نشست نقد و بررسی تحولات و توسعه حوزه نسخ خطی در کتابخانه ملّی جمهوری اسلامی ایران و دستاوردهای آن پس از پیروزی انقلاب اسلامی به همت معاونت پژوهش و منابع دیجیتال در اندیشگاه فرهنگی این سازمان برگزار شد.
در این نشست تحولات حوزه نسخ خطّی کتابخانه ملّی ایران در دهههای پس از پیروزی انقلاب اسلامی بررسی شد. دکتر حبیبالله عظیمی نسخهشناس و فهرست نویس نسخ خطّی سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران ضمن تشریح سیر تحول سیاستهای فراهمآوری نسخ خطّی در کتابخانه ملّی ایران، به تبیین نقش سازمان در ارتباط با محققان و پژوهشگران حوزه نسخ خطّی، تعامل سازمان با سایر کتابخانهها، پیوند میان کتابخانه ملّی و دانشگاهها و آموزش مباحث حوزه نسخ خطّی با تاکید بر دوره پس از پیروزی انقلاب اسلامی پرداخت.
وی گفت: عواملی، چون ادغام کتابخانه ملّی با سازمان اسناد ملّی، افتتاح ساختمان جدید کتابخانه ملّی ایران با مخازن وسیع و استاندارد و ارتقای اداره نسخ خطّی به اداره کل، موجب تحولات مثبتی در وضعیت گردآوری، حفاظت، سازماندهی و اطلاع رسانی نسخ خطّی سازمان پس از پیروزی انقلاب اسلامی شده است.
در ادامه، دکتر رضا خانیپور نسخه شناس و فهرست نویس سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران، روند فهرستنویسی و سازماندهی، چاپ فهرستهای نسخ خطّی و اطلاعرسانی و تسهیل دسترسی به این آثار بعد از پیروزی انقلاب اسلامی را مورد بحث و بررسی قرار داد.
وی دلایل اهمیت نسخ خطّی را ارزش هنری این آثار، نقش نسخ خطّی در ساخت تمدن ها و تثبیت موقعیت ژئوپلیتیک کشورها و بازنمایی سیر تحول و تطور علوم و فنون در تمدن بشری برشمرد. همچنین یکی از دلایل افزایش سرعت فهرست نویسی و انتشار این فهرستها را افزایش تعداد متخصصین و تسریع فراهمآوری این نسخ در سال¬های بعد از پیروزی انقلاب اسلامی بیان کرد.
خانیپور همچنین سیر فهرست نویسی نسخ خطّی را به سه دوره سنتی مانند فهرست ابن ندیم، فهرست شیخ طوسی و الذریعه، دوره گذار با استفاده از قواعد بینالمللی فهرست نویسی و دوره مدرن یعنی فهرست نویسی ماشینخوان در قالب استاندارد مارک تقسیمبندی کرد و فهرست نویسی نسخ خطّی را اقدامی پژوهشی برشمرد که برای تسهیل پژوهش و کمک به محققین انجام میشود.
در ادامه نشست، زهرا مدرسی مدیرکل منابع خطّی و نادر کتابخانه ملّی ایران، سازماندهی دستنوشتهها، تسریع دیجیتالسازی نسخ خطّی و خرید نسخههای ارزشمند و توسعه خدمات حضوری و غیرحضوری به محققان در حوزه نسخ خطّی را از جمله اقدامات در دست انجام در حوزه نسخ خطّی برشمرد.
در ادامه نشست سخنرانان به سوالات شرکتکنندگان پاسخ دادند.