سرلشکر سید یحیی صفوی مشاور عالی فرماندهی کل قوا در همایش بین المللی هندسه نظم جدید جهانی گفت: در تاریخ معاصر، یعنی در دوره زمانی افول تدریجی قدرت در شرق و برآمدن استعمار و نظم اروپایی و امپریالیستی، همواره «کانون قدرت جهانی»، در غرب عالم مستقر بوده است. در پناه این نظمِ استعماری، اندیشه و جهان‌بینیِ غرب، امکان توسعه و فراگیر شدن در گستره جهانی را یافت.

وی ادامه داد: ارزش‌ها و مظاهر مادی و معنوی تمدن غرب، به واسطه قدرت نظامی و اقتصادی و علمی استعماری، بر منظومه‌های جغرافیایی، فرهنگی و اجتماعی دیگر تحمیل شد. در این دوره، مناسبات قدرت و سیاست و حکمرانی، در سطوح ملی، منطقه‌ای و جهانی، یا از ماهیتی «غربی و دین‌زدایانه» برخوردار بود؛ یا ماهیتی «سوسیالیستی و ضددینی» به خود گرفته بود؛ یا ماهیتی ناسیونالیستی داشت.

مشاور عالی فرماندهی کل قوا با اشاره به استعمار کشور‌های ضعیف توسط ابرقدرت‌ها، گفت: منابع و سرمایه‌های مادی و معنوی سایر کشور‌های جهان نیز مصروف سیاست‌ها و مناسبات درون سازه‌ای یا خارجی منظومه قدرت غرب می‌شد. در این دوره، با وجود بنیان‌های عمیق اعتقادی و دینی در جوامع مسلمان، و همزمان ظرفیت‌های عظیم انسانی و مادی کشور‌های مسلمان، به دلیل سلطه نگرش غربی و تجربه اروپا از قرون وسطی، کارکرد دین و مکتب حیات‌بخش اسلام در اداره جوامع و نیز بازیگری کشور‌های مسلمان در عرصه‌های منطقه‌ای و جهانی، به محاق رفته بود.

وی ادامه داد: بر اساس مکتب اصیل اسلام ناب محمدی (ص) و رویکرد مترقیانه فقه شیعه، انقلاب کبیر اسلامی پیروز شد و مردم مسلمان ایران، به رهبری امام خمینی (ره)، نظام سیاسی اسلامی را ایجاد کردند. این پدیده، ضربه بزرگی را به ساختار قدرت جهانی که ماهیتی دوقطبی داشت وارد کردند. از انقلاب اسلامی و روی کار آمدن نظام جمهوری اسلامی در ایران، می‌توان به عنوان زلزله بزرگی در نظم ناعادلانه جهانی یاد کرد.

سرلشکر صفوی خاطرنشان کرد: با پایان جنگ سرد، به تدریج تغییرات بزرگی در ساختار ژئوپلیتیکی و ژئواستراتژیکی جهان رخ‌نمون شد. اساس ساختار قدرت جهان، مبتنی بر دو ایدئولوژی لیبرالیستی و سوسیالیستی فروپاشید. نیرو‌های خفته و سرکوب‌شده غیر غربی، خصوصاً سازه‌های انسانی و فرهنگی مسلمانان که بیش از ۵ قرن تحت فشار استعمار و استبداد قرار گرفته بودند، فرصت بروز و ظهور یافتند.

وی گفت: آنچه با عناوینی از قبیل: «دوران گذار ژئوپلیتیکی»، «نظم نوین جهانی»، «پیچ تاریخی»، «تمدن نوین اسلامی» که در اندیشه سیاستمداران یا دانشمندان، یاد می‌شود؛ ابعاد ذهنی علمی یا آرمانی شرایطی است که در آن، ساختار، قواعد و کارکرد نظم جهانی دستخوش تغییرات بنیادین شده و نوید از برآمدن نظم جدیدی می‌دهد. البته رقابت شدیدی میان بازیگران، برای شکل‌بخشی به نظم مطلوب آینده درگرفته است.

مشاور عالی فرماندهی کل قوا با اشاره به تحولات سیاسی در سال‌های اخیر، بیان کرد: شدتِ‌عمل غرب و آمریکا در مقابل چین و روسیه، همگرایی بیشتر روسیه و چین، ظهور قدرت‌های جدید منطقه‌ای مانند ایران، و هند، برزیل و ترکیه و …؛ زمزمه‌های نشانگان محسوس افول قدرت آمریکا و حرکت قدرت از غرب به شرق عالم؛ بازتعریف امنیت و دفاع در کشور‌ها و اتحادیه‌ها و موارد متعدد دیگر، نشان از این دارد که فضای جهانی در حال گذار به شرایط دیگری است و در این بین فرصت‌ها و چالش‌های زیادی برای بازیگران پدید آمده است.

وی در بخش دیگری از سخنان خود به ظرفیت‌های جغرافیای طبیعی و انسانی جهان اسلام اشاره کرد و گفت: جهان اسلام شامل یک بدنه اصلی است که از کرانه‌های اقیانوس اطلس شروع می‌شود و درمجموع شامل قسمت عمده‌ای از آسیا، آفریقا و بخشی از اروپا است. وسعت جهان اسلام حدود ۳۲ میلیون کیلومتر مربع، معادل حدود ۲۲ درصد مساحت خشکی‌های کره زمین است و از نظر دسترسی به فضا‌های بزرگ جغرافیایی جهان، دنیای اسلام به اقیانوس‌های بزرگ اطلس، هند و آرام و همچنین به قاره‌های بزرگ آسیا، آفریقا، اروپا و اقیانوسیه دسترسی دارد.

سرلشکر صفوی خاطرنشان کرد: نگاهی به نقشه جهان، ما را با این حقیقت آشنا می‌کند که اگر جهان اسلام، جایگاه واقعی خود را درک کند، می‌تواند علاوه بر آنکه مکمل قدرت‌های بزرگ نباشد، خود هسته اصلی یک بلوک قدرت در نظام بین‌الملل به شمار آید. نقش‌آفرینی در چارچوب مسائل ژئوپلیتیکی جهان، عامل دیگری از اهمیت جهان اسلام است. در طول تاریخ، جهان اسلام بخشی از مسائل و در کانون تحولات ژئوپلیتیکی جهان بوده قرار داشته است.

وی افزود: کشور‌های اسلامی در عمده نهاد‌های بین‌المللی حضور دارند. تمام کشور‌های اسلامی عضو سازمان ملل بوده و از طریق عضویت دوره‌ای در شورای امنیت و همچنین تصویب قطعنامه‌ها در مجمع عمومی، توان اثرگذاری بالایی بر ترتیبات بین‌المللی دارند.

مشاور عالی فرماندهی کل قوا، قرار گرفتن کشور‌های اسلامی در مسیر و گلوگاه‌های مهم انتقال انرژی جهان را از دیگر دلایل قدرت جهان اسلام اعلام کرد و افزود: اهمیت سه آب‌راه‌های مهم مالاکا، هرمز، باب‌-المندب و سوئز در زمینه ترانزیت انرژی بر کسی پوشیده نیست؛ به‌گونه‌ای که میانگین روزانه انتقال نفت از تنگه هرمز قریب به ۱۷.۵ میلیون بشکه است. موضوع حائز اهمیت دیگر در ارتباط با نقش کشور‌های اسلامی در ژئوپلیتیک انرژی، موضوع ایفای نقش در قالب نهاد‌های بین‌المللی حوزه انرژی و به‌طور خاص اوپک و اوپک گازی است.

وی در پایان خاطر نشان کرد: شرط تبدیل شدن جهان اسلام، به یک قطب قدرت در نظام بین الملل، شناخت، مفاهمه و درک مشترک نسبت به ظرفیت‌های فراوان ژئوپلیتیکی و ژئواستراتژیک این کشور‌ها و جوامع، برای انتفاع جمعی و بلوغ ژئوپلیتیکی این پهنه وسیع فرهنگی و تمدنی است.