فردوسی مرد بزرگی است که اساس تاریخ و زبان فارسی ما بوده و آنچه در شاهنامه آمده جنبهای از تاریخ این سرزمین پر برکت است. فردوسی تاریخ را به زیباترین وجه زنده نگه داشته است. انسان موجودی تاریخی است و خود را در آینه تاریخ میبیند.
شاهنامه سراسر شعر و و حماسه است و تقلید نیست. حماسه فردوسی شعری است که موازی حقیقت است. انسان تنها موجودی استکه زبان حماسه دارد چون موجودی آرمانی است و انسانهای بزرگ آرمانهای بزرگ دارند. برای رسیدن به آرمان نیز کوشش و شجاعتلازم است. وقتی آرمان بزرگ را با شجاعت قوی همراه کنیم زبان انسان حماسی میشود بنابراین حماسه بیان بزرگترین آرمانها باشجاعانهتربن کوششهاست.
دکتر غلاحسین ابراهیمی دینانی میگوید: دو تمدن بزرگ در روزگار گذشته وجود داشته یونان و ایران باستان. دنیای امروز بیشترادبیات یونان را به تراژدی میشناسد. فرق تراژدی یونان با حماسه فردوسی چیست؟ تراژدی در یونان جنگ انسان با سرنوشت بود درآنجا شرک رواج داشت چون به خدایان قائل بودند و سرنوشت خود را در دست خدایان میدانستند. اما در حماسه فردوسی جنگ بینانسان و خدا مطرح نیست.
این کارشناس ادامه داد: فردوسی به خدای احد و واحد اعتقاد داشت در سراسر شاهنامه فردوسی توحید موج میزند اگر جنگی درشاهنامه وجود دارد پیکار بین نیک و بد است. در اصطلاح فردوسی جنگ بین یزدان و اهریمن شکل میگیرد و سرانجام اهریمن مغلوبمیشود.
وی افزود: زبان حماسی فردوسی به عبارتی زبان توحیدی است توحید یعنی حماسه سخنان اولیای بزرگ خدا نیز حماسی است حماسهعظمت دارد و زبان شکوه و جلال است.
ابراهیمی دینانی معتقد است: فردوسی مردی حکیم و دینی است و هر کس اشعار او را بخواند به مراتب حکمت او واقف میشود به بیت« به نام خداوند جان خرد/ کزین برتر اندیشه برنگذرد» توجه کنید این رساترین و زیباترین اندیشع توحیدی و خداباوری است.