سرمای اخیر خراسان رضوی که در ۱۵ سال اخیر بی‌سابقه خوانده شده، نه تنها بر مردم این خطه که بر زیست حیوانات و وحوش نیز تاثیر گذاشته است، اثراتی که در خشکسالی‌های پیاپی و در وضعیت خشک و نیمه خشک این استان در دهه‌های پیش هم کمتر تجربه شده بود.

کاهش شدید دمای هوا که در برخی مناطق از منفی ۲۳ درجه سانتیگراد نیز سردتر شد همه ساکنان این خطه را شگفت زده کرد و اگرچه از پیش هشدارهایی داده شده بود اما سرمای هوا بیش از حد انتظار بود.

در این شرایط سخت، انسان ها برای تامین گرما در خانه مانده و انرژی مصرف کردند اما در طبیعت و عرصه های محیط زیست چنین امکانی برای جانداران فراهم نبود و آنها برای یافتن غذا ناگزیر از پرسه زدن در برف و سرما شده و گاه حتی خطر کرده و به امید دستیابی به طعمه، با نزدیک شدن به مناطق زیست انسانی، زندگی خود را به مخاطره انداختند.

فصل زمستان به خودی خود پوشش گیاهی و دانه‌ها را از دسترس حیوانات و پرندگان دور می کند اما برف و یخبندان در عین نعمت بودن برای طبیعت، یافتن غذا را برای این حیوانات به کاری سخت و طاقت‌فرسا بدل می کند که بدون حمایت انسان ها به راحتی نخواهند توانست از این مرحله عبور کنند.

در چنین شرایطی که ضعف جسمانی نسبی نیز بر حیوانات حاکم شده و امید یافتن غذا آنها را به محدوده سکونتگاه های انسانی در شهرها و روستاها می کشاند، برخی افراد سنگدل نه تنها حمایتی از آنها نمی کنند که با فرصت طلبی این ضعف و نیاز حیوانات را غنیمت شمرده، تفنگ برداشته و اقدام به شکار، آن هم برای تفریح و لذت می کنند.

این سودجویان شاید از یاد برده اند که در همان حال مردانی قسم خورده برای حراست از محیط زیست، با پوشیدن لباس یگان حفاظت، حتی در این سرمای استخوان‌سوز مراقبت از حیوانات را در اولویت کاری خود قرار داده و شبانه روز با چشمانی باز و انرژی تمام نشدنی به پای نگاهبانی از گونه های جانوری و انجام مسئولیت خود ایستاده‌اند.

در این میان طبیعت‌دوستان و خیرانی نیز هستند که اقداماتی زیبا و قابل تحسین در مراقبت و تغذیه حیوانات انجام می دهند و با نذر بذر برای پرندگان و تامین علوفه برای سیر کردن شکم حیوانات گرسنه، در سرمای زمستان، آغوشی گرم به روی آنان می گشایند و با این کار کودکان و نوجوانان را نیز بدان تشویق می کنند.

اینان که فرشتگانی با ظاهر انسانی اند با قلبی رئوف، حمایت از حیوانات را در گرما و سرما سرلوحه کار خود قرار داده اند و خوشبختانه تعدادشان هر روز رو به افزایش است، چرا که حیوانات، این بی زبانان نیاز به حمایت دارند و بدون شک نگاه توام با حق‌شناسی آنها می تواند گره های بسیاری از زندگی ما بگشاید.

خراسان رضوی به عنوان یکی از استان‌های دارای تنوع زیستی بسیار و برخوردار از ذخایر ژنتیکی ارزشمند در زمینه گونه‌های جانوری از ارزش و اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است. این استان با دارا بودن بیش از ده‌ها منطقه حفاظت شده، شکارممنوع و پناهگاه حیات وحش و شمار انبوهی از گونه‌های جانوری و گیاهی جایگاه رفیعی را در حوزه زیست محیطی داراست.

۲۰ درصد مساحت ۱۱۷ هزار و ۷۶۹ کیلومتر مربعی خراسان رضوی زیر پوشش حفاظت محیط زیست است و وسعت زیستگاه های این استان ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار هکتار است که این سطح نشان از اهمیت حفاظت از محیط زیست و نقش آن در حیات انسانی دارد.

این استان دارای ۴۱ منطقه چهارگانه و شکارممنوع شامل ۲۸ اثر ملی طبیعی، پارک ملی، پناهگاه حیات وحش، مناطق حفاظت شده و ۱۳ منطقه شکارممنوع است.

خیز خیران خراسانی برای حمایت از حیوانات

مهدی اله پور مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی گفت: در روزهای برفی و سرد اخیر با همکاری خیران استان، ۲۲ تن علوفه و دان برای تغذیه وحوش و پرندگان در مناطق تحت حفاظت توزیع شده است.

وی افزود: در این مدت ۲۱ تن علوفه در مناطق تحت حفاظت توزیع شد که ۱۱ تن این میزان از محل مشارکت خیران و ۱۰ تن دیگر از محل اعتبارات این اداره کل تامین شد.

مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی ادامه داد: همچنین یک تن گندم با مشارکت خیران و طبیعت دوستان برای تغذیه پرندگان در این روزهای سرد و یخبندان در طبیعت پخش و پاشیده شده است.

اله پور بیان کرد: با توجه به ریزش برف در اغلب مناطق استان و برودت هوا به ویژه در مناطق کوهستانی، وحوش با محدودیت منابع غذایی مواجه شده اند که به منظور دستیابی به علوفه و فرار از سرما به حاشیه روستاها و شهرها پناه می آورند.

وی تصریح کرد: از تمام هم استانی های طبیعت دوست، به ویژه روستاییان و دامداران درخواست می شود با پرهیز از اذیت و آزار وحوش، هرگونه تخلف شکار و صید را به ادارات حفاظت محیط زیست شهرستان ها و پاسگاههای انتظامی اطلاع دهند.

محیط‌بانان، محافظان بیدار حیوانات

در شرایطی که کارکنان ادارات استان، بنا بر مصوبه شورای اداری خراسان رضوی، حدود یک هفته اخیر را دورکاری کرده و اصناف نیز با هدف مدیریت مصرف انرژی با کاهش ساعات کاری فعالیت کردند اما سبزپوشان حافظ محیط زیست که با عنوان محیط‌بان شناخته می شوند، در همین شرایط، با نوبت کاری بیشتر و به صورت شبانه روزی در دل برف و سرما در ارتفاعات و مناطق تحت حفاظت در حال گشتزنی و شناسایی متجاوزان به حقوق حیوانات و طبیعت بوده و علاوه بر آن اقدام به توزیع علوفه و دان برای حیوانات و پرندگان هستند.

بیشتر بخوانید

• مردم نیکوکار سبزواری علوفه، برای تغذیه وحوش نذر کردند

محیط بانان در سرمای هوا چشم بر هم نمی گذارند تا فرصت شلیک به حیوانات را از شکارچیان سیاه‌دل بگیرند، این متجاوزان گویی هنوز لذت شیرین و آرام‌بخش غذا دادن به حیوانات گرسنه و درمانده را تجربه نکرده‌اند که تصور می‌کنند لذت شکار شیرین و خوردن گوشت آنها دلچسب است.

ابوالفضل شعبانی فرمانده یگان حفاظت محیط زیست خراسان رضوی با بیان اینکه محیط بانان استان در انجام هرچه بهتر وظایف خود در این شرایط گل کاشته اند، گفت: در دمای فوق العاده پایین و هوای سرد و یخبندان یک هفته اخیر همه محیط بانان استان از دل و جان بر سر کار بوده اند و بدون شک همراهی خانواده این عزیزان با چنین شرایط شغلی، جای قدردانی بسیاری دارد.

او افزود: این شیوه کار و حضور برای انجام وظیفه خارج از چهارچوب کاری و اداری، در حقیقت از جان گذشتن برای حفاظت و صیانت از طبیعت و حیوانات بی زبان است.

فرمانده یگان حفاظت محیط زیست خراسان رضوی ادامه داد: در این میان مردم شهرها و روستاها نیز همکاری بسیار نزدیک و خوبی با ماموران یگان حفاظت داشته و دارند که این نشان از رشد فرهنگ مهربانی و آگاهی مردم از ضرورت های حفاظت از محیط زیست دارد.

شعبانی با بیان اینکه خیران نیز برای کمک به تغذیه حیوانات امسال همکاری و مشارکت موثری داشته اند، بیان کرد: خیرانی که برای تهیه علوفه و دان با ادارات محیط زیست مشورت و همکاری داشتند بیش از ۱۲ تن دان و علوفه به جانوران طبیعت اهدا کردند.

وی تصریح کرد: البته هستند خیران و نیکوکارانی که به صورت فردی اقدام به تهیه و توزیع دان و علوفه داشته اند که جرکت آنان هم شایسته قدردانی است.

فرمانده یگان حفاظت محیط زیست خراسان رضوی اظهار کرد: توصیه داریم به منظور توزیع موثر و هدفمند علوفه و دان، خیرانی که قصد نذر آذوقه برای جانوران را دارند با ادارات محیط زیست مشورت کنند.

دستگیری ۱۱۵ شکارچی متجاوز به حریم حیوانات

فرمانده یگان حفاظت محیط زیست خراسان رضوی تاکید کرد:‌ ۱۱۵ شکارچی غیرمجاز در هفته برفی و سرد اخیر استان، که با سوء استفاده از شرایط جوی اقدام به شکار حیوانات و پرندگان می‌کردند، شناسایی و دستگیر شدند.

شعبانی گفت: متاسفانه این شکارچیان در سرما به شکار وحوشی از جمله قوچ، میش و پرندگان اقدام می کردند که در حین ارتکاب جرم با هوشیاری محیط بانان محافظ محیط زیست استان شناسایی و برای آنان ۲۶ پرونده تشکیل و به مراجع قضایی معرفی شدند.

وی افزود: از این متخلفان ۲ لاشه قوچ، ۹۰ قطعه لاشه پرندگانی مانند کبوتر، باقرقره، کبک، چکاوک، ۲۸ قبضه سلاح شکاری که پنج تفنگ بادی و بقیه ساچمه ای بود، کشف و برای درج در پرونده ضبط شد.

فرمانده یگان حفاظت محیط زیست خراسان رضوی بیان کرد: در طول یک هفته اخیر و وضعیت جوی و سرمای شدید، کلیه محیط بانان استان به حالت آماده باش درآمدند و به صورت شبانه روزی اقدام به حفاظت و صیانت از گونه های حیات وحش کردند.

وی با بیان اینکه شکارچیان در شرایط فعلی اغلب به صورت گروهی اقدام به شکار می کنند، ادامه داد: در مجموع ۲۶ گروه شکارچی غیرمجاز در این مدت در مناطق تحت حفاظت شناسایی شده‌اند.

شعبانی با هشدار به شکارچیان غیرمجاز و تاکید بر برخورد قانونی با آنها، از مردم و طبیعت دوستان خواست درصورت مشاهده هرگونه تخلف در این زمینه، مراتب را به شماره همراه ۰۹۱۵۹۰۵۵۹۷۰ اطلاع‌رسانی کنند.

ورود خیرین به عرصه حمایت از محیط زیست

مهدی اله‌پور مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی با بیان اینکه ورود افراد نیکوکار به عرصه کار خیر و نذر غذا برای حمایت از وحوش و محیط زیست در استان رو به افزایش است، گفت: همه جانداران خداوند حق حیات دارند و باید از این حق محافظت شود،در این میان وحوش و گونه های مختلف جانوری در چرخه محیط زیست بسیار مهم هستند.

وی افزود: پدیده خشکسالی، یخبندان و برودت هوا از جمله شرایط طبیعی در استان است که عبور از آن بدون کمک خیران سخت است اما برای حمایت از حیوانات در شرایط کنونی که سرمای شدید و فوق العاده ای بر منطقه حکم‌فرما است، حضور بیشتر نیکوکاران ضروری تر می نماید.

اله پور بیان کرد: کمک نیکوکاران در زمینه خرید دان، علوفه، آب، ایجاد منبع آبی و چشمه های موقت می تواند در نجات حیات وحش و جلوگیری از تلف شدن آنها در شرایط مختلف سرما و گرما موثر باشد.

مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی ادامه داد: سازمانهای مردم نهاد حوزه حفاظت محیط زیست نیز تلاش ها، زحمات و نقش آفرینی فراوانی در این زمینه دارند. پرداختن رسانه‌ها به اهمیت و جایگاه فعالیتهای این سازمانها با اهداف حفاظت از محیط زیست، علاوه بر آگاهی بخشی به مردم در افزایش فرهنگ صیانت و حفاظت از محیط زیست در جامعه تاثیر بسزایی دارد.

منبع: ایرنا