پس از گذشت حدود پنج سال از پیاده راه شدن چهارباغ عباسی به صورت یکپارچه، این روز‌ها خبر‌های غیررسمی در فضای عمومی حاکی از طرحی برای تبدیل دوباره این گذر فرهنگی به مسیری برای تردد خودرو‌ها و وسایل نقلیه است.
از آذرماه امسال موضوع تغییر فضای چهارباغ عباسی از پیاده راه به سواره راه مطرح شد هرچند که در همان روز‌های اول با تکذیب شدید، محمد نورصالحی، رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان روبرو شد، اما هنوز تب این خبر فروکش نکرده و بسیاری از مردم نگران اجرای طرح از جایگاهی بالاتر از سطوح حاکمیت شهری هستند.

این روز‌ها میز و صندلی‌های کافه رستوران‌ها از این گذر تاریخی برچیده شده و رواق‌های مدرسه چهارباغ که عابران در آن‌ها می‌نشستند با شیشه مسدود شده‌اند.

در همین زمینه محمد نورصالحی، رئیس شورای شهر اصفهان درباره شایعه ماشین‌رو شدن دوباره گذر چهارباغ می‌گوید: این موضوع در حیطه کاری شورای اسلامی شهر و شهرداری مطرح نشده است.

استقبال مردم از فعالیت‌های فرهنگی و مذهبی در چهار باغ

او با اشاره به برنامه شورای ششم در باره با گذر چهارباغ می‌افزاید: گذر چهارباغ، یک گذر پیاده‌راه با رویکرد فرهنگی و دارای محور تاریخی و باارزش همراه با پویایی و سرزندگی است؛ چراکه نبض حرکت و نشاط همراه با رونق اقتصادی و کیفیت مطلوب کسب‌وکار در این گذر جریان دارد.
نورصالحی با اشاره به بعضی گلایه‌مندی‌های ایجادشده از ناهنجاری‌های فرهنگی و اجتماعی در گذر چهارباغ می‌گوید: احتمال می‌رود با توجه به شکایت برخی شهروندان از بروز ناهنجاری‌ها در این گذر، شایعه حاضر به‌وجود آمده باشد؛ بااین‌حال اصلاح وضع موجود نیز نیازمند برنامه‌ریزی فرهنگی است که امیدواریم با کمک و همکاری دیگر دستگاه‌ها، گامی در جهت رفع نگرانی‌های موجود برداریم.

رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان خاطرنشان می‌کند: از زمان پیاده‌رو شدن خیابان چهارباغ عباسی تاکنون، شاهد استقبال شهروندان از این گذر هستیم؛ بنابراین هدف شورای اسلامی شهر و شهرداری این است که اگر نهاد‌های دیگر در رابطه با این گذر نظری دارند، ارائه کنند و چنانچه اجرای برنامه‌های مناسبتی و فرهنگی برای این مکان در نظر گرفته شده است، در یک چارچوب مطلوب اجرا شود تا کیفیت این محور افزایش یابد.

تاکید شهرداری اصفهان بر پیاده راه بودن چهارباغ است

همچنین مجتبی شاهمرادی، معاون شهردار و رئیس سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان با بیان اینکه مسئولان شهرداری تاکید بر این دارند که چهارباغ عباسی گذر پیاده رو باشد،  می‌گوید: روال این است که تغییر کاربری خیابان‌ها از پیاده به سواره و یا برعکس باید در شورای عالی ترافیک استان بررسی شود و در آن شورا تصمیم گیری شود و تاکنون شهرداری در این زمینه درخواستی را اعلام نکرده است.

رئیس شورای گذر فرهنگی چهارباغ با بیان اینکه چهارباغ مشکل ترافیکی ندارد، می‌افزاید: نگاه ما پیاده راه بودن چهارباغ است.

اوایل دهه ۸۰ بود که طرح پیاده راه شدن خیابان چهارباغ عباسی مطرح و پس از تأیید یونسکو به استانداری اصفهان ارسال شد. عملیات پیاده راه سازی چهارباغ در محور شرقی فروردین سال ۱۳۹۶ و محور غربی آن نیز از اردیبهشت سال ۱۳۹۷ اجرا شد و با صرف هزینه کف سازی این گذر تاریخی تابستان همان سال به اتمام رسید.

پیاده راه شدن چهارباغ در ذوزنقه دولتخانه صفوی توانست در کمتر از یک دهه، مسیر مطالعات طرح تا اجرا را بپیماید و به عنوان یکی از عناصر مهم دولتخانه که نقطه اتصال به زاینده رود بوده بعد از گذراندن چالش‌های اجتماعی، اقتصادی، ترافیکی و میراثی بالاخره ترمز خودرو‌ها را بکِشد و به عنوان مهم‌ترین گذر پیاده در شهر اصفهان به مردم معرفی شود.

پیاده‌راه شدن به منظور حفاظت و صیانت از یک محور تاریخی است

در همین پیوند محسن جاوری سرپرست هیئت باستان شناسی چهارباغ در واکنش به سواره راه شدن دوباره چهارباغ عباسی می‌گوید: از سال ۱۳۸۲ پیگیر بودیم که پیشنهاد دهیم این خیابان به یک محور پیاده‌رو تبدیل شود، در آن سال‌ها جلسات مختلف با افراد مختلفی برگزار کردیم، مباحث بسیاری با شهرسازان و مشاوران شهری اصفهان مطرح شد و همگی متفق بر پیاده رو شدن چهارباغ تاکید کردند و با نظر و رأی همگانی و خرد جمعی به این نتیجه رسیدیم که این گذر تاریخی محور پیاده راه شود.

این باستان شناس می‌افزاید: هر اقدامی در جهت تغییر کاربری این گذر رخ دهد آینده روشنی برای آن نمی‌بینم به دلیل اینکه اینجا ما تاریخ را فدای تجارت می‌کنیم.

جاوری خاطرنشان می‌کند: باید توجه داشت در شهر‌های تاریخی مختلف دنیا بویژه در اروپا مانند شهر‌های پاریس، رم، لندن و وین از سال‌ها پیش بخش‌هایی از این شهر‌ها را کامل، محور پیاده راه کردند که این در راستای حفظ و صیانت و تقویت یک محور تاریخی بوده است.

او می‌افزاید: روح اصلی فضای تاریخی چهار باغ عباسی، بنا‌هایی پیرامونی آن و آثاری که در بدنه چهارباغ وجود داشته و سردر‌های باغ‌های تاریخی آن در طول دوره معاصر تخریب شده و از این گذر تنها یک محور طولی باقی مانده است. کار‌هایی که انجام شد و اقدام بسیار مهم تبدیل این خیابان به محور پیاده رو سبب شد یک فضای شهری مناسب برای شهروندان وجود داشته باشد.

سرپرست هیئت باستان‌شناسی چهارباغ تصریح می‌کند: اکنون باعث تأسف است اگر دوباره چهارباغ عباسی مانند گذشته ماشین رو شود.

هرگونه تغییر کاربری چهار باغ خسارت به آتیه تاریخی اصفهان است

جاوری اضافه می‌کند: ۲ محور کمکی، یکی خیابان شمس آبادی و دیگری محور کناری که به موازات چهارباغ عباسی از خیابان کمال اسماعیل به آمادگاه متصل می‌شود این دو محور نقش کمکی دارند و مشکل ترافیکی را برطرف می‌کنند؛ سوالم این است اگر این محور سواره راه شد چه تأثیری برای شهر دارد؟ درحالیکه اکنون از این زیبایی فضای شهری همه شهروندان لذت می‌برند؟

سرپرست هیئت باستان شناسی خیابان چهارباغ به انجام ۲ فصل کاوش‌های باستان‌شناسی‌اش در بخشی از خیابان چهارباغ عباسی اشاره می‌کند و می‌گوید: در این خیابان داده‌های بسیار مهمی در ۲ فصل کاوش به دست آمد؛ از این رو من این اقدام را بسیار غیر عاقلانه می‌دانم، زیرا هرگونه تغییر کاربری به نظر من به جز ضرر و خسارت برای آتیه تاریخی شهر اصفهان و خیابان چهارباغ هیچ نتیجه‌ای در بر ندارد.

سال ۱۳۹۸ به دنبال کاوش‌های باستان شناسی که با سرپرستی محسن جاوری در کف تاریخی خیابان چهارباغ عباسی صورت گرفت، مستنداتی متعلق به دوره صفوی، بقایایی از هزارۀ چهارم پی از میلاد یعنی شش هزار سال قبل و همچنین بقایایی از دوره ساسانی در چهارباغ کشف شد.

تجربه تلخ تکذیب‌های متعدد برای تخریب حمام خسروآغا در دهه ۷۰ و مواجه مردم با ویرانه این بنای شاخص تاریخی در یک شب و سربرآوردن ارگ بی قواره جهان نما در میانه دولتخانه صفوی و تصویب گذر آقا نور الله نجفی بیخ گوش میدان تاریخی نقش جهان و چندین اتفاق مشابه در سال‌های اخیر، هنوز رد شک و تردید را در دل شهروندان اصفهانی زنده نگه داشته است و تلاش‌ها برای نجات یک هویت تاریخی و فرهنگی پیش از آنکه دیر شود، ادامه دارد.

چهار باغ که در مراسم‌های مختلف مذهبی و فرهنگی برای مردم اصفهان نقش قابل توجهی داشته است یکی از ارکان مهم فرهنگی و اجتماعی در این شهر تاریخی محسوب می‌شود که برای گردشگران داخلی و خارجی نیز جایگاه ویژه‌ای دارد.

اصفهانی‌ها از مسئولان درخواست دارند کاربری فرهنگی این منطقه حفظ و از ورود خودرو‌ها به این محور جلوگیری شود، زیرا در کنار ضربه زدن به زیبایی این مکان گردشگری موجب بروز مشکلات ترافیکی و خسارت به بنا‌های تاریخی می‌شود.

منبع: مهر