استحصال و انتقال آب در منطقه نیمه خشک و کویری دیار کریمان از الزامات مهم زیست بوم مردم این دیار از گذشتههای کهن محسوب میشود. وجود تمدن قناتی و کاریز در استان کرمان، حکایت از ارزش بالای مایه حیات در جای جای این استان دارد.
با وجود کاهش نزولات جوی و خشکسالیهای پیاپی طی دهههای اخیر و افزایش جمعیت در مناطق شهری و روستایی، تامین آب به ویژه در بحث آب شرب، اغلب مناطق استان کرمان از جمله شهرهای شرقی این استان پهناور را دچار چالش کرده است که اگر برای آن چاره اندیشی و برنامه ریزی نشود، باید منتظر تبعات اجتماعی و اقتصادی وخیمی در این ناحیه باشیم.
سد نسا با ظرفیت ۱۶۸ میلیون مترمکعب در شرق استان کرمان در ۸۰ کیلومتری شهر بم قرار دارد که عمده آب این سد از کوههای جبالبارز تامین میشود و به همین دلیل به اظهار کارشناسان، آب سد نسا از با کیفیتترین آبهای منطقه است که استفاده آب شرب، محیط زیست و کشاورزی برای آن پیش بینی شده است.
۶۰۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز است
طرح آبرسانی به شهرهای بم و بروات از سد نسا برای حل مشکل آب شرب مردم این شهرها، حدود ۲ دهه است که در دست اقدام و برنامه ریزی قرار دارد و وزیر نیرو هم در مرداد ماه امسال در بازدید از این پروژه پیشرفت آن را ۸۰ درصد اعلام کرد و وعده داد تا تابستان سال ۱۴۰۲ آب به شهر بم برسد؛ هر چندتحقق این وعده به اختصاص و تامین اعتبار ۶۰۰ میلیارد تومان احتیاج دارد.
حال با توجه به فرا رسیدن فصل گرما و وجود تنش آبی در شرق استان و نیاز مبرم مردم منطقه، به آب، فاز نخست طرح آبرسانی اضطراری به شهرهای بم و بروات از سد نسا در آستانه عملیاتی شدن است که براساس اعلام مسئولان شرکت آب منطقه ای، به زودی شاهد بهره برداری آن خواهیم بود.
اما آن طور که معاون طرح و توسعه شرکت آب منطقهای کرمان میگوید: در صورت تامین اعتبار ۶۰۰ میلیارد تومانی، عملیات اجرایی پروژه آبرسانی از سد نسا به شهرهای بم و بروات طی یک سال آینده به پایان میرسد.
محسن امیری افزود: خط انتقال و ایستگاه پمپاژ طرح آبرسانی بم دارای پیشرفت فیزیکی بیش از ۹۳ درصد است و به زودی شاهد افتتاح فاز اضطراری پروژه خواهیم بود.
او بیان داشت: عملیات اجرایی شبکه برق رسانی به این طرح به پایان رسیده و در حال بهرهبرداری است که شبکه ۲۰ کیلوولت برق رسانی از پست فوق توزیع ارگ جدید بم تا ایستگاه پمپاژ و تصفیه خانه آب شرب به طول ۴۹ کیلومتر اجرا شده است.
معاون طرح و توسعه شرکت آب منطقهای کرمان تصریح کرد: خط انتقال آب با لوله فولادی از محل آبگیر شبکه کشاورزی تا مخازن آب شرب شهرهای بم و بروات به طول ۵۶ کیلومتر به ظرفیت یک هزار و ۵۰۰ لیتر بر ثانیه انجام شده است.
او گفت: مخزن ذخیره آب به حجم ۵ هزار مترمکعب، مخزن ذخیره آب پاک به حجم ۵ هزار مترمکعب و ایستگاه پمپاژ آب با دِبی ۹۷۰ لیتر بر ثانیه نیز در این طرح پیش بینی شده است.
امیری بیان کرد: تصفیه خانه آب شرب به روش متعارف با پیشتصفیه فیزیکی، گندزدایی، لختهسازی و زلالسازی به ظرفیت یک هزار و ۵۰۰ لیتر در ثانیه و مخزن تماس با کُلر به ظرفیت ۱۰ هزار مترمکعب نیز اجرا میشود.
او با اشاره به روند اجرای طرح انتقال آب شرب از سد نسا بم گفت: تهیه، حمل و نصب لولههای فولادی به پایان رسیده است و عملیات نصب اتصالات و شیرآلات، آزمایش و مدفونسازی لولهها نیز در مراحل پایانی قرار دارد.
امیری افزود: همچنین نصب تجهیزات مکانیکال این پروژه به اتمام رسیده است و نصب تجهیزات الکتریکال ایستگاه پمپاژ نیز مراحل پایانی خود را طی میکند.
پیشرفت ۶۳ درصدی تصفیه خانه خط انتقال آب بم
معاون طرح و توسعه شرکت آب منطقهای کرمان با بیان اینکه ساخت بخش تصفیهخانه بیش از ۶۳ درصد پیشرفت فیزیکی دارد، بیان داشت: تجهیزات مربوط به تصفیهخانه تهیه و حمل شده و عملیات نصب آن در حال انجام است.
مطالعه آبرسانی به سایر شهرستانهای شرقی کرمان
او تاکید کرد: تامین، تصفیه و انتقال آب شرب شهرهای بم و بروات به میزان ۲۰ میلیون مترمکعب در سال و در فاز توسعه طرح شهرهای فهرج، ریگان و نَرماشیر و ۱۴۲ روستای مسیر به میزان حدود ۱۰ میلیون مترمکعب در سال هدف افق زمانی این طرح است که با توجه به وضعیت نامطلوب کمی و کیفی آب شرب منطقه و تبعات بهداشتی و اجتماعی ناشی از آن از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
امیری تصریح کرد: تامین اعتبار نقدی به موقع و کافی همواره مهمترین چالش این طرح و دیگر طرحهای اجرایی این شرکت بوده که پرداخت مطالبات ایجادشده به همت پیمانکاران این پروژه در تعهد این شرکت قرار دارد و مستلزم تامین اعتبار است.
او بیان کرد: عمده اعتبار این طرح مهم از محل اعتبارات طرحهای تملک داراییهای سرمایهای (طرحهای عمرانی) تامین و تاکنون ۷۴۰ میلیارد تومان فقط برای پروژه آبرسانی هزینه شده که ارزش روز هزینههای انجام شده برای این پروژه بیش از یک هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان است.
معاون طرح و توسعه شرکت آب منطقهای کرمان تصریح کرد: در خصوص طرح آبرسانی به سایر شهرستانهای شرق استان از جمله: فهرج، نرماشیر و ریگان، مطالعات این طرح رو به اتمام است و پس از تصویب آن و در صورت تأمین اعتبار لازم در سال ۱۴۰۲ پس از طی تشریفات قانونی و انتخاب پیمانکار وارد فاز اجرایی خواهد شد.
شهرستان بم در فاصله ۱۹۵ کیلومتری شرق استان کرمان واقع شده است.
منبع: خبرگزاری ایرنا