غلامعلی حدادعادل در نشست هفت فرمان، ویژه بازخوانی بیانیه گام دوم انقلاب در اصفهان این بیانیه را بسیار مهم و از اسناد بالادستی انقلاب اسلامی است خواند و اظهار کرد: رهبر انقلاب تجربه ۴۰ سال انقلاب را چراغ راه ۴۰ سال بعدی قرار دادند و همه نیروهای انقلابی باید تامل و تحقیق فراوانی روی این بیانیه داشته باشند.
او با بیان اینکه یکی از مفاهیم مطرح در بیانیه گام دوم استقلال و آزادی است، عنوان کرد: اولین شعار مردم ایران در انقلاب اسلامی، استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی بود که بر زبان همه جاری شد و نشات گرفته از یک وجدان تاریخی بوده که نسل به نسل منتقل شده است.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی با تاکید بر اینکه برای یافتن این ریشه تاریخی باید حوادث دو قرن پیش از انقلاب را مرور کرد، گفت: آقامحمدخان به عنوان اولین پادشاه قاجار با تکیه بر قدرت و البته بیرحمی به سلطنت رسید؛ در زمان فتحعلی شاه ایران در دو جنگ از روسیه شکست و ناچار به پذیرش قراردادهای گلستان و ترکمنچای مشد که در یکی از آنها ۱۷ شهر آباد قفقاز از ایران جدا شد و در سالهای بعد هرات برای دخالت بیشتر انگلیس در افغانستان از ایران جدا شد، چون کنترل اوضاع هدوستان برای انگلستان مهم بود.
حدادعادل با اشاره به نقش انگلیس در عزل و نصب نخستوزیران در زمان قاجار بیان کرد: بارزترین دخالت انگلیس در ایران را میتوان عزل و قتل امیرکبیر دانست که مردی با کفایت و متدین با خدمات بسیار ارزنده در ایران بود؛ پس از او کشور صدراعظمی به کفایت و لیاقت امیرکبیر به خود ندید.
او به تاثیر اکتشاف نفت در افزایش نفوذ انگلیس در ایران پرداخت و عنوان کرد: پس از ناصرالدینشاه، پیدا شدن نفت در خوزستان اهمیت ایران را برای انگلیس افزایش داد و آنها نفت ایران را با قیمت ارزان خریداری و انرژی صنایع، کشتیرانی و ناوگان جنگی خود را تامین میکردند.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی با اشاره به نحوه تغییر سلسله قاجار به پهلوی اظهار کرد: پادشاهان قاجار با تمام ایراداتی که داشتند با قدرت خود و قبیلهشان به سلطنت رسیدند و خود را وامدار انگلیس نمیدانستند و انگلیس نیز این را نمیپذیرفت در حالی که رضاشاه ایل و قبیلهای نداشت و با پشتیبانی انگلیس به قدرت رسید.
حداد عادل با بیان اینکه مردم از حمایت انگلیس از رضاخان برای به قدرت رسیدن او آگاه بودند و خود انگلیسیها نیز به این موضوع اذعان داشتند تصریح کرد: در تمام مدت حکومت رضاشاه ایران به عرصه تاخت و تاز انگلیس تبدیل شد و از رجال سیاسی تا نمایندگان مجلس توسط آنها انتخاب میشدند؛ خود محمدرضا شاه به این مسئله اعتراف کرده بود.
او یادآور شد: افراد بسیاری در ایران جیرهخوار انگلیس و حافظ منافع آن بودند و مستمری و مواجب ماهانه از دولت انگلیس دریافت میکردند.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی ادامه داد: زمانی که رضاشاه به فکر همکاری با آلمانها افتاد، همین انگلیس با همکاری شوروی او را مثل یک دستمال مصرف شده از کشور بیرون انداختند و برای ایران شاه جدید انتخاب کردند.
حداد عادل افزود: پس آنکه ملت ایران توانستند با رهبری دینی آیتالله کاشانی و رهبری سیاسی دکتر مصدق اداره پالایشگاه آبادان و استخراج نفت را در اختیار بگیرند، انگلستان با پشتیبانی آمریکا نفت ایران را تحریم کرد و اجازه حضور کشتیها را در خلیج فارس برای خرید نفت ایران نمیداد.
او گفت: در نهایت کودتای ۲۸ مرداد رخ داد و دولتی که برای ملی شدن صنعت نفت روی کار آمده بود سرنگون شد؛ پس از این کودتا آمریکا جای انگلیس در استعمار ایران را گرفت و از سال ۱۳۳۲ تا انقلاب اسلامی ایران استقلال نداشت.
مشاور عالی رهبر انقلاب ادامه داد: مبانی استعمار انگلیس در قرن ۱۹ حفظ هندوستان و استفاده از نفت ایران بود، اما آمریکا با اهداف گستردهتری به منطقه آمده بودند و به نام مبارزه با کمونیسم ایران را به زیر سلطه خود در آورد به طوری که آمریکاییها برای اقتصاد ایران برنامهریزی کرده و نخستوزیر و فرماندهان نظامی را تا سال ۵۷ انتخاب میکردند که خدمتگزاران شاه نیز بر این موضوع اعتراف کردهاند.
حدادعادل تاکید کرد: جوانان امروز ایران باید بدانند که اگر پدرانشان ۴۴ سال پیش در همه جای ایران به صورت خودجوش با شعار استقلال و آزادی به ندای امام لبیک گفتند، این تبلیغاتی نبوده و حاصل تجربه تلخ تاریخی از زمان قاجار و به ویژه پهلوی بود.
او اضافه کرد: افرادی که خود را هدف گلولههای مزدوران شاه قرار میدادند از اوضاع کشور و نیز هدف خود آگاهی داشتند؛ چون یک تاریخ ننگین استعماری پیش چشم آنان بود.
رئیس اسبق مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: امروزه برای ایران در تهران به عنوان پایتخت تصمیمگیری میشود و از این نظر ایران تنها کشوری است که در منطقه چنین استقلالی دارد.
حدادعادل با اشاره به ناآرامیهای اخیر اظهار کرد: شاهزاده رضا پهلوی از آمریکا به آنها قول آزادی میدهد درحالی که پدرش تحمل انتقاد از یک شرکت تعاونی را در روزنامه اطلاعات نداشت؛ این حرف ما نیست بلکه نوشتههای اسدالله علم است.
او تاکید کرد: ملت ایران و به ویژه جوانان باید تاریخ بخوانند تا آرمان، هدف و درد مردمی که ۴۴ سال پیش شعار استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی را سر میدادند بفهمند و دلیل شهادت بزرگانی مثل حسین خرازی که در راه پاسداری از انقلاب جان خود را فدا کرد بدانند.
حدادعادل خاطرنشان کرد: کشوری که استقلال و آزادی نداشته باشد به جایی نمیرسد.
او همچنین یادآور شد: گفت: رهبر انقلاب اسلامی در آستانه سالگرد پیروزی انقلاب، با عفو خود، نور امیدی به صفحه وحدت در کشور تاباندند.