خیلی وقت است که خارجی‌ها پنبه نخ ایرانی را زده اند و با واردات و قاچاق بی‌رویه نساجی‌های اصفهان، رو به احتضار گذاشته‌اند؛ با این همه با توجه به اقلیم اصفهان کشت پنبه در این استان به عنوان یک محصول راهبردی می‌تواند اقتصاد اصفهان را رونقی بدهد.

با توجه به اینکه در طول سال‌های گذشته اصفهان دچار خشکسالی بوده و کشاورزی استان با مخاطرات زیادی روبرو شده، بسیاری از کارشناسان معتقدند کشت پنبه ظرفیتی است که از آن غفلت شده است.
هم اکنون بیشتر در شهرستان‌های اردستان، کاشان، آران و بیدگل، ورزنه، جرقویه و هرند پنبه کشت می‌شود و در سراسر این استان پهناور سالیانه دو هزار تا سه هزار تن پنبه برداشت می‌شود.

پنبه  اصفهان اسیر مشکلات فراوان
نبود تجهیزات به روز و زیرساخت‌های موثر برای کشت پنبه باعث شده که این نوع کشت در اصفهان اسیر مشکلات فراوان شود و هزینه تولید این محصول بالا برود؛ تا جایی که در سال‌های اخیر شاهد واردات این محصول با قیمت و بهای کمتری باشیم و همین دلیلی شده که تولید کنندگان طلای سفید در اصفهان دلسردتر از همیشه باشند.

محسن دادار رئیس مرکز تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی استان اصفهان با اشاره به اینکه وسعت زیر کشت پنبه از بیش از سه هزار هکتار در دهه گذشته به ۹۰۰ هکتار در سال کنونی کاهش یافته، گفت: با وجود اینکه پنبه جزو محصولات راهبردی برای اصفهان به شمار می‌رود و در بیشتر اقلیم‌های استان کشت می‌شود، اما امسال با کاهش کشت این محصول روبرو شده ایم.
او افزود: این در حالی است که پنبه مصارف متنوعی از جمله استفاده در رویه مبل، ریسندگی و نساجی، قالی بافی، تولید لباس و … دارد.

رئیس مرکز تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی استان اصفهان با اعلام اینکه پنبه بیش از ۲۰ محصول جانبی دارد و در مناطق خشک و نیمه خشک استان به عنوان کشت بومی شناخته شده، ادامه داد: پنبه نسبت به بسیاری از محصولات تابستانه نیاز کمتری به آب دارد و تنش‌های محیطی به خصوص شوری و خشکی را می‌تواند تحمل کند و به همین دلیل برای کشت در اصفهان بسیار مناسب است.

دادار ادامه داد: با استفاده از روش‌های جدید در نحوه کشت و داشت امکان افزایش سطح کشت محصول پنبه وجود دارد و با توجه به قیمت آن در دو سال اخیر این محصول قابل رقابت است.
او با بیان اینکه بهره وری آب در پنبه مناسب است، اظهار کرد: به ازای یک متر مکعب آب ۵۷ صدم کیلو گرم پنبه برداشت می‌شود.

رقبا پنبه ما را زده اند
با تمام این مزایا ما هنوز نتوانسته ایم از کشت محصول پنبه سود ببریم، چون با وجود ماشین آلات فرسوده و فناوری‌هایی که به روز نیست صنعت نساجی ما نمی‌تواند در رقابت با دیگران موفق باشد.

در همین زمینه حسن تقی‌زاده رئیس اتحادیه پارچه فروشان اصفهان گفت: حدود ۴۰ درصد صنعت نساجی کشور در اصفهان دایر است و دو هزار واحد کارگاهی کوچک و متوسط در این حوزه فعالیت می‌کنند، اما مشکلات نمی‌گذارد که پارچه‌های تولید داخل به بازار رقابتی با چین، کره جنوبی، ژاپن و اندونزی وارد شود.

او اظهار کرد: این روز‌ها تولید ما فقط در داخل استفاده می‌شود به پارچه‌های مصرفی برای لباس‌های بیمارستانی و روپوش مدارس اکتفا کرده و در مابقی موارد وابسته به واردات یا پوشاک قاچاق شده‌ایم.
رئیس اتحادیه پارچه فروشان اصفهان بیان کرد: همین موضوع، بازدهی صنعت نساجی را به حداقل رسانده و نساجی اصفهان را رو به کما برده است.

تقی‌زاده با اشاره به اینکه بالا و پایین رفتن تعرفه‌های واردات به بنیان این صنعت ارزان شوک وارد می‌کند این موضوع را از مهمترین علل کاهش بازدهی در صنعت نساجی دانست که باعث شده کارخانه‌ها نتوانند آنچنان که باید و شاید به زنده نگه‌داشتن صنعت حساس پوشاک یاری برسانند.

کشت پنبه و حمایت از تولید کنندگان صنعت نخ و پنبه در اصفهان
با تمام این‌ها سازمان جهاد کشاورزی کمر همت بربسته تا کشت پنبه را در اصفهان رونق دهد. طبق آمار سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان امسال بیش از ۸۰۰ هکتار از مزارع استان زیر کشت پنبه رفته است.
گرچه کیفیت پنبه تا حد زیادی به شریط آب و هوایی بستگی دارد و اقلیم برخی کشور‌های همسایه برای تولید پنبه مناسب‌تر است، اما باید این نکته را در نظر بگیریم که همچنان پنبه ایران از جمله اصفهان در جهان خواهان زیادی دارد.

کیوان بنی‌اسدی کارشناس دانه‌های روغنی و گیاهان صنعتی سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان گفت: این سازمان پیگیر توسعه کشت قراردادی پنبه است و به مرور زمان کل مزارع پنبه استان در قالب کشاورزی قراردادی زیر کشت می‌رود.
او افزود: کشت پنبه در اصفهان ابتدای هر سال شروع می‌شود و در ماه‌های آبان و آذر به برداشت می‌رسد.

کارشناس دانه‌های روغنی و گیاهان صنعتی سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان ادامه داد: در سال زراعی فعلی سازمان جهاد کشاورزی استان بیش از ۱۵ تن بذر بدون کرک یارانه دار و گواهی شده ارقام میان رس و زودرس را در اختیار کشاورزان استان قرار داد.
بنی‌اسدی با اشاره به اینکه بیش از ۸۰۰ هکتار از مزارع استان به زیر کشت پنبه رفته، اظهار کرد: بذر، کود، بیمه و نظارت محصول پنبه بر عهده سازمان جهاد کشاورزی استان است.

پنبه جزو محصولات راهبردی است و در بیشتر مناطق استان قابلیت کشت دارد؛ گرچه کیفیت پنبه تا حد زیادی به شرایط آب و هوایی بستگی دارد، اما لازم است جهاد کشاورزی در این زمینه فعال‌تر عمل و مسئولان استان نیز بازاریابی مناسبی کنند تا نیاز اولیه نساجی‌ها مرتفع شود.

منبع: بازار