شد
در دو سالی که کرونا در کشور جولان می‌داد، آمار عمل‌های زیبایی نیز به میزان قابل‌ملاحظه‌ای کاهش پیدا کرده بود. قرنطینه‌ها و حذف عمل‌های غیرضروری از لیست عمل‌های بیمارستان‌ها سبب شد این آمار کمتر شود، اما وقتی کرونا فروکش کرد دوباره اقبال به این عمل‌ها در بین مردم افزایش پیدا کرد. یعنی دیگر نگرانی‌ها برای ابتلا به بیماری وجود نداشت و این سبب شد که مردم دوباره به سمت انجام عمل‌های زیبایی ترغیب شوند. اما به همان میزان که تمایل برای انجام این عمل‌ها بیشتر می‌شود به همان میزان نیز عمل‌های ناموفق افزایش می‌یابد.

ماجرا وقتی بدتر و آمار‌ها وحشتناک‌تر می‌شود که پای پزشک‌نما‌ها نیز به این تجارت پرپول باز می‌شود. حکایت این است که برخی از آرایشگر‌ها کلینیک‌های زیرزمینی به راه انداخته‌اند و گاهی با اجاره مدرک پزشکان عمومی و راه‌اندازی کلینیک‌های سرپایی جراحی زیبایی، آمار شکایات جراحی‌های زیبایی را به رتبه نخست جدول قصور پزشکی هدایت کرده‌اند.

رضا رباطی، رئیس انجمن جراحی پلاستیک ایران، در گفتگو با شهروند توضیح می‌هد: «عمل‌ها انواع مختلفی دارد، از تزریق ژل و بوتاکس شروع می‌شود و تا انواع عمل‌های سخت مانند ساکشن و لیپوماتیک ادامه پیدا می‌کند.»

او می‌گوید: «در حال حاضر شرایطی وجود دارد که افرادی که تخصص ندارند به این حوزه وارد شده‌اند و این می‌تواند سلامت افراد را تا حدود زیادی به خطر بیندازد.»

او ادامه می‌دهد: «برخی فکر می‌کنند که تزریق یک ژل یا بوتاکس کار ساده‌ای است، اما بار‌ها پیش آمده که کوچک‌ترین سهل‌انگاری در این حوزه سبب سیاه شدن پوست، کوری و یا شل شدن پوست می‌شود و قطعا عمل‌های سنگین‌تر عوارض بیشتری به همراه خواهد داشت.»

رئیس انجمن جراحان پلاستیک به وجود خلأ قانونی در این بخش اشاره می‌کند و می‌گوید: «جریمه‌هایی که در حوزه قصور پزشکی در نظر گرفته شده است، بازدارنده نیست و همین موضوع سبب می‌شود که هر روز افراد بیشتری به این حوزه وارد شوند.»

او در خصوص افزایش آمار جراحی‌ها می‌گوید: «حتی نمونه‌ای داشته‌ایم که دندانپزشک، تخصص اصلی‌اش را رها کرده و بوتاکس یا ژل تزریق می‌کند یا پزشک عمومی با راه‌اندازی کلینیک‌هایی با شهرت دهان‌پرکن، روزانه تعداد زیادی جراحی پروتز سینه انجام می‌دهد. در چنین شرایطی واضح است که آمار شکایت‌ها باید بالا برود.»

ریشه‌یابی تخلفات
همایون سامه‌یح، عضو کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی، معتقد است که قانون مربوط به مقررات امور پزشکی و دارویی و مواد خوردنی و آشامیدنی، مصوب سال ۱۳۳۴ است و بازدارندگی ندارد. البته در جامعه مداخله در امور پزشکی افزایش یافته، اما مجازات‌ها کافی و جوابگو نیست. در واقع، جرم با مجازات همخوانی ندارد.

او ادامه می‌دهد: «سطح آگاهی‌ها افزایش یافته و مردم به حق و حقوق خودشان آگاه هستند. البته این میزان آگاهی در برخی موارد به صورت عکس عمل می‌کند و گاهی شاهدیم که زیر پوشش شکایت، سوءاستفاده می‌کنند و چشم به کاسبی دارند. به عنوان مثال، ممکن است بیماری در پی جراحی زیبایی بینی شکایت کند که بویایی‌اش را از دست داده و به‌راحتی دیه بگیرد؛ بنابراین می‌طلبد ریشه‌یابی مناسبی را در مورد تخلفات داشته باشیم.»

منبع: شهروند