بر اساس قانون بودجه ۱۴۰۲ نمایندگان، بانک مرکزی را مکلف کرده اند حداکثر تا پایان فروردین آیین نامه پرداخت تسهیلات به کارکنان بانک‌ها و شرکت‌های وابسته را تدوین و ابلاغ کند.

تدوین آیین نامه پرداخت تسهیلات به کارکنان بانک‌ها که آقای سروش معاون نظارت بر بانک مرکزی در رابطه با آن گفت: قانون گذار به ما ابلاغ کرده است حداکثر یک ماه این اقدام انجام شود که ما به آن زمان نرسیدیم تلاش خود را می‌کنیم تا بتوانیم به این تکلیف قانونی عمل کنیم.

شرایط سخت دریافت وام‌ها موضوعی که سال هاست برخی را از گرفتن وام منصرف کرده است؛ در همین راستا یکی از مخاطبان باشگاه خبرنگاران جوان به ما می‌گوید: برای دریافت یک وام که مبلغ زیادی هم نداشت چندین مرتبه برای ضامن به بانک مراجعه کردم و در نهایت از دریافت آن منصرف شدم.

خانم ابراهیمی یکی دیگر از مخاطبان باشگاه خبرنگاران جوان گفت: دریافت وام بسیار دشوار شده است یا با جمله منابع نداریم مواجه ایم یا این که باید چندین ضامن داشته باشیم.

اما به رغم این شکایت‌های مردمی صورت‌های مالی منتشر شده از سوی بانک‌ها می‌گوید آن‌ها بخش زیادی از منابع اعطای وام را به کارمندان خود پرداخت کرده اند. اعطای وام بانک‌ها به کارکنان خود که آقای زنگنه نماینده مجلس در رسانه ملی درباره آن گفت: تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج حدود ۱۲۶ هزار میلیارد تومان است، اما مانده تسهیلات بانک‌ها به کارمندان خود ۱۴۶ هزار میلیارد تومان است.

آقای محسن دهنوی، نماینده تهران و عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی نیز به‌تازگی در صفحه خود در فضای مجازی نوشت: بانک‌های خصوصی و دولتی در سال ۱۴۰۰ بیش از ۱۴۶ هزار میلیارد تومان تسهیلات به کارکنان خود پرداخت کرده‌اند. بانک صادرات با ۲۸ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان، بانک تجارت با ۱۷ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان و بانک ملت با ۱۴ هزار و ۹۰۰ هزار میلیارد تومان بیشترین میزان وام به پرسنل خودشان را داشته‌اند.

پرداخت تسهیلاتی که به گفته کارشناسان با نرخ‌های معمول بازار هم فاصله دارد! موردی که آقای حبیب الله کارشناس اقتصادی در رسانه ملی در رابطه با آن می‌گوید: در برخی از بانک‌ها ملاحظه شده است که نرخ‌های ۴ درصد، ۷ درصد و ۱۰ درصد برای پرداخت تسهیلات به کارکنان خودشان در نظر گرفته اند ضمن این که طول مدت باز پرداخت این وام‌ها نیز ۱۲۰ ماه، ۱۸۰ ماه و برخی بانک‌ها ۲۲۰ ماه و یاحتی ۳۶۰ ماه در نظر گرفته شده است.

در ادامه نیز آقای میرزایی کارشناس اقتصادی در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران جوان بیان کرد: ما در حوزه تخصیص منابع، باید برای افراد با شرایط یکسان، یک نوع تعامل را داشته باشیم، اما مشاهده می‌کنیم که اکثر افرادی که حتی شرایط یکسان درآمدی با یک کارمند بانک دارند، در دریافت تسهیلات بانکی با چالش مواجه هستند.

اعطای وام بانک‌ها به کارکنان خود موضوعی که به گفته وزیر امور اقتصاد و دارایی آقای خاندوزی هم یک تخلف است و بانک مرکزی باید به آن ورود کند.

خاندوزی در ادامه افزود: اعطای تسهیلات بانک‌ها به کارکنان حتما یکی از تخلفاتی است که بانک مرکزی به جد باید با آن مبارزه کند موضوعی که موجب شده سرمایه اجتماعی و اعتماد برخی از گروه‌های مردمی هم از بین برود.

حالا بانک مرکزی وعده داده برای اولین بار اطلاعات وام‌های بانک‌ها به کارمندان خودشان را منتشر کند. در همین راستا آقای سروش معاون نظارت بانک مرکزی در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران جوان گفت: در همین دو الی سه روزه همکاران در حال جمع آوری اطلاعات (پرداخت تسهیلات بانک‌ها به کارکنانشان) هستند. یک سری از بانک‌ها اطلاعات لازم را داده اند که منتشر می‌شود، یکسری هم مکاتبه شده تا اطلاعات کامل از آن‌ها دریافت شود سرانجام در این هفته اقدام انتشار اطلاعات شروع می‌شود.

سروش در ادامه در پاسخ به این سوال که آیا اطلاعات تمام بانک‌ها در این زمینه منتشر می‌شود؟ بیان کرد: تسهیلات پرداختی به کارکنان بانک‌ها مطابق با قانون بودجه امسال منتشر می‌شود و این برای تک تک بانک‌هاست. سرانجام در این هفته با اطلاعات موجود فهرست منتشر می‌شود و مابقی نیز به محض دریافت اطلاعات منتشر خواهد شد.

افزایش شفافیت و اعتماد با انتشار فهرست تسهیلات پرداختی بانک‌ها به کارکنان

انتشار اطلاعاتی که می‌تواند کمک به افزایش شفافیت کند؛ موردی که آقای میرزایی کارشناس اقتصادی با تاکید بر آن به باشگاه خبرنگاران جوان گفت: انتشار فهرست پرداخت تسهیلات بانک‌ها به کنارکنان خودشان در سالیان متمادی، همواره محل بحث و جدل بین کارشناسان و مسئولان اجرایی بانک‌ها بوده است.

او می‌گوید: انتشار فهرست پرداخت تسهیلات بانکی به کارکنان خود یک مزیتی مبنی بر افزایش شفافیت در جامعه را به همراه دارد که می‌تواند مفید باشد. بالاخره جامعه باید بداند که منابعی که نزد سیستم بانکی سپرده‌گذاری کرده، چه میزان توسط خود بانک‌ها به پرسنل تخصیص داده می‌شود.

به گفته او، اما از منظر تاثیر عملی، این بستگی به اهتمام مقام ناظر (یعنی بانک مرکزی) در چگونگی مدیریت موضوع دارد. اما در کل علاوه بر شفافیت سبب ایجاد اعتماد هم می‌شود.

انتشار فهرست اعطای تسهیلات بانک‌ها به کارکنان حرکتی که با تاکید وزیر اقتصاد باید به جد پیگیری شود اقدامی که به گفته کارشناس می‌تواند شفافیت و اعتماد در سطح را جامعه را هم افزایش دهد.

گزارش از کیمیا قلی پور