آقای فریبرز عباسی مشاور وزیر و مجری طرح توسعه سامانه‌های نوین آبیاری وزارت جهاد کشاورزی گفت: متوسط بارندگی سالانه در ایران ۲۵۰ میلی‌متر و مجموع آب قابل استحصال کشور سالانه ۱۱۲ تا ۱۱۳ میلیارد مترمکعب است، اما به دلیل کاهش بارندگی در سال‌های اخیر، این عدد به ۱۰۰ میلیارد مترمکعب در سال رسیده است.

او با تاکید بر رویکرد برنامه‌ریزان کشور در توسعه روش‌های نوین آبیاری در شرایط بحرانی آب، اظهار داشت: به صورت کلی در ایران حدود ۸.۵ میلیون هکتار اراضی آبی وجود دارد که تاکنون ۳۰ درصد از این اراضی به انواع سامانه‌های نوین آبیاری مجهز شده است.

به گفته مجری طرح سامانه‌های نوین آبیاری وزارت جهاد، سال گذشته ۵۱ هزار و ۵۰۰ هکتار از انواع سامانه‌های نوین آبیاری در کشور اجرا شد که تاکنون در مجموع حدود دو میلیون و ۶۰۰ هزار هکتار از اراضی آبی کشاورزی ایران تحت پوشش آبیاری نوین قرار گرفته است.

او به مزیت‌های اجرای این سامانه‌ها از لحاظ بهره‌وری آب اشاره کرد و گفت: از جمله مزایای اجرای این سیستم‌ها در اراضی کشاورزی، بالا رفتن ۳۰ تا ۴۰ درصدی بهره‌وری آب نسبت به روش‌های سنتی است که به همین میزان نیز می‌تواند در کاهش حجم آب آبیاری در داخل مزرعه موثر باشد.

عباسی به افزایش عملکرد تولید محصول در اراضی تحت پوشش این سیستم‌ها نیز اشاره کرد و افزود: رویکرد اصلی ما در توسعه سامانه‌های نوین آبیاری، اجرای سامانه‌هایی با راندمان بالا از جمله روش‌های موضعی شامل آبیاری تیپ، موضعی و زیر سطحی است.

عباسی گفت: همچنین در مرحله بعد هم توسعه ماشین‌های آبیاری را در برنامه داریم که یکی از روش‌هایی است که راندمان و یکنواختی بالایی دارند.

کشور در مرز خودکفایی تولید تجهیزات سامانه‌های نوین آبیاری

مشاور وزیر جهاد کشاورزی به تأمین لوازم و تجهیزات سامانه‌های نوین آبیاری اشاره کرد و گفت: خوشبختانه در زمینه لوازم و تجهیزات سامانه‌های نوین آبیاری نزدیک به مرز خودکفایی هستیم به طوری که تمام لوازم و تجهیزات مورد نیاز سامانه‌ها در داخل کشور توسط تولیدکنندگان داخلی تولید می‌شود.

او یادآور شد: تاکنون فقط برای تأمین چند قطعه محدود از این سامانه‌ها به واردات نیاز داشتیم که براساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده خوشبختانه بعضی از این قطعات توسط تولیدکنندگان داخلی، شرکت‌های دانش‌بنیان و صنعتگران داخلی تولید شدند که در حال اخذ گواهی‌ها و تاییدیه‌های مربوطه هستند که در صورت تأیید نهایی از واردات آن قطعات هم جلوگیری به عمل خواهد آمد.

مجری طرح توسعه سامانه‌های نوین آبیاری وزارت جهاد کشاورزی در خصوص حمایت‌های انجام شده از کشاورزان برای اجرای این طرح، گفت: براساس قانون برنامه ششم دولت حدود ۸۵ درصد از هزینه‌های این سامانه‌ها به صورت کمک‌های بلاعوض دولتی به کشاورزان پرداخت می‌شود و مابقی از طریق خودیاری بهره‌برداران تأمین می‌شود.

عباسی در ادامه با اشاره به این که حدود ۸.۵ میلیون هکتار از اراضی کشاورزی کشور اراضی آبی هستند، افزود: تاکنون حدود ۲.۶ میلیون هکتار از این اراضی به انواع سامانه‌ها با اعتبارات دولتی تجهیز شده‌اند و حدود ۳۰۰ هزار هکتار دیگر هم توسط کشاورزان بدون استفاده از کمک‌های دولتی تجهیز شده که در کل ۲.۹ میلیون هکتار به روش‌های نوین آبیاری تجهیز شده است.

او گفت: حدود ۱.۴ میلیون هکتار از اراضی آبی کشور هم به روش‌های مدرن سطحی در مناطقی که منابع آب سطحی دارند، تجهیز شده‌اند که در مجموع ۴.۳ میلیون هکتار از کل ۸.۵ میلیون هکتار اراضی آبی کشور به سامانه‌های مدرن سطحی و تحت فشار تجهیز شده‌اند.

مشاور وزیر جهاد کشاورزی گفت: هنوز حدود چهار میلیون هکتار از اراضی آبی باید به این سیستم‌ها تجهیز شوند که متأسفانه با محدودیت تأمین اعتبارات روبه رو هستیم، ولی از لحاظ ظرفیت توسعه سامانه‌ها در کشور در صورتی که منابع مالی تأمین شود سالانه در حدود ۴۰۰ هزار هکتار می‌توانیم توسعه دهیم.

تأثیر توسعه سامانه‌های نوین آبیاری در کاهش مصرف آب در مزرعه

عباسی گفت: بر اساس بررسی‌های انجام شده در کشور حدود ۷۰ درصد از منابع آب تجدیدپذیر کشور در بخش کشاورزی مصرف می‌شود و مابقی در بخش‌های شرب، صنعت و محیط زیست به مصرف می‌رسد.

او گفت: توسعه این سامانه‌ها در کاهش مصرف آب و افزایش عملکرد و بهره‌وری آب به خصوص در داخل مزرعه یک بحث غیرقابل انکار است و با توسعه بیشتر این سامانه‌ها می‌توان در مصرف بیشتر آب در داخل مزرعه صرفه جویی کرد.