دکتر ناهید دیناروند (جمعیت شناس و مشاوره خانواده) با برنامه «از تدبیر تا تقصیر» در مورد موضوع بحران جمعیت، گفتگو کرد.
دیناروند با اشاره به اینکه شاخص باروری در ۲۰ سال گذشته ۳/۲ بوده، یعنی هر زن در سن باروری حداقل سه یا چهار فرزند میآورده، ادامه داد: متاسفانه در سالهای اخیر این رقم به یک یا هیچ رسیده و این جامعه را تهدید میکند؛ چون با یک سونامی سالمندی پیش رو هستیم و جامعهای که سالمند میشود هزینه بر است و ازلحاظ پویایی، شادابی و تحولات اجتماعی افول میکند و جامعه پیر و فرسوده میشود. جامعهای را پویا میدانیم که نرخ باروری و فرزندآوری از ۱۵ تا ۶۰ سالگی در افراد، فعال وپویا است و چرخ و اقتصاد یک کشور را میچرخانند.
وی اضافه کرد: از لحاظ توسعه رشد اقتصادی کشورها، گروه سنی فعال و پویای جامعه و قشر جوان نقش مهمی را ایفا میکنند، وقتی نرخ فعالین اجتماعی و اقتصادی که پویا هستند و رشد توسعه کشور را تضمین میکنند پایین بیاید؛ مسلماً میتوان گفت کشور فقیر است.
دیناروند در مورد راهکار و چاره بحران جمعیت اینگونه توضیح داد: دولتمردان و سیاستگذاران هنگام تصویب قانون جوانی جمعیت، نگاه وسیعی نداشتند و فقط به جزئیات توجه و از مسائل مهمتر چشم پوشی کردند؛ اجرایی شدن این قوانین فقط در روی کاغذ و تصویب قانون نباشد بلکه اجرای این قانون مهم است که سازمانها را ملزم به اجرا کند و اجرایی شدن این مصوبات نیاز به بودجه دارد که حتما باید تامین شود تا به صورت اجرایی دربیاید. نگرش مردم هم باید از فردگرایی به خانواده گرایی تغییر کند و گرههای ذهنی و فرهنگی را باز کنند؛ چون تبلیغاتی صورت گرفت و در ذهن مردم جا افتاد، فرزند کمتر؛ اما الان شرایط اقتصادی امنیتی و سیاسی کشور، ایجاب میکند این نگاه و نگرش تغییر و جور دیگری نگاه کرد.
این مشاور خانواده با بیان اینکه موانع فرزندآوری برای بانوان وجود دارد که ترجیح میدهند بدون فرزند زندگی خود را ادامه دهند افزود: تقریباً نصف جمعیت کشور را زنان تشکیل میدهند و از این نصف جمعیت ۸۰ درصد شاغل هستند؛ با توجه به توسعه و رشد اقتصادی که در جهان اتفاق افتاد و پیرو آن کشور ما در گیر و دار این رشد، توسعه و پیشرفت تکنولوژی قرار گرفت مستلزم این بود که بانوان وارد صحنه بازار کار شوند و ادامه تحصیل دهند، زنی که شاغل و تحصیلات دارد میخواهد درآمدی داشته باشد، اما با توجه به این منبع درآمد بودن و اینکه در فرهنگ و دین ما اولویت برای زن فرزند آوری است؛ این خصلت پسندیده را باید با توجه به شرایط به ثمر رساند و مستلزم این است که یک سری قوانین بانوان را پشتیبانی کنند؛ چون او سه نقش را ایفا میکند همسری، مادری و زن فعال اجتماعی و هر کدام از این سه نقش در جایگاه خود انتظاراتی را میطلبد که باید به نحو احسن در هر محیطی پاسخگو باشد؛ پس در نتیجه باید طبق قوانین موجود زن شاغل که سه نقش دارد، در هر سه جایگاه حمایت شود.
دیناروند در پایان افزود: آسیبها باید شناخته و اولویت بندی شوند و اینکه چگونه با این چالشها رو به رو شد و برای رفع این آسیبها آنها را پیدا و راهحل ایجاد و به صورت مستمر در رفع تمام این موانع برای زنی که نیاز به همراهی دارد، دولتمردان و خیلی از سازمانهای مردم نهاد به عنوان یک حامی باشند.