مجید مجیدی، فیلمساز و کارگردان نام آشنای سینما، تئاتر و هنرهای نمایشی با سخنرانی در همایش سهروزه مدیرانکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ضمن آسیبشناسی فعالیتها و برنامههای کانون در گذر سالیان، از برخی الزامها و اقتضاءهای کار فرهنگی در ایران، بهویژه خلق آثار هنری کودک و نوجوان سخن گفت.
مجیدی که علاوهبر خلق آثاری ماندگار با همکاری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، بهعنوان عضو هیات مدیره نیز با کانون همکاری دارد، در نخستین روز همایش سهروزه مدیران کل کانون، با تاکید بر اینکه فعالیت در حوزه فرهنگ و کار فرهنگی، اصولاً کاری زمانبر است و نیازمند نگاه بلندمدت و آیندهنگر، گفت: «یکی از آسیبهای جدی که در حوزه فرهنگ با آن روبرو هستیم، این است که عمر مدیریت در این حوزه بسیار کوتاه است. حال آنکه باتوجه به شرایط و ویژگیهای فعالیت در این حوزه، باید اجازه دهیم مدیران بتوانند با برنامهریزی بلندمدت و با نگاهی به آینده، اهداف و برنامههای خود را عملیاتی کنند.»
وی با تاکید بر اینکه «تغییر مدام مدیران فرهنگی، لطمه جدی به این حوزه وارد کرده است»، گفت: باید توجه داشته باشیم که کار فرهنگی، کار برای آینده است و بذری که امروز در حوزه فرهنگ میکاریم، سالها بعد نتیجه میدهد.
این فیلمساز برجسته سینمای ایران با شرح خاطرهای شیرین و شنیدنی از دوران کودکی خود، از این گفت که نخستین مواجهه و آشناییاش با دنیای هنرهای نمایشی و تئاتر چهطور و در چه زمانی رقم خورده است. زمانی که بهگفته مجیدی، در اتفاقی سینمایی، بهطور کاملاً اتفاقی، چند دقیقهای از یک نمایش پانتومیم را از لای در نیمهباز یک تالار نمایش به تماشا مینشیند و بلافاصله مجذوب آن میشود، بیآنکه حتی بداند نام این شیوه نمایشی چیست.
او گفت: در حالی که غرق تماشای نمایش بودم، ناگهان دستی از تاریکی نزدیک شد و دستم را گرفت و مرد جوانی از من پرسید که آیا دوست داری وارد سالن بشویم و این نمایش را تماشا کنیم.
وی با بیان اینکه در ادامه از طریق همین مربی تئاتر کودکان و نوجوانان، فعالیتش را در این حوزه آغاز کرد و این فعالیت تا سالیان سال ادامه یافت، گفت: نوع تعامل این مربی جوان تئاتر با بچهها، در ادامه مسیر زندگی من، تاثیرگذار بود و حتی همین امروز هم که در این محفل کنار شما عزیزان هستم، به همین خاطر است.
مجیدی در ادامه با اشاره به نقش این مربی تئاتر در مسیر پیشرفت خود، گفت: این مربی کسی نبود، مگر حسین قشقایی. شهید حسین قشقایی که در آن زمان من و بسیاری از هنرمندان همنسل من را به هنرهای نمایشی علاقهمند کرد. مرحوم سعید کشنفلاح که از مدرسان برجسته رشته تئاتر بودند یا جعفر دهقان که از بازیگران سینما و تئاتر هستند، برخی از هنرمندانی هستند که از شاگردان حسین قشقایی بودند و اگر نبود حسین قشقایی، شاید امثال مجیدی به هنر نمایش و سینما علاقهمند نمیشدند.
حوزه فرهنگ نیازمند نگاه بلندمدت و مدیریت آیندهنگر است
وی همچنین با اشاره به نقش کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در حمایت از فیلمسازان و هنرمندان جوان، گفت: بسیاری از کارگردان مطرح سینمای ایران، کارشان را از کانون آغاز کردند؛ بنابراین نقش مدیران و بهویژه مربیانی که بهطور تنگاتنگ با کودکان و نوجوانان ارتباط دارند، کتمانناپذیر است.
کارگردان فیلم سینمایی تحسینشده «بچههای آسمان» با تاکید بر اهمیت کشف استعداد کودکان و نوجوانان در زمان مناسب، گفت: به هر حال کودکان، استعدادهای گوناگونی دارند و مهم این است که در زمان مناسب استعداد خاص هر یک از این کودکان را کشف کنیم. وی کشف استعداد کودکان را از مهمترین وظایف مربیان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان خواند و با تاکید بر اهمیت دوچندان آن در مناطق کمتربرخوردار و شهرها و روستاهایی که از امکانات کمتری برخوردارند، گفت: من در این چندسالی که فعالیت هنری دارم، هرگز هیچ سمت و مسئولیتی را نپذیرفتهام، اما باتوجه به اهمیتی که برای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان قائلم و پرورش نیروی انسانی کارآمد را مهمترین وظیفه خود میدانم، از این همکاری استقبال کردم.
مجیدی «نسلسازی» را از مهمترین مسائل مغفولمانده در این سالها خواند و گفت: امیدوارم در ادامه بتوانیم با کشف استعداد کودکان و نوجوانان و پرورش اصولی آنان، دستکم در سالهای آینده شاهد تداوم این سیر کوتاهی در نسلسازی نباشیم.
کارگردان فیلم بچههای آسمان با یادآوری خاطرهای شنیدنی از این فیلم ماندگار تاریخ سینمای ایران، گفت: زمانی که فیلمنامه بچههای آسمان را نوشتم، به بسیاری از نهادها از جمله وزارت ارشاد، حوزه هنری و ... مراجعه کردیم و از هر که میشد برای ساخت این فیلم یاری خواستیم، اما هیچکدام نپذیرفتند و هر بار با پاسخ منفی روبرو شدیم تا اینکه بالاخره این فیلمنامه با همراهی آقای محسن چینیفروشان مدیرعامل وقت کانون ساخته شد. این فیلم پربینندهترین فیلم تاریخ سینمای ایران بود و خواهد بود و تنها ۲۳ بار از تلویزیون چین پخش شده است. وی هدف از بیان این مسئله را تاکید بر اهمیت درک استعداد افراد دانست و گفت: اینکه آقای چینیفروشان تشخیص داد که مجیدی از توانمندی ساخت فیلمی درخور برخوردار است و در ادامه نیز به من اعتماد کرد، اهمیت بسیاری دارد.
رکورددار دریافت جایزه سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی جشنواره فیلم فجر بار دیگر بر لزوم نگاه طولانیمدت در حوزه فرهنگ تاکید کرد و گفت: اگر بچهها به خوبی پرورش یابند، میتوانند در آینده به ارزشمندترین سرمایه ملی کشور تبدیل شوند.
وی همچنین گفت: متاسفانه همیشه در کشور ما به حوزه فرهنگ بهعنوان مسئله دست دوم و سوم نگاه شده است. ما از بضاعت فرهنگی و هنری کشور، آنطور که باید و شاید استفاده نکرده و عملاً نسبتبه آن غفلت کردیم. این نکته را بنده به بسیاری از وزیران و حتی به برخی روسای جمهوری گفتهام.
کارگردان فیلمهای ماندگار «رنگ خدا»، «پدر» و «محمد رسولالله» با اشاره به بحران آب در کشور که از معضلات جدی ایران و ایرانیان است و طبیعتاً هزینههای بسیاری نیز به آن اختصاص مییابد، گفت: ما میتوانیم از طریق فرهنگسازی و با یاری گرفتن درست و اصولی از زبان هنر، با کمترین هزینه، بیشترین فایده و تاثیرگذاری را داشته باشیم و نسبتبه حل بسیاری از معضلهای بزرگ و کلان مملکت همچون همین بحران آب اقدام کنیم.
مجیدی با اشاره به کمتوجهی وزیران ارشاد و مسئولان ارشد فرهنگی کشور به برنامهریزی بلندمدت و رویکرد آیندهنگر در مدیریت فرهنگی، گفت: متاسفانه شاهدیم هر وزیری که برسرکار میآید، صرفاً به فکر این است که جشنواره فیلم فجر را برگزار کند و بجای نگاه بلندمدت و آیندهنگری در حوزه فرهنگ و هنر، تنها برای چند ماه برنامهریزی میکند.
مجیدی همچنین در پایان از مدیران استانی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان خواست که هر کودک یا نوجوانی که از استعدادی ویژه در حوزههای گوناگون هنری، برخوردار هستند، به او معرفی کنند تا با برگزاری دورههایی با حضور استادان و مربیان شاخص و توانمند، زمینه آموزش آنان فراهم شود.
همایش مدیران ستادی و استانی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان روزهای ۱۹ تا ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۲ در تهران در حال برگزاری است.