چه به سیستان سفر کرده باشید و یا نه، اگر اندکی در کتب تاریخی روایت‌های قبل از اسلام و هزاره‌های قبل از میلاد را مرور کنید نقطه‌ای متفاوت نظر شما را جلب خواهد کرد این نقطه همان کوه سیاه رنگ برآمده در دشت سیستان و جوار تالاب بین‌المللی هامون بوده که بر این دشت وسیع سنجاق شده است.

در بالای این کوه آثاری از دوران اشکانیان، ساسانیان و دوران اسلامی به جای مانده از جمله کهن دژ، قلعه کک کهزاد، قلعه چهل دختران، بقایای راه قدیمی، حصارهای مختلف، قبور سنگی، چند زیارتگاه اسلامی و قبرستان دوره میانه اسلامی است که اهمیتش را برای میراث‌شناسان این سرزمین و محلی‌های دوچندان کرده است.

قبل از انقلاب کاوش‌های باستان‌شناسی کوه خواجه به دست فردی آلمانی به نام هرتسفلد انجام و در کتاب «سکستان، ایران شرق باستان و تاریخ باستان‌شناسی ایران» به گوشه‌هایی از نتایج این شناخت باستانی اشاره شد.

بعد از انقلاب نیز حوالی سال‌های ۷۰ این کاوش‌ها در کوه خواجه اتفاقات جدیدی رقم زد و یکی از استراتژیک ترین و در عین حال متفاوت‌ترین مکان‌های باستانی در جنوب شرق کشورمان به ثبت رسید.

از دهه ۸۰ تا امروز به دلیل پیوند این مکان با اعتقادات دینی مردم منطقه سیستان و همجواری با هامون و آثاری که در آن از گذشته‌های باستانی وجود داشت تبدیل به مکان گردشگری و تفریحی منحصر به فرد در شمال سیستان و بلوچستان شد.

منبع:ایرنا