گفت‌وگوی زنده اخبار قرآنی صبح امروز ۲۲ اردیبهشت‌ماه با حضور علیرضا معاف، معاون قرآن و عترت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با موضوع کتب دینی در نمایشگاه کتاب به روی آنتن شبکه قرآن و معارف سیما رفت.

معاف با اشاره به اینکه نمایشگاه کتاب امسال اهمیت مضاعفی نسبت به سال‌های گذشته پیدا کرده است، گفت: جشنواره‌های فیلم، تئاتر، موسیقی، شعر، تجسمی و نمایشگاه قرآن نیز تفاوت داشت. این تفاوت همان رونق، شکوه، شور و نشاط اجتماعی و استقبال مردمی است.

وی با اشاره به اینکه جماعتی تلاش دارند مردم را بی‌تفاوت، غم‌زده، ناراحت و افسرده نشان دهند، افزود: استقبالی که مردم از رویداد‌های فرهنگی با سویه‌های دینی و اجتماعی به عمل می‌آورند، نشان می‌دهد اینگونه نیست و نمایشگاه‌ها اتفاقاً با شکوه خوبی برگزار می‌شود.

معاف با تأکید بر اینکه امسال فرامتنیت و بینامتنیت نمایشگاه قرآن و کتاب از همیشه بهتر بوده است، بیان کرد: این فرامتنیت و بینامتنیت همان استقبال مردم است. جامعه‌شناسان و اساتید علوم اجتماعی خوب است دلالت‌ها و دلایل اجتماعی این استقبال‌های میلیونی را بررسی کنند.

معاون قرآن و عترت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به ارائه آماری از نمایشگاه کتاب ۱۴۰۲ پرداخت و گفت: این نمایشگاه در ۱۲۵ هزار مترمربع فضا دایر شده و حدود سه هزار ناشر نیز حضور دارند که یک حضور حداکثری و بسیار گرم است.

فروش ۱۱ میلیارد تومانی نمایشگاه کتاب تاکنون

وی بیان کرد: تا روز گذشته که روز‌هایی ابتدایی نمایشگاه بود، استقبال نسبت به سال‌های قبل خیلی بالاتر بود. سال قبل در اولین آمارگیری گردش مالی نمایشگاه حدود چهار میلیارد تومان بود، امسال در همین روز‌های ابتدایی بیش از ۱۱ میلیارد تومان فروش ثبت شده است. امیدوارم تا روز سی‌ام اردیبهشت‌ماه آمار دقیق‌تری از سوی مسئولان نمایشگاه اعلام شود.

معاف به بحث در مورد کتب حوزه دینی و قرآنی اشاره و اظهار کرد: در حوزه کتب دینی، مذهبی و قرآنی قبل از هر چیز باید به تعبیر «خدمات متقابل نشر و نشر دینی» اشاره کنم. نشر دینی کمک بزرگی به حوزه نشر کرده و در مقابل هم حوزه نشر نیز با انگیزه بسیار وارد حوزه نشر دینی شده است. برخی آمار نشان می‌دهد علاقه مردم به کتب دینی چقدر بالاست، این آمار در حوزه نشر معنادار است و باید تحلیل شود.

معاون قرآن و عترت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح کرد: بهترین ناشران در حوزه کتب فلسفی، دینی و مذهبی مشغول چاپ کتب دینی هستند و مردم هم نشان داده‌اند که به این حوزه علاقه دارند. آمار‌های مطالعه این کتب را که نگاه کنیم متوجه استقبال از مطالعه کتب دینی خواهیم شد، این در حالی است که جریان روشنفکر به دروغ القا می‌کند که سرانه مطالعه در کشور پایین است. بر اساس آمار دقیق و مطالعات تطبیقی بین‌المللی کشور ما جز کشور‌هایی است که مردم خوب کتاب می‌خرند، خوب هدیه می‌دهند و خوب می‌خوانند.

وی با تأکید بر اینکه نمایشگاه کتاب تهران پربازدیدترین و شلوغ‌ترین نمایشگاه کتاب در دنیاست، گفت: هیچ نمایشگاهی مانند نمایشگاه کتاب تهران نیست که جمعیت به صورت میلیونی حضور یابند. نمایشگاه کتاب و نمایشگاه قرآن بزرگ‌ترین جشنواره قرآنی هستند.

معاف با اشاره به اینکه آیا در سرانه مطالعه قرآن، مفاتیح، نهج‌البلاغه و صحیفه سجادیه را باید لحاظ کرد یا خیر، گفت: در بسیاری از کشور‌ها مطالعه روزنامه و مطالعه در فضای مجازی و محیط اینترنت را جز سرانه مطالعه حساب می‌کنند ما هم باید مطالعه کتب دینی و مطالعه در فضای مجازی را محاسبه کنیم. آمار‌ها در حوزه کتاب بسیار خوب است و رونق این حوزه رونق خوبی است. نمایشگاه کتاب بزرگ‌ترین رویداد فرهنگی کشور است و همانطور که نمایشگاه قرآن برای خانواده است نمایشگاه کتاب هم خانواده محور است.

معاون قرآن و عترت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پاسخ به سوالی در مورد کتب دینی حوزه کودک و نوجوان اظهار کرد: در آمار سال ۱۴۰۱ حدود ۱۰ هزار و به طور دقیق ۹۴۹۴ عنوان کتاب دینی داشته‌ایم که این رقم بیش از ۱۰ درصد کل عناوین کتاب در کشور است. این تعداد عنوان حدود ۱۰ میلیون یا به طور دقیق ۹ میلیون و ۷۰۳ هزار تیراژ داشته است. این در حالی است که الان به دلیل گرانی کاغذ و توسعه مطالعه مجازی تیراژ برخی کتاب‌ها حدود ۲۰۰ نسخه است.

فعالیت ۱۷۰۰ ناشر در حوزه دین

وی افزود: در حوزه‌های مختلفی که کتاب چاپ می‌کنیم از ادبیات تا جغرافیا، علوم اجتماعی، هنر و … بحث کودک و نوجوان یک رده جدا برای خود دارد. ما در حوزه دین و کتب دینی با فرامتنِ دین یا متن دین آمار‌هایی داریم که نشان‌دهنده استقبال ناشران در این حوزه است. در حال حاضر حدود ۱۷۰۰ ناشر در حوزه دین فعالیت دارند که این اعداد نسبت به گذشته تصاعدی بوده است.

دبیر کمیسیون توسعه فعالیت‌های تبلیغی و ترویجی قرآن کریم اظهار کرد: اتفاق‌هایی که در حوزه کودک و نوجوان افتاده این است که بسیاری از ناشران دینی به این حوزه آمده‌اند، چرا که در این حوزه طی چند سال اخیر تقاضای زیادی مطرح شده است. در حال حاضر ۳۰ درصد ناشران حوزه دین به حوزه کودک و نوجوان می‌پردازند. چرا آمده‌اند؟ به خاطر اینکه در این حوزه فروش کتاب و گردش مالی کتاب وضعیت خوبی دارد. ما در حوزه کودک و نوجوان باید مسئله جذاب‌سازی، روان‌سازی، ساده‌سازی و آسان‌سازی را برای کودک در دستور کار داشته باشیم.

معاف در پاسخ به سوالی در مورد میزان موفقیت اسناد سیاستگذاری شده در حوزه قرآن در زمینه تربیت نیروی انسانی کارآمد، بیان کرد: در منشور توسعه فرهنگ قرآنی به حوزه پژوهش‌های قرآنی و تولید آثار فاخر قرآنی و نیز چاپ و نشر آثار دینی و مذهبی توجه جدی شده است. منشور توسعه فرهنگ قرآنی وظایفی را بر عهده وزارتین آموزش و پرورش، علوم و فرهنگ و ارشاد اسلامی گذاشته است، الان باید چیزی که در حوزه تولید به دست آمده است، به مردم برسانیم.

وی بیان کرد: در ۴۴ سال بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در توجه به آثار دینی بسیار موفق بوده‌ایم. کتاب در حوزه فرهنگ زیرساخت بوده و پویاترین حوزه فرهنگی است، اگر در حوزه کتاب موفق باشید در حوزه سینما هم موفق‌تر هستید و اگر در کتاب موفق باشید در بسیاری از حوزه‌های آموزشی هم موفق هستید.

معاف در پایان گفت: در حوزه چاپ قرآن که پرفروش‌ترین کتاب در کشور است و بسیاری از ناشران به چاپ و نشر قرآن رو می‌آورند در بازه زمانی بعد از انقلاب ۲۵۰ میلیون جلد قرآن چاپ شده داریم. در برخی از سال‌ها بیش از ۱۱ میلیون قرآن چاپ شده است. الان حاکمیت باید قرآن‌ها و کتب دینی را با قیمت کمتر به دست مردم برساند، این وظیفه ماست.