این چهارمین باری بود که عازم ایران شده بود. سفر‌هایی که البته برای ما چندان خاطره خوبی بر جای نگذاشته بود؛ یا اطلاعات محرمانه مان منتشر شد و یا بهانه‌ای شد برای گزارش‌های ادعایی دروغ. از همین رو نیز وقتی که صحبت از آمدن مجددش به کشورمان شد نه تنها خوشحالی برایمان نداشت بلکه ترس تکرار خاطرات نیز برایمان ایجاد شد.

رافائل گروسی دوازدهم اسفند وارد ایران شد مورد استقبال  بهروز کمالوندی، سخنگو و معاون امور بین‌الملل، حقوقی و مجلس سازمان انرژی اتمی قرار گرفت، صحبت‌هایش را با اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی مطرح کرد  و در نشست خبری صبح شنبه به سوالات خبرنگاران نیز پاسخ داد.

خبرنگارانی که از او درباره درز اطلاعات محرمانه ایران پرسیدند و با پاسخی عجیب مواجه شدند.

خیلی ببخشید که اطلاعاتتان لو رفت!

«البته من قبل از هر چیزی اعلام کنم که هر وقت که این خبر مبنی بر درز گزارشات محرمانه به گوشم می‌خورد، بسیار عصبانی و ناامید می‌شوم و برای من یک تجربه ناخوشایند است، اما به من حق بدهید به عنوان مدیرکل نمی‌توانم همه اعضا را چک بکنم، زیرا این گزارش‌ها دست همه اعضا است و آن‌ها این کار را انجام می‌دهند.

 با شما موافق هستم، (این کار) خوب و خوشایندی نیست که بخواهم از آن رضایت داشته باشم بلکه این مسئله نشان می‌دهد که چقدر مهم و ضروری است؛ ما با یکدیگر دیالوگ و مکالمه مستقیم داشته باشیم که اجازه ندهیم شایعات و گمانه‌زنی‌ها قوت پیدا کند. ما همیشه باید در تماس مستقیم با یکدیگر باشیم. »

این پاسخ مدیر کل آژانس انرژی اتمی شاید یک مقدار عجیب به نظر برسد اما عجیب تر زمانی است که از وی درباره دخالت‌های رژیم صهیونیستی در کار آژانس پرسیده شد .

با ما خوب باشید تا دیگران دخالت نکنند !

«این مساله نشان می‌دهد که چقدر مهم و ضروری است که ایران و آژانس بتوانند با یکدیگر ارتباط نزدیک‌تر و مستقیم تری داشته باشند و هر چقدر همکاری با آژانس از سوی ایران بیشتر باشد که کشور‌های دیگر نمی‌توانند اجازه پیدا کنند که بخواهد تأثیرگذاری داشته باشد یا اینکه فشار وارد کنند. وی ادامه داد: این نشان می‌دهد که چقدر کار مشترک ما در چارچوب توافق جامع پادمان که بین ایران و آژانس وجود دارد، مهم است؛ ما در حال تعیین آن هستیم که بتوانیم به بهترین شکل آن را انجام دهیم.»

اما این تمام عجایب ماجرا نبود موضوع زمانی جالب تر هم شد که از وی پرسیده شد چرا از فعالیت‌های هسته‌ای رژیم صهیونیستی بازرسی نمی‌شود؟

حکایت رژیمی که از هفت دولت آزاد است 

گروسی هم در پاسخ به این سوال گفت:جمهوری اسلامی ایران عضو معاهده ان پی تی است و کشور‌هایی که عضو این پیمان هستند، توافقات پادمانی با آژانس دارند. گروسی افزود: از جامعه ایران می‌خواهم که این را درک کند که ما بر پایه همین توافقات و امنیتی است که بازرسی‌های خودمان را انجام دهیم؛ من را مقصر ندانید؛ من به عنوان مدیرکل آژانس که بخواهم با یک کشوری با انصاف بیشتری رفتار کنند و با یک کشوری بی انصافی کنم؛ من نیستم که مشخص می‌کنم از کجا باید بازرس بازرسی شود در پایه توافقاتی که با کشور‌ها داریم این کار را انجام می‌دهیم. برخی عضو (ان پی تی) نیستند و اسرائیل جزو آن‌ها است

وی تصریح کرد: این من نیستم که تشخیص می‌دهند و مشخص می‌کنم که با کدام کشور‌ها شدیدتر برخورد کرد و برخی دیگر نباید برخوردی داشت. مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی تاکید کرد: اجازه بدهید در پایان بگویم از نظر من بسیار مهم است که همه کشور‌ها در جهان باید عضو معاهده ان پی تی باشند.

سیستم‌های گسترده سلاح‌های هسته‌ای توسط رژیم صهیونیستی 

عدم حضور رژیم صهیونیستی در معاهده npt موضوعی است که حتی صدای غرب را هم در آورده است تا جایی که نوام چامسکی اندیشمند آمریکایی در این باره گفته بود: اسرائیل این پیمان را نپذیرفته و آن را امضا نکرده است و سیستم‌های گسترده‌ای از سلاح‌های هسته‌ای را هم دارد. آمریکا هم از آن دفاع می‌کند. همچنین پاکستان پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای را امضا نکرده است و سیستم سلاح‌های هسته‌ای این کشور هم با حمایت‌های آمریکا گسترش یافته است. هند هم عضو پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای نیست و تعداد زیادی از سیستم‌های سلاح‌های هسته‌ای را در اختیار دارد.

وی ادامه داده است: من فکر می‌کنم هیچ کشوری حتی آمریکا نباید سلاح هسته‌ای در اختیار داشته باشند. اما این مساله اکنون مطرح نیست. اگر مساله این باشد که ایران از تعهدات خود در چارچوب پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای تبعیت نمی‌کند این مساله نیازی به تحریم یا توافق یا اقدام دیگری ندارد. حتی اگر بپذیریم که ایران این پیمان را نقض کرده است پیش از آن آمریکا و همچنین کشور‌های دیگر هم این پیمان را منع کرده اند. اما اگر کشور‌ها به نقض پیمان منع گسترش سلاح‌های اتمی متهم شوند در آن صورت باید نقض کنندگان بزرگ این پیمان را هم مورد توجه قرار دهیم. اسرائیل، پاکستان و هند هم این پیمان را نقض کرده اند. من فکر می‌کنم هیچکس نباید سلاح هسته‌ای در اختیار داشته باشد. اما همان گونه که گزارش‌ها و ارزیابی‌های نهاد‌های اطلاعاتی آمریکا نشان داده است ایران نمی‌تواند از سلاح‌های هسته‌ای بجز قدرت بازدارندگی آن‌ها هیچ استفاده دیگری بکند. آمریکا و اسرائیل با قدرت بازدارندگی ایران در منطقه مخالف هستند.

لو رفتن گزارش‌های آژانس منشا اصلی ترور دانشمندان کشورمان 

حالا گروسی به وین بازگشته است اما سوال اصلی این است که آیا این بار نیز باید منتظر اقدامات و گزارش‌های خلاف واقع از وی باشیم یا این بار تغییر کرده است؟

روح الله مدبر کارشناس مسائل سیاسی در این باره به ما گفته است: اولا که این سفر با اهداف فشار به کشورمان انجام شده است و آژانس انرژی اتمی مدتهاست که به عنوان یک ابزار توسط غربی‌ها برای بهره گیری سیاسی در حال انجام اقدامات غیر حرفه‌ای است و ما در موضوع ترور دانشمندان هسته‌ای مان شاهد بودیم که منشا اصلی این ترور‌ها بخاطر گزارش‌هایی بود که بازرسان آژانس علیرغم پروتکل‌های آژانس این‌ها را در اختیار نه تنها رژیم صهیونیستی بلکه سرویس‌های جاسوسی آمریکا و انگلیس هم قرار دادند.  چندین بار هم دبیرکل آژانس هم اعلام کرد که ما در این زمینه مسئولیتی نداریم و این امر به خوبی نشان می‌دهد که غربی‌ها به هیچ یک از توافقات خود پایبند نیستند و هنوز هم این مشکل وجود دارد و آژانس هم مسئولیت این امر را نمی‌پذیرد. بعد از خرابکاری‌ها و ترور‌های متعدد هم شاهد بودیم که هیچ یک از نظام‌های بین اللمللی وارد این موضوع نشد که خسارت را جبران کند و یا عوامل تروریست مورد تعقیب قرار بگیرند امروز هم حضور گروسی بعد از فضا سازی‌های متعدد وارد ایران شد و اگرچه هیچ یک از تعهدات خود را انجام نداده، اما ایران ثابت کرده است که در نظام بین الملل بر مبنای تمام تعهدات وکنوانسیون‌ها عمل میکند.

وی ادامه داد: نکته بعد هم در زمینه سیاسی کاری آژانس این است که اسرائیل که بزگترین زادخانه را در منظقه غرب آسیا در اختیار دارد نه تنها پاسخ گو نیست بلکه اعمال نفوذ هم بر آژانس دارد و این هم قابل توجه است و نشان می‌دهد که بیشتر برای اغراض سیاسی عمل میکند در مسیر غنی سازی هسته‌ای حق همه کشورهاست و میتوانند که از این ظرفیت استفاده کنند و ایران هم مدتهاست که میخواهد از حقوق قانونی خودش که بر مبنای منشور سازمان ملل متحد به این مساله برسد، اما با فشار‌های غربی مواجه است.

اشاره دبیر کل به نیروگاه زاپوریژیا چه دلیلی داشت؟

مدبر بیان کرد: اما نکته حائز اهمیت این است که غربی‌ها میخواهند از این ظرفیت استفاده کنند برای به حاشیه راندن روابط ما با روسیه سخن‌های گروسی هم در باره نیروگاه اتمی نیروگاه زاپوریژیا ارتباطی با موضوع با ایران نداشت و این اقدامی غیر حرفه‌ای بود، زیرا اولا واقعیت را تغیر داد . آنچه که در نیروگاه اتمی صورت گرفته حمله نیرو‌های اوکراینی و نئونازی‌های اوکراینی به آن بود و اتفاقا روسیه مانع از یک انفجاز اتمی در آن منطقه شده است و طرح آن در تهران برای اغراض سیاسی بود و نشان می‌دهد که اغراض سیاسی دارد و امیدوارم گزارشی که مینویسد تا تروئیکای اروپایی آن را جمع ببندند واقع گرایانه باشد و مثل دفعات قبل نباشد که وقتی در ایران بود مواضعش با زمانی که از  آن خارج میشد متفاوت نباشد .

بازرسی‌هایی که ۵۰ درصد افزایش خواهد داشت

گروسی پس از بازگشت به وین خبری خوش هم برای رفقای اروپایی خود داشت و اعلام کرد که « با ایران توافق کردیم که اجازه دسترسی به اطلاعات و مکان‌ها به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی داده شود. نشست‌های فنی با طرف ایرانی به زودی برگزار خواهد شد و برخی از تجهیزات نظارتی در ایران به زودی راه اندازی می‌شوند. بازرسی‌ها از سایت فردو ۵۰ درصد افزایش خواهد داشت و تجهیزات نظارتی فعالیت‌های هسته‌ای در تعدادی از اماکن دوباره نصب می‌شوند. تلاش خواهیم کرد که در سریع‌ترین زمان ممکن تحقیقات درباره ذرات هسته‌ای پیدا شده در سایت‌های اعلام نشده انجام شود.»

فاطمه تورانلو