سد تنگ سرخ بویراحمد با هدف تامین آب بلند مدت آشامیدنی و صنعتی شهر یاسوج و روستا‌های اطراف آن، افزایش جذب گردشگر و کنترل سیلاب در حال ساخت است و تکمیل آن تاثیر گسترده‌ای بر این منطقه خواهد گذاشت.

استان کهگیلویه و بویراحمد با دارا بودن بیش از ۱۱ میلیارد مترمکعب بارش سالیانه و نیز ۸/۵ میلیارد متر مکعب رواناب از جمله استان‌های شاخص کشور در پتانسیل آبی است.

این حجم بارش اغلب در چهار ماه سال اتفاق می‌افتد و در هشت ماه دیگر که بیشترین مصرف آب شرب، صنعت و کشاورزی وجود دارد شاهد کمترین بارش و یا عدم وجود هر گونه بارش در بیشتر نقاط استان هستیم.

در راستای مهار منابع آبی استان همزمان با سفر پر برکت مقام معظم رهبری به استان در سال ۱۳۷۳ مطالعه و اجرای سد‌های مهم مخزنی آغاز شد که نتیجه آن ساخت و بهره برداری از سد‌های کوثر و شاه قاسم و نیز مطالعه سد تنگ سرخ و دیگر موارد است.

سد خاکی تنگ سرخ که با هسته رسی در این استان درحال ساخت است، ۶۶،۵ متر ارتفاع و ۹۱۷ متر در ناحیه تاج، طول خواهد شد و ظرفیت ذخیره‌سازی ۱۲۵ میلیون متر مکعب آب را دارد و این سد، سدی مشترک بین استان کهگیلویه و بویراحمد و فارس است.

سد تنگ سرخ بصورت کامل شامل ساختگاه، مخزن و تاسیسات وابسته آن در درون استان کهگیلویه و بویراحمد قرار گرفته و اصولا در شرایط کنونی تنها سدی است که در ورودی استان جانمایی شده و تمام منافع آن متعلق به استان خواهد بود.

با بهره‌برداری از سد تنگ سرخ بویراحمد برای ۳۰۰ هزار نفر اهالی استان آب شرب پایدار تأمین می‌شود و بخشی از نیاز‌های آب کشاورزی، صنعتی و محیط زیستی منطقه نیز از محل ذخایر این سد تأمین خواهد شد.

سد تنگ سرخ بعد از یک دهه مطالعات مختلف زمین شناسی، ژئوتکنیک، هیدرولوژی، پدافند غیر عامل، باستان شناسی ونیز زیست محیطی به منظور تامین آب شرب، صنعت و کشاورزی شهرستان‌های بویراحمد و دنا در اواخر دهه ۸۰ طراحی و در سال ۱۳۹۰ کلنگ زنی شد.

دولت سیزدهم با رویکرد تکمیل طرح‌های زیربنایی توجه جدی به این سد در حال ساخت داشته است به طوری که آیت الله سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور در بازدید مهرماه ۱۴۰۰ خود از سد تنگ سرخ تاکید کرد که عملیات اجرایی و ساخت این سد باید سریع‌تر ادامه یابد و با عملی شدن ماده ۵۶ (تسهیلات) از طریق بانک‌ها و افزایش اعتبارات تکمیلی در کوهتاترین زمان ممکن این سد مورد بهره برداری قرار گیرد.

شتاب بخشی به پروژه مهم سد تنگ سرخ در دولت سیزدهم

استاندار کهگیلویه و بویراحمد گفت: پس از سفر رئیس جمهور و برخی دیگر از مقامات کشوری به استان، تحول بزرگی در روند ساخت سد تنگ سرخ بویراحمد بوجود آمد و اتفاقات بزرگی در روند پیشرفت پروژه رخ داد.

سید علی احمدزاده افزود: از ابتدای سفر تاکنون افزون بر ۴۰۰ میلیارد تومان به این پروژه اختصاص داده شده است.

وی عنوان کرد: رئیس جمهور به وزیر نیرو دستور داده از منابع مختلف از جمله تهاتر نفت، اعتبارات برنامه و بودجه و وزارت نیرو اعتبارات این سد تکمیل شود تا هر چه سریع‌تر به بهره برداری برسد.

استاندار کهگیلویه و بویراحمد ابراز کرد: این پروژه به منظور تامین آب یاسوج و روستا‌های حومه، تامین آب کشاورزی و صنعت یکی از طرح‌های حیاتی استان است.

گام‌های مهم در تسریع روند پروژه پس از ۱۰ سال انتظار

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کهگیلویه وبویراحمد گفت: در سال ۱۴۰۱ تامین اعتبار از محل پیوست بک لایحه بودجه تنش ابی، تهاتر فروش نفت بند ز، تهاتر فروش نفت بند ی، توازن منطقه‌ای بند ل و بند ط بودجه در مجموع بیش از ۱۵۰میلیارد تومان تخصیص اعتبار دریافت شد.

آرش مصلح افزود: مبلغ ۱۱۵ میلیارد تومان از محل ماده ۵۶ نیز با بانک رفاه کارگران برای اجرای سد تا مرحله نهایی انجام شد.

وی عنوان کرد: برای نخستین بار مبلغ ۵۰ میلیارد تومان از تخصیص اعتبار بصورت ویژه برای تملک اراضی لحاظ شد که پرداخت بها بروز شده و تملک اراضی کشاورزان از اسفندماه آغاز و در فضایی کاملا مطلوب با اهالی خوب مردم تنگ سرخ تملک ادامه خواهد داشت.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کهگیلویه وبویراحمد ابراز کرد: جبهه‌های کاری به حدود هفت موقعیت در بدنه سد، معدن، گالری و پایین دست سد افرایش یافت و پیشرفت فیزیکی هم اکنون حدود ۴۵ درصد است.

مصلح ادامه داد: اقدامات لازم برای اخذ مجوز ماده ۲۳ سامانه انتقال سد در سال ۱۴۰۱ با انجام مستندات لازم شروع شد.

وی تصریح کرد: همچنین مبلغ ۵۷ میلیارد تومان از محل تهاتر قرارگاه برای طرح مصوب که در سال ۱۴۰۲ ابلاغ خواهد شد.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کهگیلویه وبویراحمد گفت: آورد رودخانه بشار در مقطع سد در سال آبی جاری به گونه‌ای بوده که فقط در اسفندماه سال ۱۴۰۱ بیش از ۱۲۰ میلیون مترمکعب آب از آن عبور نموده که این بدین معناست سد تنگ سرخ بعد از اتمام فقط با سیلاب‌های یک ماه آبگیری خواهد شد.

مصلح بیان کرد: این سد قرار است که آب شرب یاسوج، چند شهرک صنعتی و حدود چهارهزار هکتار از اراضی شهرستان بویراحمد را تامین کند که طبیعتاً با بهره برداری از این سد، شاهد تغییرات و تاثیرات بزرگ و مثبتی در حوزه زیرساخت و توسعه‌ای استان و خصوصا شهرستان بویراحمد خواهیم بود.

همدلی و همراهی بسیار خوبی را در همه ارکان از جمله مجموعه ریاست جمهوری، وزارت نیرو، استانداری، قوه قضاییه، مجموعه‌های نظارتی و همه دستگاه‌های اجرایی مرتبط در خصوص ساخت این سد در سطح ملی و استانی بودیم که امیدوارم با بهره برداری از این سد، دیگر شاهد قطع آب در شهر یاسوج نباشیم.

سد تنگ سرخ تنها علاج بحران آب در بویراحمد

نماینده مردم بویراحمد، دنا و مارگون در مجلس شورای اسلامی پیرامون سد گفت: این پروژه ۱۱ سال پیش شروع و مجوز‌های قانونی آن طی شد که بر این اساس نظر گروهی از کارشناسان طبق اسناد کارشناسی ثابت کردند که تنها علاج بحران آب در یاسوج احداث سد تنگ سرخ است.

مهدی روشنفکر افزود: یکی از دلایلی که کارشناسان احداث این سد را ضروری می‌دانند این است که آب شرب یاسوج با ضریب بالای مهاجرپذیری با یک یا دو چاه قابل تأمین نیست.

وی ابراز داشت: در سال‌های اخیر و طی کم بارشی ها، در بیشتر شهر‌های استان به خصوص در یاسوج فصل تابستان مشکل تامین آب شرب مردم وجود دارد.

روشنفکر تصریح کرد: در سال‌های بعدی نیز ممکن است خشکسالی‌ها تکرار شوند و چاه‌های موجود در بویراحمد پاسخگوی نیاز آب شرب مردم این شهر نخواهد بود.

روشنفکر ادامه داد: به سه دلیل در یاسوج بحران آب پیش رو است که این موارد شامل بالا بودن یاسوج از سطح دریا، پایین رفتن سطح آب سفره‌های زیرزمینی و سوم نرخ بالای مهاجرت پذیری در یاسوج سه و به تبع آن شهرستان بویراحمد است.

وی عنوان کرد: مردم آب شرب نیاز دارند و این میزان آب مورد نیاز آن‌ها با چاه تأمین نمی‌شود.

روشنفکر بیان کرد: کار مطالعاتی کارشناسان اجرای سد تنگ سرخ بر مبنای همین پیش بینی بحران آب بوده است.

سد تنگ سرخ بویراحمد دارای مخزنی به حجم ۱۲۵ میلیون مترمکعب و تنظیم آب ۱۵۷ میلیون مترمکعب خواهد بود.

بر اساس تخصیص ابلاغ شده توسط وزارت نیرو ازاین میزان ۲۰ میلیون مترمکعب برای شرب شهر یاسوج و روستا‌های اطراف، تیپ پیاده کوهستان ۴۸ فتح، مراکز دانشگاهی و علمی اطراف شهر، همچنین ۱۳/۳ میلیون مترمکعب جهت چهارشهرک صنعتی، کارخانه سیمان مارگون و صنایع کشاورزی و روستایی، ۳۳میلیون مترمکعب برای تامین آب بیش از ۴۲۰۰ هکتار اراضی کشاورزی و نیز ۳۴/۴۵ میلیون مترمکعب در سال برای بهبود محیط زیست و افزایش دبی آب رودخانه بشار در فصول بهار و تابستان است.

منبع ایرنا