«توت عنخ آمون یک فرعون مصری بود که از سال ۱۳۳۲ تا ۱۳۲۳ قبل از میلاد حکومت کرد. او بیشتر به خاطر کشف مقبره دست‌نخورده خود در سال ۱۹۲۲ توسط هوارد کارتر و لرد کارناروون مشهور است؛ کشفی که به محبوبیت مصر باستان در دنیای مدرن کمک کرد.

توت عنخ آمون یک فرعون قدرتمند نبود و حکومت او تا حدودی عادی و بدون جنگ سپری شد. با این حال، اشیای عجیب و غریب یافت‌شده در مقبره او از جمله روبند درخشانی که مومیایی او را پوشانده بود، یکی از شناخته‌شده‌ترین چهره‌های مصر قدیم را ساخته است. دلیل مرگ زودهنگام او همچنان پنهان است و محل فرضیه و بحث‌های بسیاری در بین مورخان بوده است. او فرزند فرعون آخناتون و ملکه نفرتیتی بود و در ۹ یا ۱۰ سالگی پس از وفات اسمنخکاره فرعون شد.

بیشتر بخوانید

• گنجینه‌ای که فرعون با خود به گور برد + تصاویر

حکومت توت عنخ آمون پس از تغییرات شدیدی که توسط پدرش آخناتون اعمال شده بود، شیوه‌های اجتماعی سختگیرانه و متعارف مصری را حذف کرد. او از پایتخت جدید آخناتون رفت و پایتخت خود را آمارنا در تبس قرار داد. توت عنخ آمون علاوه بر این، دین مرسوم شرک‌آلود را دوباره بازگرداند و آن را جایگزین دین توحیدی آتنیسم پدرش کرد.

کشف مقبره توت عنخ آمون

مقبره توت عنخ آمون در سال ۱۹۲۲ توسط هاوارد کارتر، باستان شناس انگلیسی و لرد کارناروون، اشراف زاده انگلیسی و مصر شناس آماتور، در دره پادشاهان کشف شد. مقبره تقریباً دست نخورده بود. جالب است بدانید که کشف مقبره توت عنخ آمون و جنجال رسانه‌ای متعاقب آن، باعث افزایش علاقه مردم جهان به مصر باستان و فرهنگ آن شد.

علت مرگ توت عنخ آمون در جوانی هنوز مشخص نیست. برخی از مورخان بر این باورند که او ممکن است بر اثر جراحتی که احتمالاً در حین شکار متحمل شده است جان باخته باشد، در حالی که برخی دیگر احتمال می‌دهند که او ترور شده باشد. مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۰ روی مومیایی توت عنخ آمون نشان داد که او ممکن است به دلیل عوارض ناشی از شکستگی پایش که عفونی شده مرده باشد. با این حال، نتایج این مطالعه توسط کارشناسان دیگر مورد مناقشه قرار گرفته است.

مقبره توت عنخ آمون حاوی اقلام فراوانی از جمله نقاب طلایی مرگ، جواهرات، مجسمه‌ها و اسلحه بود. ماسک طلایی مرگ یکی از مشهورترین اشیای مصر باستان است و اکنون در موزه مصر در قاهره نگهداری می‌شود.

در مقبره توت عنخ آمون چه بود؟

اتاق دفن توت عنخ آمون حاوی اشیاء مختلفی از جمله موارد زیر بود:

مومیایی فرعون: جسد مومیایی شده توت عنخ آمون در مجموعه‌ای از تابوت‌های تودرتو قرار داده شد که درونی‌ترین تابوت از طلای جامد ساخته شده بود.

ماسک طلایی مرگ: سر فرعون با نقاب طلایی مرگ پوشیده شده بود که با سنگ‌های قیمتی تزئین شده بود و با طلسم‌هایی از کتاب مردگان نوشته شده بود.

جواهرات: مقبره توت عنخ آمون حاوی جواهرات فراوانی از جمله انگشترها، دستبندها، گردنبند‌ها و آویز‌های ساخته شده از طلا و سنگ‌های قیمتی بود.

مجسمه‌ها: مقبره حاوی چندین مجسمه فرعون و خدایان دیگر بود که از طلا، برنز و مواد دیگر ساخته شده بودند.

سلاح‌ها: مقبره توت عنخ آمون حاوی سلاح‌های زیادی از جمله کمان، تیر و خنجر و همچنین زره و سایر تجهیزات نظامی بود.

مبلمان: مقبره حاوی تعدادی اثاثیه از جمله صندلی، تخت و میز از چوب، طلا و موارد دیگر بود.

غذا و سایر لوازم: مقبره حاوی اقلامی بود که برای تأمین نیاز‌های فرعون در زندگی پس از مرگ (عقیده عجیب مصریان باستان) از جمله غذا، نوشیدنی و سایر لوازم در نظر گرفته شده بود.

اشیاء مذهبی: این مقبره حاوی چندین طلسم و اشیاء دیگر با اهمیت مذهبی یا جادویی بود، از جمله سوسک اسکراب که اعتقاد بر این بود که در زندگی پس از مرگ از فرعون محافظت می‌کند.

ارزش مقبره توتان عنخ آمون

برآورد هزینه اشیاء موجود در مقبره توت عنخ آمون دشوار است، زیرا آن‌ها بیش از ۳۰۰۰ سال پیش ساخته شده اند و ارزش شان در آن زمان بسیار متفاوت بوده است. با این حال، مشخص است که مقبره دارای انبوهی از اشیاء با ارزش و مجلل از جمله جواهرات طلا، سنگ‌های قیمتی، مجسمه‌ها و سایر اشیاء قبر بوده است. تنها ماسک طلایی مرگ که مومیایی فرعون را پوشانده بود، امروز میلیون‌ها دلار ارزش دارد. ارزش کل اشیاء موجود در مقبره با استاندارد‌های مدرن کاملاً قابل توجه است.

اما کارشناسان icsid معتقدند که می‌توان محدود ارزش مقبره را محاسبه کرد. آن‌ها مدعی اند که ساخت تابوت تمام طلای توت عنخ آمون با ۱۱۰ کیلوگرم طلا انجام شده که بیش از یک میلیون و ۷۰۰ هزار دلار معادل ۶۹ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان ارزش دارد. ماسک مرگ نیز با توجه به اهمیت باستانی آن حدود دو میلیون دلار که معادل ۸۲ میلیارد تومان است، ارزش گذاری شده است. همچنین ارزش ارابه‌ها، تاج و تخت و جواهرات نیز دو میلیون دلار تخمین زده شده است.

البته به نظر می‌رسد که در این محاسبه کارشناسان icsid بیشتر ارزش طلای به کار رفته در گنجینه را ملاک قرار داده اند و هزینه‌های صورت گرفته در آن دوره را محاسبه کرده اند. این در حالی است که متخصصان این حوزه معتقدند که ارزش گنجینه مقبره توت عنخ آمون به خاطر منحصر به فرد بودن آن به چند صد میلیون دلار می‌رسد.»

منبع: ایسنا