در طی ماه‌های اخیر شاید روابط ایران و آذربایجان را بتوان یک روابط پر فراز و نشیبی دانست که البته همواره در آن به حسن همجواری احترام گذاشته شده است.

موضوعی که سخنگوی وزارت خارجه درباره آن گفته است: روابط با آذربایجان به عنوان کشور همسایه منطقه‌ای برای ما حائز اهمیت است و تأکید داریم که باید بر روی منافع و مصالح مشترک تمرکز کنیم و اجازه سوءاستفاده به طرف‌هایی که مایلند با ایجاد اختلاف و تنش بین کشور‌های منطقه و همسایه منافع نامشروع خود را محقق کنند به آن‌ها داده نشود. همواره بر ضرورت توسل به چارچو‌ب‌های سیاسی و گفتگو و پرهیز از مسائل اختلافی در پشت تریبون‌ها و تأکید کردیم روابط دو کشور برادر و مسلمان دشمنانی دارد که مایل نیستند این روابط مبتنی بر حسن همسایگی به پیش برود. به رغم تنش‌هایی که شکل گرفت تلاش کردیم زمینه رفع سوءتفاهمات را در قالب گفتگو‌های دوجانبه فراهم کنیم.  

حیدرعلی اف : وضعیت آوارگان آذربایجانی در ایران از کاخ من در باکو بهتر است

موضوعی که باعث شد به سراغ روح الله مدبر کارشناس مسائل بین الملل برویم و در این باره نظر وی را جویا شویم.

این کارشناس مسائل بین الملل در این باره به ما گفت: کشور آذربایجان که تاریخچه آن تقریبا به کمتر از چهار دهه می‌رسد در طول تشکیلش بعد از اتحادیه جماهیر شوروی همواره مورد حمایت و رفتار‌های برادرانه و دوستانه جمهوری اسلامی ایران بوده است. در جنگ قره باغ ایران از ملت آذربایجان و تمامیت ارزی این کشور حمایت کرد. آوارگان آذربایجانی در ایران پناه داده شدند. در آن زمان وقتی حیدر علی اف به اردوگاه مردم آذربایجان در ایران آمد این جمله را بر زبان آورد که وضعیت آورگان آذربایجانی در ایران از کاخ من در باکو بهتر است و ایرانی‌ها مانند یک کاخ دارند از مردم آذربایجان پذیرایی می‌کنند.

وی ادامه داد: این رفتار دوستانه ایران با همسایه شمالی خود که قدمتی کمتر از چهار دهه دارد نشان دهنده اصالت، عمق راهبردی و بزرگی تاریخ. تمدن و هویت ایران و ایرانی است. متاسفانه در عین حال شاهد این بودیم که دولت مستقر در آذربایجان با انجام اقداماتی نظیر همکاری و اجازه دادن به نفوذ رژیم صهیونیستی روش‌های نادرستی را در پیش گرفت. آذربایجان نباید فراموش کند که عمق استراتژیک و دایره تمدنی فوق العاده جمهوری اسلامی ایران به عنوان کشوری که سبقه بیش از ۲۵۰۰ ساله دارد و هرآنچه در بحث هویتی در قفقاز است ریشه در تمدن ایران و روس دارد.

ادامه حضور رژیم صهیونیستی نه به نفع دولت آذربایجان و نه به نفع ثبات منطقه است

مدبر افزود: منطقه قفقاز برگرفته از دو تمدن ایرانی و تمدن روسی است. اما متاسفانه رژیم صهیونیستی با هدف برهم زدن ثبات و امنیت منطقه قفقاز جنوبی با تحریک طرف‌های غربی مدتهاست در این منطقه حضور پیدا کرده است و ادامه حضور رژیم صهیونیستی نه به نفع دولت آذربایجان و نه به نفع ثبات منطقه است. به هرحال جمهوری اسلامی ایران همواره روابط برادرانه خود را با سعه صدر و خویشتن داری و حمایت از همسایگان خود ادامه داده است، دکترین اصلی جمهوری اسلامی حمایت از صلح و ثبات در منطقه همزمان با حفظ منافع ملی و عزت خود است.

این کارشناس مسائل بین الملل ابراز امیدواری کرد: امیدواریم که دولت‌مردان جمهوری آذربایجان خصوصا الهام علی اف به توصیه‌های گذشتگان خود نگاهی بیاندازند و به خاطرات پدر خود حیدر علی اف رجوع کندتا به نقش جمهوری اسلامی ایران در ایجاد ثبات و امنیت آذربایجان پی ببرد. در جنگ دوم قره باغ هم جمهوری اسلامی ایران همواره تلاش کرد تا جنگ و درگیری بین ارمنستان و آذربایجان فروکش کند و گسترده نشود. هم ارمنستان و هم آذربایجان دو همسایه شمالی ما هستند و ما معتقدیم که هر عنصر خارجی به جز ایران و روسیه که در منطقه دارای پیشینه هستند اگر بخواهند فتنه گری کنند به ضرر قفقاز جنوبی تمام خواهد شد. توصیه ما این است که همسایگان ما با رعایت حسن همجواری از ایجاد تنش در منطقه و توجه به توصیه‌های بیگانگان در منطقه خصوصا رژیم صهیونیستی خودداری کنند. حضور رژیم صهیونیستی و ایجاد پایگاه در آذربایجان، تغییر در ژئوپلیتیک منطقه برای ما خط قرمز محسوب می‌شود. جمهوری اسلامی ایران ضمن احترام به آذربایجان اجازه تغییر در ژئوپلیتیک منطقه را به هیچ کشوری نخواهد داد.