احمد اسدیان معاون نظارت و بازرسی امور تولیدی این سازمان بازرسی کل کشور در پاسخ به اینکه دلیل ورود سازمان بازرسی به موضوع عرضه خودرو در بورس چیست؟ گفت: دلیل ورود این نهاد نظارتی به عرضه خودرو در بورس با دو هدف است، اولا اجرای صحیح قانون و پیشگیری از نقض آن و ثانیا حمایت از مصرف کننده است.
وی افزود: اگر کالایی به میزان نیاز جامعه وجود داشته باشد و انحصاری نباشد تا تولید کننده با قیمتها بازی کند و به عنوان مثال هر زمان خواست قیمت را افزایش دهد، عرضه را کاهش دهد تا مشتری ناچار به خرید آن با قیمت بیشتری شود و از طرفی تولیدکننده دارای رقبایی در عرضه آن کالا یا مشابه آن باشد طبیعتاً عرضه کالا در بورس هم به نفع مصرف کننده است و هم شفافیت ایجاد میکند؛ اما زمانی که کالایی به میزان نیاز مردم تولید نمیشود و از طرفی تولید کننده منحصر بوده و رقبایی در عرضه کالا نداشته باشد عرضه این کالا در بورس به نفع تولید کننده است. در واقع این مشتری نیست که قیمت را تعیین میکند بلکه تولید کننده قیمت را مدیریت میکند، زیرا با کاهش عرضه به راحتی میتواند قیمتها را افزایش دهد و در مورد خودرو چنین وضعیتی وجود دارد.
اسدیان گفت: تعداد خودروسازهای دولتی و خصوصی معدود هستند و به قدر نیاز جامعه خودرو تولید نمیشود و از طرفی اجازه واردات خودرو به اندازه نیاز مصرف داخلی هم داده نشده است، لذا شورای رقابت به عنوان مرجع تشخیص انحصاری بودن کالا طی مصوبات متعدد عرضه خودرو را انحصاری تشخیص داده است و طبق بند ۵ ماده ۵۸ قانون نحوه اجرای سیاستهای کلی اصل ۴۴ قانون اساسی سالها است که نسبت به تنظیم دستور العمل قیمت گذاری اقدام میکند.
وی اظهار کرد: در سال گذشته شورای عالی هماهنگی اقتصادی با هدف کاهش قیمتها به مدت یک سال تنظیم بازار خودرو را به وزارت صمت و ستاد تنظیم بازار محول کرد و ریاست محترم جمهور هم طی دستور العمل ۸ مادهای که صادر کرد مقرر نمود که اولاً تولید خودرو ۵۰ درصد افزایش پیدا کند و ثانیاً قیمتها ۱۵ درصد نسبت به سال ۱۴۰۰ کاهش پیدا کند.
معاون سازمان بازرسی عنوان کرد: مدت یک سال مذکور گذشت؛ اما نه تولید خودرو ۵۰ درصد افزایش پیدا کرد و نه قیمت خودرو کاهش یافت. طبیعتاً بعد از اتمام مهلت تعیین شده باید شورای رقابت به ایفای نقش میپرداخت و با تنظیم دستور العمل جدید قیمت گذاری، مانع افزایش قیمت خودرو میشد؛ اما با انفعال شورای رقابت خودروسازها از فرصت استفاده کردند و با عرضه خودرو در بورس قیمتها را نه تنها کاهش ندادند بلکه به صورت سرسام آوری افزایش دادند. متاسفانه برخی از مسئولان دولتی هم به جای حمایت از مصرف کنندگان به حمایت از خودروسازها پرداختند.
وی گفت: سازمان بازرسی اعلام نمود که شورای رقابت تولید و عرضه خودرو را انحصاری تشخیص داده است. یا این شورا باید از نظر قبلی خود عدول نماید و خودرو را از انحصاری بودن خارج کند یا اگر بر نظر خود باقی است وظیفه دارد با تنظیم دستور العمل قیمت گذاری، مانع افزایش بی رویه قیمت خودرو شود؛ اما تاکنون اقدامی صورت نگرفته است.
اسدیان در پاسخ به اینکه برخی عنوان میکنند که هدف از این اقدام سازمان بازرسی، حمایت از خودروسازان است؟ گفت: خیر. هدف خودروسازان طبیعتاْ این است که خودرو را به قیمت بالاتر بفروشند و محدودیتی در قیمت گذاری نداشته باشند؛ اما به دلیل این که تقریباْ انحصار بازار خودرو در دست دو خودرو ساز است، دولت باید از مصرف کننده حمایت کند، چون انتخاب دیگری به جز خرید این محصولات ندارد.
معاون سازمان بازرسی گفت: بنابر این با توجه به افزایش قیمت خودرو در بورس (در بعضی خودروها مانند ۲۰۷ تا دوبرابر) سازمان بازرسی این موضوع را اولاْ بر خلاف قانون و نادیده گرفتن قیمتهای تعیین شده و ثانیاْ برخلاف منافع مصرف کننده میداند و برای حمایت از مردم به جهت این که خودرو با قیمت مصوب به دستشان برسد به این موضوع ورود کرده است.