در ۱۴ فروردین سال ۱۴۰۰ به صورت آزمایشی معاملات گواهی سپرده برنج در بورس کالا آغاز و در نخستین روز هزار گواهی سپرده با قیمت ۲۵۵ هزار و ۵۶۰ ریال در هر کیلوگرم معامله شد.

به گفته مسئولان تاکنون یک انبار برنج در شهر آمل پذیرش شده است و برای دو نوع برنج گواهی سپرده صادر می‌شود که یکی از آن‌ها برنج طارم و دیگری برنج فجر است. معاملات برنج طارم از ۲۴ مهر ۱۴۰۱ و معاملات برنج فجر نیز از شنبه ۷ آبان ۱۴۰۱ آغاز شده است.

طبق آمار معاملاتی بورس کالا در سال ۱۴۰۰ در مجموع ۳۷۶ هزار و ۹۷۹ گواهی سپرده برنج طارم به ارزش بیش از ۱۷۳ میلیارد ریال در بورس معامله شد. همچنین در اسفند سال گذشته (۱۴۰۱) معادل ۱۰۲ تن برنج طارم و ۴۹ تن برنج فجر در قالب اوراق گواهی سپرده کالایی معامله شده است. قیمت هر گواهی نیز که معادل یک کیلوگرم برنج است در آخرین روز معاملاتی این نماد‌ها (۱۴ فروردین ۱۴۰۲) برای برنج طارم ۸۱۹ هزار ریال (۸۱ هزار و ۹۱۲ هزار تومان) و برای برنج فجر ۵۸۵ هزار ریال (۵۸ هزار و ۵۰۰ تومان) بود.

بنا بر آن چه اعلام شده معاملات برنج در بورس کالا به صورت گواهی سپرده کالایی از نوع پیوسته بوده و این یعنی این گواهی‌ها قابلیت معاملات ثانویه دارند.

اما گواهی سپرده کالایی چیست؟ در این خصوص آقای مهدی بیات منش کارشناس بازار در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران جوان اظهار کرد: گواهی سپرده کالایی به این شکل است که کشاورز با توجه به استاندارد‌هایی که بورس کالا تعیین کرده، محصول خود را به انبار‌های بورس کالا می‌سپارد و گواهی قبض انبار را دریافت می‌کند که این قبض انبار به گواهی سپرده تبدیل و قابل معامله در تابلوی معاملاتی است.

حذف واسطه ها یکی از مزیت های عرضه برنج در بورس کالا است

به گفته کارشناسان و مسئولان عرضه برنج در بورس کالا و خرید گواهی سپرده برنج برای کشاوزان و خریداران این گواهی مزیت‌هایی را به همراه دارد که در این زمینه آقای جواد فلاح مدیر بازار‌های مالی بورس کالا در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران جوان مطرح کرد: در معاملات گواهی سپرده مصرف کننده مستقیم و بدون واسطه اقدام به خرید از تولید کننده می‌کند در گواهی سپرده کالایی برنج معافیت مالیات بر درآمد برای سرمایه گذار وجود دارد. یکی دیگر از مزیت‌هایی که در این‌گواهی حائز اهمیت است بحث اطمینان از کیفیت و کمیت برنج است.

در خصوص سایر مزیت‌های عرضه برنج در بورس کالا آقای برگی کارشناس بازار سرمایه پیش از این به باشگاه خبرنگاران جوان گفته بود: در هر بازاری انبارش یک محصول می‌تواند بسیار به کنترل نرخ آن کمک کند، بر اساس آمار‌های بدست آمده در بورس کالا که آماری شفاف است، بحث پایش و کنترل مصرف می‌تواند به خوبی انجام گیرد.

به گفته کارشناسان با توجه به مزیت‌های عرضه برنج در بورس کالا گسترش دامنه و انواع آن می‌تواند گامی موثر واقع شود گسترشی که یکی از نیاز‌های آن وجود انبار برای پذیرش این محصول است؛ در همین زمینه آقای فلاح به باشگاه خبرنگاران جوان گفت: در خصوص پذیرش انبار جدید برای گواهی سپرده کالایی برنج، اگر متقاضی جدیدی باشد و انبارداری بخواهد در بورس کالا در خواست پذیرش دهد، در خواست مورد بررسی قرار می‌گیرد اما تا کنون در خواست پذیرش انبار برنج دیگری را نداشته ایم.

برنامه ریزی برای عرضه  ارقام دیگری از برنج در بورس کالا 

پیش از این نیز آقای اسماعیل یزدان پناه مدیرعامل مرکز تجارت برنج ایران در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران جوان بیان کرده بود: با توجه به ارقام برنج حاضر در بورس کالا در حال برنامه ریزی برای ورود ارقام دیگر برنج مانند ندا و شیرودی به بورس کالا هستیم.

در نهایت بنابر اعلام مسئولان همه کسانی که کد سهامداری دارند می‌توانند نسبت به خرید برنج اقدام کنند همچنین در خصوص تحویل فیزیکی برنج خریداری شده از بورس کالا هم آقای فلاح گفت: اشخاص در حجم حداقل یک کیلوگرم مجاز به خرید گواهی برنج هستند، البته برای تحویل فیزیکی آن باید حداقل ۱۰۰ کیلو گرم خرید داشته باشند.

به گفته مسئولان و کارشناسان، عرضه برنج در بورس کالا برای کشاورز این امکان را فراهم می‌کند که به صورت مستقیم و بدون واسطه برنج خود را در یک بازاری به وسعت ایران به فروش برساند؛ بازاری که گسترش آن می تواند  به شکل مستقیم بر سفره مردم اثر گذار باشد.