حسن خواجوی مسئول اداره زیستگاهها و امور مناطق حفاظت از محیط زیست خراسان رضوی با بیان این مطلب گفت: این تالابها شامل مژن آباد خواف، بزنگان، چشمه سبز و تجن است، این چهار تالاب در فهرست ملی ثبت و مشمول قانون حفاظت از تالابها هستند. همچنین علاوه بر موارد فوق تالابها، دریاچهها و رودخانههای کشف رود، هریرود، شمخال، زنگلانلو، کالشورهای نیشابور، سبزوار و گناباد در استان حائز اهمیت هستند.
او افزود: تالابهای حائز اهمیت بیشتر در مرکز، شمال و شمال شرق استان پراکنده شدهاند و در حال حاضر تمام شهرستانهای استان دارای تالاب و رودخانههای طبیعی و مصنوعی هستند.
مسئول اداره زیستگاهها و امور مناطق حفاظت از محیط زیست خراسان رضوی با اشاره به اینکه تالابهای حائز اهمیت استان در شرف انقراض و نابودی هستند، ادامه داد: آلودگیهای زیست محیطی، کمبود منابع آبی، خشکسالیهای اخیر، کارکردها و بهرهوریهای بیش از توان تالابها از عوامل مهمی هستند که در انقراض و نابودی تالابها و رودخانههای طبیعی نقش دارند.
خواجوی بیان کرد: تالابها یک شاهرگ حیاتی در محیط زیست بشمار میآیند، اگر تالاب زنده باشد کل زیستمندان آن منطقه پویا هستند و چنانچه تالابی نابود شود خسران آن در محیط زیست کلیه موجودات زنده اعم از انسان و حیات وحش را فرا خواهد گرفت.
او وجود تالابها، آبگیرها و رودخانهها را برای محیط زیست مفید دانست و تصریح کرد: از آنجا که تالابها زیستگاه مهم گونههای مختلف پرندگان مهاجر و حیات وحش است برای بقای زیست محیطی حائز اهمیت برشمرده میشود. همچنین تالابها در تغذیه و تخلیه آبهای زیرزمینی، کنترل سیلاب، جلوگیری از نفوذ آبهای شور، حفاظت در برابر نیروهای طبیعی، نگهداری رسوبات، نگهداری موادغذایی، پاکسازی مواد سمی، تولید فراوردههای طبیعی، ترابری آبی، بانک ژن، اهمیت حفاظتی و گردشگری، اهمیت اجتماعی و فرهنگی، اهمیت پژوهشی و آموزشی، حفظ فرآیندها و سیستمهای طبیعی وحفظ تنوع زیستی نقش بسزایی دارند.
مسئول اداره زیستگاهها و امور مناطق حفاظت از محیط زیست خراسان رضوی تاکید کرد: به دلیل اهمیت وجود تالابها در محیط زیست تاکنون اقدامات مطالعاتی مناسبی در این حوزه انجام شده است. علاوه بر تالابهای طبیعی شاخص و مهم در استان، تاکنون بیش از ۵۵ مورد از مجموعه آبگیرها و زیستگاههای تالابی شامل زمینهای مرطوب، سدها و ... در استان شناسایی شده است.
خواجوی ضمن تعریفی از تالاب، اظهار کرد: تالابها محیطهایی هستند که مشخصاتشان چیزی میان خشکی و آب است. تالابها مناطقی پوشیده از مرداب، باتلاق، لجنزار یا آبگیرهای طبیعی و مصنوعی به صورت فصلی، موقت و دائمی هستند که در آبهای شور یا شیرین به صورت راکد یا جاری جریان دارد.
او افزود: با توجه به اهمیت وجود تالابها چنانچه تغییر کاربری در تالابهایی که جزو مناطق چهارگانه حفاظت شده محیط زیست است مانند کشف رود، بزنگان و تجن اتفاق بیفتد بلافاصله پیگیری قانونی و به مقامات قضایی گزارش خواهد شد.
مسئول اداره زیستگاهها و امور مناطق حفاظت از محیط زیست خراسان رضوی ادامه داد: محیط زیست بر تالابها حالت نظارتی دارد و اگر قرار باشد در حریم رودخانهها ساخت و سازی انجام شود از این نهاد استعلام خواهد شد. محیط زیست در تعیین حقآبه زیست محیطی تالابها ورود خواهد کرد.