ترس از زلزله و پیامد‌های آن دست از سر ساکنان تهران بر نمی‌دارد با هر رویدادی که به این مساله مربوط باشد در فضای مجازی بحث‌ها درباره زلزله بزرگ تهران دوباره بالا می‌گیرد.

بیشتربخوانید

• سه باور غلط در مورد نکات ایمنی زلزله

ظهر دیروز بود که زلزله‌ای با بزرگی ۳.۳ در دماوند اتفاق افتاد و پس از آن برخی این پرسش راه مطرح کردند که آیا این زمین لرزه می‌تواند روی گسل‌های تهران تاثیر بگذارد؟

برخی نیز از سابقه لرزه خیزی این منطقه سخن به میان می‌آورند و یادآور می‌شوند که سال ۹۹ نیز در این منطقه زمین لرزه‌ای با بزرگای حدود ۵ اتفاق افتاد که در بخش‌هایی از تهران نیز احساس شد.

ارتباط زلزله دماوند با گسل‌های تهران

به این ترتیب دیروز برای بسیاری این پرسش دوباره مطرح شد که آیا زلزله‌ای که در دماوند اتفاق افتاد ارتباطی با گسل‌های تهران دارد؟ دکتر مهدی زارع، زلزله‌شناس در پاسخ به این پرسش به جام جم آنلاین می‌گوید: زلزله ۳.۳ ریشتری دیروز دماوند در شمال گسل مشا اتفاق افتاد، محدوده‌ای که زلزله هجدهم اردیبهشت سال ۹۹ را با بزرگای ۵ ایجاد کرد و سبب لرزش تهران نیز شد.

‌او در پاسخ به این پرسش که آیا وقوع زلزله در دماوند این پیام را دارد که اتفاق بزرگتری در راه است؟ عنوان می‌کند: از یک زلزله با بزرگای ۳.۳ نمی‌شود چیزی فهمید. به همین دلیل باید تکرار و فراوانی زمین لرزه‌ها سنجیده شود.

زارع ادامه می‌دهد: در واقع باید بررسی شود که در این منطقه فقط یک زلزله با بزرگای ۳.۳ رخ داده است یا تعدادی زلزله کوچکتر نیز اتفاق افتاده است؟

به گفته او اینجاست که اهمیت ایجاد ایستگاه‌های متعدد لرزه‌نگاری خود را نشان می‌دهد.

این زلزله شناس درباره سابقه لرزه خیری گسل مشا نیز توضیح می‌دهد: بررسی‌های انجام شده در خصوص ۱۰ هزار سال گذشته این منطقه نشان می‌دهد که هر ۱۱۰۰ سال ۹ زلزله با بزرگای حدود ۷ در این منطقه اتفاق افتاده است.

او در پاسخ به این پرسش که آیا زلزله دیروز دماوند ارتباطی با زلزله دوشنبه گذشته نوشهر دارد؟ نیز عنوان می‌کند: زلزله ۳.۶ ریشتری نوشهر مربوط به گسل مازندران است و ربطی به گسل مشا ندارد.

گسل مشا فعالتر شده است؟

به این ترتیب پرسش‌های دیگری نیز مطرح می‌شود؛ برای نمونه آیا گسل مشا پتانسیل زمین لرزه‌های بزرگتر را دارد؟ و یا این گسل فعالتر شده است؟

دکتر مسعود مجرب، زلزله شناس در پاسخ به این پرسش که آیا گسل مشا فعال‌ترین گسل تهران است؟ می‌گوید: مشا فعال‌ترین گسل نیست. اما گسل مهمی است و در دوره کنونی فعالیت بیشتری روی آن مشاهده می‌شود. آن طور که او توضیح می‌دهد گسل شمال تهران یکی از گسل‌های فعال و مهم تهران است. البته گسل پردیسان نیز مهم است، گسلی که گفته می‌شود حدود ۱۲ کیلومتر طول دارد.

او درباره سابقه گسل شمال تهران نیز توضیح می‌دهد: مطالعات و دیرینه زلزله شناسی‌های انجام شده نشان می‌دهد که هر ۳۰۰۰ سال یک رویداد بزرگ در این محدوده اتفاق افتاده است. به عبارت دیگر در ۳۰ هزار سال گذشته ۹ زلزله بزرگ در این منطقه اتفاق افتاده است.

مجرب درباره اینکه گسل مشا پتانسیل رویداد‌های بزرگتر را دارد؟ عنوان می‌کند: این منطقه پتانسیل زلزله بزرگتر را دارد. اما طبیعی است، زیرا قطعه شرقی گسل مشا لرزه خیز است و هر دو سال یکبار زلزله‌ای در این محدوده اتفاق می‌افتد که قابلیت رسانه‌ای شدن دارد.

این زلزله شناس درباره آخرین زلزله بزرگی که در این محدوده اتفاق افتاده است، عنوان می‌کند: سال ۱۸۳۰ میلادی زمین‌لرزه با بزرگی حدود ۷ در این منطقه یعنی بالای روستای مبارک‌آباد اتفاق افتاد که به جاده شکسته معروف است. البته این زمین لرزه در تهران نیز سبب خرابی‌هایی شد.

او در پاسخ به این پرسش که آیا این زلزله می‌تواند روی گسل شمال تهران نیز تاثیر بگذارد، عنوان می‌کند؟ خیر.، چون تقاطع گسل شمال تهران و گسل مشا در روستای کلان به هم می‌رسند و حدود ۳۵ کیلومتر فاصله در این بین وجود دارد. در واقع به محل تقاطع گسل نمی‌رسد که بگوییم این زلزله می‌تواند روی گسل شرقی شمال تهران تاثیر بگذارد.

به گفته او زلزله اخیر دماوند در قطعه شرقی مشا اتفاق افتاده است، بنابراین ربطی به گسل شمال تهران ندارد.

کارشناسان معتقدند که زلزله ۳.۳ ریشتری اخیر دماوند تاثیری بر گسل‌های تهران نخواهد گذاشت. این درحالی است که آن‌ها تاکید می‌کنند که زلزله بزرگ تهران دیر یا زود اتفاق می‌افتد و نمی‌توان مانع این رویداد طبیعی شد. به همین دلیل این روز‌ها که تحت تاثیر زلزله خوی، ترکیه و سوریه شهروندان بیش از گذشته اخبار زلزله را دنبال می‌کنند. مسئولان نیز باید برای کاهش هزینه‌های جانی و مالی زلزله در کلانشهر‌های کشور اقدامات لازم را انجام بدهند و برنامه‌هایشان را به روز کنند. علاوه بر این نباید از اهمیت آموزش شهروندان نیز غافل شد، زیرا از این طریق نیز می‌توان پیامد‌های زمین لرزه را کاهش داد.

منبع: جام جم