ماهی‌ها در اعماق مختلف مخزن آکواریوم شنا می‌کنند. برخی از گونه‌ها ترجیح می‌دهند عمدتا در نزدیکی کف آکواریوم زندگی کنند، در حالی که برخی دیگر احتمالا روز‌های خود را در مناطق میانی یا بالای مخزن سپری می‌کنند. اما علت روی آب ماندن ماهی آکواریوم چیست و چرا ماهی‌ها روی سطح آکواریوم می‌مانند؟ کمبود اکسیژن در آب عمده‌ترین دلیل آمدن ماهی به سطح آب است تا بتواند نفس بکشد. غلظت اکسیژن محلول در اینجا در بالاترین میزان خود است. به محض اینکه متوجه شدید که بیشتر ماهی‌ها برای نفس گرفتن به سطح آب می‌آیند و زمان زیادی را در نزدیکی سطح آب سپری می‌کنند فورا اقدام کنید، زیرا این نشانه واضحی از ناراحتی است.

ماهی ممکن است به این علت در نزدیک سطح آب بماند که سعی می‌کند راحت‌تر نفس بکشد. به یاد داشته باشید، ماهی‌ها اکسیژن محلول را تنفس می‌کنند، نه اکسیژنی که قبلا در مولکول H۲O ترکیب شده است. به طور طبیعی، این سطوح اکسیژن محلول در نزدیکی سطح، جایی که تعامل بین هوا و آب انجام می‌شود، بیشتر است.

اگر ماهی ها بالای آکواریوم بمانند چه باید کرد؟

زمانی که ماهی اکسیژن کافی دریافت نمی‌کند، سعی می‌کند با حرکت به سمت منطقه پر اکسیژن، کمبود آن را جبران کند. به طور مشابه، ممکن است متوجه شوید که ماهی هایتان در نزدیکی حباب‌های سنگ هوا یا سایر دکور‌های حباب زا مانده اند. زیرا به اکسیژن بیشتری نیاز پیدا می‌کنند.

ممکن است یک ماهی به علت وجود مشکل در آبشش ها، مانند انگل، بیماری یا آسیب، اکسیژن کافی دریافت نکند. با این حال، اگر متوجه شدید که چندین ماهی در حال تلاش برای تنفس در سطح آکواریوم شما هستند یا در بالای مخزن می‌مانند، احتمالا مشکلی در شرایط زیستگاه آن‌ها وجود دارد. حتما عوامل زیر را برای اطمینان از سلامت ماهی خود بررسی و اصلاح کنید:

کیفیت پایین آب

فرآیند عیب یابی زیستگاه آبزیان خود را با انجام یک تست شروع کنید. تست آب اقدامی مهم به حساب می‌آید. برای رد هرگونه مشکل در کیفیت آب (مانند دما، آمونیاک، نیتریت، نیترات، سختی، سطح شوری یا سطوح pH)، باید این کار را انجام دهید. در مرحله بعد، سعی کنید علل دیگری که ممکن است به خاطر آن‌ها در آکواریوم شما کمبود اکسیژن وجود داشته باشد را مشخص کنید.

به عنوان مثال، اگر آب آکواریوم ماهیان شما کدر است یا آلودگی وجود دارد، ممکن است علت آن غذا دادن بیش از حد به ماهی‌ها باشد و یا ممکن است ماهی مرده‌ای در آکواریوم خود داشته باشید. در هر صورت، برای بازگرداندن شرایط آکواریوم خود به وضعیت متعادل و سالم، باید به اندازه نیاز آب جایگزین کنید (معمولا تا یک سوم آب توصیه می‌شود).

ازدحام بیش از حد

یک آکواریوم بیش از حد شلوغ با ماهی‌های زیادی که آب را آلوده می‌کنند و برای تامین اکسیژن مورد نیاز با هم رقابت می‌کنند، می‌تواند باعث کاهش سطح اکسیژن شوند. برای ماهی‌های آب شیرین، با قانون سرانگشتی «یک گالن به ازای هر اینچ ماهی بالغ» شروع کنید.

اما به خاطر داشته باشید که این معیار این واقعیت را در نظر نمی‌گیرد که برخی از ماهی‌ها دارای جثه‌ای بزرگتر هستند و برخی از گونه‌ها مصرف غذا و نیاز‌های بیشتری دارند. به طور کلی، در محیط آکواریوم هر ماهی نیاز‌های خاصی دارد.

هنگام محاسبه اندازه مناسب آکواریوم از این قانون فقط به عنوان یک راهنما استفاده کنید و سپس تحقیقات بیشتری انجام دهید و با کارشناسان فروشگاه حیوانات خانگی صحبت کنید. (همچنین، حتما اندازه ماهی‌های بالغ را در آکواریوم خود محاسبه کنید، نه بچه ماهی یک یا دو اینچی که به خانه می‌آورید.)

یکی دیگر از علل کمبود اکسیژن در آکواریوم می‌تواند کوچک بودن سطح آکواریوم باشد. به جای در نظر گرفتن حجم آکواریوم، به خرید آکواریومی با سطح بزرگتر فکر کنید، یعنی آکواریومی با سطح تماس بیشتر با هوا. دو آکواریوم ممکن است حجم یکسانی داشته باشند، اما اگر شکل یکی اجازه دهد که سطح بیشتری داشته باشد (کمی عریض‌تر از دیگری)، سطح اکسیژن بالاتری خواهد داشت و این مسئله همیشه خوب است.

عدم وجود هوادهی

آب زیستگاه ماهی خود را در حال حرکت نگه دارید. مخلوط کردن آب موجود با آب سطحی به حفظ کیفیت آب در سطح متعادل و خوب و تامین اکسیژن محلول در سراسر آکواریوم ماهی کمک می‌کند. مجموعه‌ای که به درستی نگهداری می‌شود، باید ویژگی‌های خاصی داشته باشد.

استفاده از فیلتر‌های آکواریوم برای حذف سموم بسیار مهم است. در برخی موقعیت ها، یک شکل حتی قوی‌تر از هوادهی، ممکن است مورد نیاز باشد. عناصر دکور حباب ساز مانند سنگ هوا یا چوب حباب نیز می‌توانند مقدار کمی اکسیژن اضافه کنند، اما بیشتر برای اهداف تزئینی هستند. در این باره، بهتر است با یک دامپزشک تماس بگیرید و با او مشورت کنید.

دمای نامناسب آب

دمای آب نیز می‌تواند در غلظت اکسیژن نقش داشته باشد. آب گرم نسبت به آب سرد اکسیژن کمتری در خود نگه می‌دارد، بنابراین در ماه‌های تابستان مراقب دمای زیستگاه ماهیان خود باشید. با تنظیم دمای آب آکواریوم در محدوده مناسب، از افزایش بیش از حد آن برای مدت طولانی پیشگیری کنید.

اگر پمپ هوا و سنگ هوا دارید، ۲۴ ساعت در روز از آن‌ها استفاده کنید.

سطح اکسیژن آکواریوم 

اولین چیزی که باید بررسی شود سطح اکسیژن آکواریوم است. بررسی کنید که فیلتر به برق وصل و روشن باشد و آب مخزن ماهی توسط پمپ به هم بخورد و موج بزند. اگر پمپ هوا دارید، بررسی کنید که به خوبی در آب حباب تولید کند. اگر سطح اکسیژن محلول کم باشد، ماهی در سطح آب قرار می‌گیرد و نفس نفس می‌زند. زیرا همان‌طور که گفتیم سطح آب بالاترین میزان اکسیژن را در مخزن دارد.

وجود ماهی‌های بیمار در آکواریوم

بیماری‌ها می‌توانند ماهی‌ها را به اندازه کافی ضعیف، بی حال و یا بی حرکت کنند. انگل‌ها می‌توانند وارد آبشش‌های ماهی شده و باعث سخت‌تر شدن تنفس شوند و ماهی با قرار گرفتن در سطح آب، طوری واکنش نشان می‌دهند که انگار میزان اکسیژن آب کم شده است.

ماهی را از نظر وجود هر گونه علائم لکه‌های سفید، قارچ یا لجن بررسی کنید. اگر باله‌های سینه‌ای ماهی بسته شده باشد، این مورد نیز می‌تواند نشانه بیماری باشد. اگر مشکوک به بیماری هستید، طبق توصیه سازنده مخزن، کل آکواریوم را با یک روش مناسب درمان کنید. می‌توانید پمپ هوا و سنگ هوا نصب کنید تا اکسیژن اضافی حیاتی را به ماهی بیمار برساند و به تنفس آن کمک کند.

استرس 

در شرایط نامطلوب، ممکن است یک ماهی به علت اکسیژن کم، آمونیاک بالا و بیماری در سطح آب قرار گرفته باشد، که یک نمونه معمول آن ماهی قرمز در یک تنگ آب سرد بدون فیلتر است. این بیماری می‌تواند ناشی از استرس نگهداری در آب نامناسب باشد و تعداد کمی از ماهی ها می‌توانند در این سه شرایط برای مدت طولانی زنده بمانند.

داشتن یک آکواریوم مناسب با آب فیلتر شده که به آرامی راه اندازی شده است، همراه با استفاده از کیت های تست برای آزمایش آب، روش بسیار مناسبی است. باکتری های مفید فیلتر را به طور منظم اضافه کنید و مطمئن شوید که سطح اکسیژن همیشه بالا است، چه از طریق یک ونتوری که با فیلتر یا یک پمپ هوا و یا سنگ هوا جداگانه استفاده می‌شود.

در نهایت، به خاطر داشته باشید که برخی از انواع ماهی، مانند بتاوگورامی، در واقع باید هوا را از سطح تنفس کنند. بنابراین اگر آکواریوم شما حاوی یک یا چند مورد از این گونه ماهی هاست، مطمئن باشید که رفتار عادی را با وجود مشکل در سطح اکسیژن اشتباه نگیرید.

منبع: روزیاتو