محمدصادق معتمدیان، استاندار آذربایجان غربی و دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه گفت: بحث انتقال آب از سد کانی سیب به دریاچه ارومیه از طرحهای ۲۷ گانه تیم قبلی برای احیای دریاچه ارومیه بود که در راستای تحقق این مصوبه تونل ۳۶ کیلومتری حفر شده، ولی در مراحل پایانی کار به دلیل ایراد فنی که پیدا کرده بود در قسمت آبرفتی آن که حدود ۸۰۰ متر است، شکستگی ایجاد شد.
وی به سفر اخیر وزیر نیرو به استان آذربایجان غربی اشاره کرد و گفت: تیرماه و در بازدیدهای انجام شده و تدابیری که اخذ شد و دستور رئیس جمهور حدود ۵۰۰ میلیارد تومان تخصیص اعتبار برای تکمیل تونل که مهمترین پروژه سخت افزاری در زمینه اقدامات ستاد احیای دریاچه ارومیه است، داشتیم.
استاندار آذربایجان غربی اضافه کرد: خوشبختانه این طرح تقریبا در مراحل نهایی است و حدود ۶۰ تا ۷۰ متر تا اتمام آن باقی مانده و امیدواریم تا دهه فجر به اتمام برسد.
معتمدیان به سفر خردادماه رئیس جمهور به استان و واگذاری مدیریت کارگروه ملی نجات ارومیه به وی اشاره و یادآورشد: یکسری کارها انجام شده و اتفاقات خوبی نیز در این مدت رخ داده است که آماده ارائه گزارش مستند آن هستیم.
دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه با تاکید براینکه بحث دریاچه ارومیه از جمله مهمترین مشکلات زیست محیطی در کشور محسوب میشود، افزود: از همان ابتدا و ماههای اول شروع به کار دولت سیزدهم، شخص رئیس جمهور عنایات ویژهای به موضوع داشتند و در نهایت با توجه به ساختار و مسئولیت های که واگذار کردند کارها سرعت بیشتری به خود گرفت.
استاندار آذربایجان غربی با اشاره به مصوبات ۲۷ گانه تیم قبلی کار گروه ملی نجات دریاچه ارومیه ادامه داد: خوشبختانه ۲۷ برنامه برای احیا این دریاچه توسط تیم قبلی تدوین شده بود که انجام آنها باعث میشود بالاخره تراز اکولوژیک دریاچه که ۶ میلیارد متر مکعب آب است، محقق شود.
معتمدیان تاکید کرد: در بدو قبول مسئولیت دبیری کارگروه ملی ستاد احیا، اولا ساختار را به روز کرده و متمرکز بر تکمیل پروژههای نیمه تمام این پروژه شدیم چرا که تقریبا هیچکدام از پروژههای اصلی ستاد احیا به صورت کامل به نتیجه نرسیده بود.
وی یکی از مصوبات ۲۷ گانه ستاد احیا را انتقال آب از سد کانی سیب به دریاچه ارومیه دانست و یادآورشد: این طرح در سه فاز اجرایی میشود و مجموعا ۶۰۰ میلیون متر مکعب میباشد و قرار است که آب رهاسازی و از طریق تونل منتقل شود.
دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه افزود: فاز اول که امسال به بهره برداری میرسد ۳۰۰ میلیون متر مکعب، فاز دوم ۶ تا هفت ماه پس از مرحله اول زمان میبرد ۱۸۰ میلیون متر مکعب آب رهاسازی خواهد شد و در مرحله سوم نیز ۱۲۰ میلیون مترمکعب میباشد که مطالعات آن انجام شده و واگذاری به پیمانکار در دستور کار وزارت نیرو قرار دارد تا زودتر انجام شود.
معتمدیان یادآور شد: خوشبختانه سرعت و کیفیت کار بالا رفته و قرارگاه خاتم الانبیا به عنوان پیمانکار پروژه به صورت سه شیفت فعال میباشد؛ در حالیکه خیلیها ادعا داشتند در همین بخش هم نیاز است از ظرفیت کارشناسان خارجی استفاده شود.
استاندار آذربایجان غربی گفت: در این زمینه از توانمندی کارشناسان داخلی استفاده شده و تونلی را که ۲۰۰ متر زیر عمق زمین است و ۸۰۰ متر آن در منطقه آبرفتی و کار فوق العاده سنگینی بوده در حال اتمام است و انشالله طرح انتقال آب از کانی سیب به عنوان مهمترین پروژه سخت افزاری کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه اجرایی شود.
به گفته معتمدیان، طی جلساتی که با اعضای ستاد گذاشتیم برنامههای سال ۱۴۰۲ را تدوین کردیم و با یک تغییر رویکرد؛ در مرحله اول آن تکمیل پروژههای ستاد احیا مثل کانی سیب و تصفیه خانه ارومیه و تبریز و سایر پروژههای سخت افزاری را در دستور کار قرار دادیم و در مرحله دوم هم تغییر رویکرد به سمت برنامههای نرم افرازی را انجام خواهیم داد.
دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه گفت: معتقدیم باید مدیریت بر منابع و مصارف آب بویژه بخش کشاورزی به عنوان پرمصرفترین مشتری در منطقه و کشور داشته باشیم. باید بتوانیم برنامههایی اعمال کنیم که مدیریت مصرف با آن انجام شود و توسعه کشت گلخانهای و مکانیزه کردن اجرای سیستمهای نوین آبیاری از اولویتهای ستاد احیاست که با محوریت وزارت جهاد و نیرو باید شتاب بیشتری بگیرد.
به گفته دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه باید بتوانیم مباحث ترویجی و آموزشی را توسعه و آموزش دهیم و این از اولویتهای اصلی ستاد احیا خواهد بود؛ هم اکنون نیز شاهد اجرای تغییر الگوی کشت هستیم و محصولاتی در حال کشت میباشد که مصرف آب بالایی دارند و باید تغییر الگوی کشت با اقناع سازی انجام گیرد.
استاندار آذربایجان غربی اظهار کرد: با توجه به اینکه درصد قابل توجهی از اقتصاد آذربایجان غربی به میزان ۳۳ درصد در بخش کشاورزی متمرکز شده، لازم است اقناع سازی انجام و منافع مردم و کشاورزان در نظر گرفته شود و حتما برنامههای احیا در بخش کشاورزی با ملاحظاتی توام است که با معیشت مردم منافاتی نداشته باشد و اجرای آنها باعث افزایش درآمد مردم هم باشد.
معتمدیان گفت: طرح کشت محصولات کم آب بر در بخش شمالی استان به صورت پایلوت اجرا و دو هزار و ۵۰۰ هکتار باغ پسته ایجاد شده که حداقل ۴۰ درصد کاهش آب و ۱۲ برابر ارزش افزوده بالاتر از سیب است.
به گفته وی، کشت سایر گونهها نیز در دستور کار است از جمله برای جایگزینی یونجه که دومین محصول پر آب بر استان است در دستور کار داریم تا گونههایی کشت شود که بیش از ۷۰ درصد کاهش مصرف آب دارند و از نظر تغذیهای بیش از دو برابر از یونجه دارای پروتئین میباشد.
وی گفت: در مجموع بستهای از اقدامات ترکیبی سخت افزاری، نرم افزاری و مدیریتی را در احیای دریاچه به کار بستیم البته مهمترین پیش نیاز داشتن پیوست اجتماعی طرحها از ملزومات است که مردم را مشارکت دهیم و یکی از سیاستهای اصلی دولت سیزدهم مردمی سازی فعالیتها چه در بخش اقتصاد و چه در طرحهای مشارکتی کلان بخصوص دریاچه ارومیه است.
استاندار آذربایجان غربی گفت: پیوست رسانهای و اطلاع رسانی در کنار موضوع اجتماعی مهم است به همین دلیل چندی پیش در همین ارتباط تور رسانهای با حضور ۶۰ نفر از خبرنگاران استان در گام نخست از این طرح بزرگ آبرسانی بازدید کردند تا مردم را در جریان فعالیتهای انجام شده قرار دهند؛ شفافیت و صداقت با مردم را بعنوان اولویت اصلی کاری دنبال کردهایم.
وی به موضوع حق آبهها و نظارت بر اجرای درست رهاسازیها اشاره و یادآورشد: نظارت بر انتقال آب از رودخانههای ۹ گانه منتهی به دریاچه ارومیه نیز در دست اقدام است تا حق آبه متعلق به دریاچه ارومیه را بتوانیم عملیاتی و اجرایی کنیم.
دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه یکی از مهمترین سیاستهای دولت سیزدهم را صادق و شفاف بودن با مردم اعلام کرد و گفت: دولت به دنبال وعدههای غیر قابل تحقق و کاذب نیست.
به گفته وی، وضعیت فعلی دریاچه ارومیه حاصل یکسال و دو سال نیست و بین ۳۰ تا ۴۰ سال زمان برده تا این وضعیت را پیدا کرده است که عوامل موثر باید برای مردم تشریح شود.
معتمدیان به تغییر اقلیم نیز اشاره کرد و گفت: کاهش دما، تبخیر و توسعه بخش کشاورزی در استان نیز از عوامل مطرح است هر چند در سالهای گذشته طرحهای سخت افزاری و انتقال آب حوضهای مازاد را داشتیم، ولی توسعه بخش کشاورزی هم با این اقدامات انجام شده که آب مازاد مصرفی در این بخش چند برابر آبی است که برای انتقال داده میشود.
استاندار آذربایجان غربی یادآور شد: برای احیای دریاچه قطعا نیازمند زمان هستیم و دولت نیز مصمم و جز اولویتها است.
به گفته وی احیای دریاچه ارومیه نه تنها مطالبه استانی و منطقهای بلکه ملی و بینالمللی است و به مردم اطمینان میدهیم از همه ظرفیتها استفاده کنیم تا بتوانیم با زمان بندی انجام شده چشم اندازی واقعی را از وضعیت دریاچه ترسیم کنیم.
دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه با بیان اینکه هم اکنون وضعیت تغییر پیدا کرده و نیازمند به روز رسانی هستیم، گفت: همه گزینهها که برای احیای دریاچه وجود دارد را روی میز آوردیم و در کارگروه اقدامات کارشناسی و تخصصی روی آنها انجام میشود.
معتمدیان به گذشته و طرحهای مطرح در این زمینه گریزی زد و افزود: مباحث زیادی در گذشته در این راستا مطرح بوده است از انتقال آب دریای خزر گرفته تا مباحث بارور سازی ابرها که همه اینها بررسی میشود و در صورت تایید کارشناسی اجرایی هم خواهد شد.
استاندار آذربایجان غربی براین باور است که بطور یقین شرایط امروز با ۱۰ سال قبل از نظر علم و تکنولوژی تفاوت پیدا کرده و لازم است تا از ظرفیتهای علمی، برنامهها و طرحهای دانشگاهی استفاده شود تا مطالبه مردم تحقق پیدا کند.
منبع: ایرنا