کشور ایران مهد بنا‌های تاریخی و فرهنگی متعدد است، در جای جای کشور و بالتبع آن در چهارمحال و بختیاری بنا‌های تاریخی متعدد از جمله قلعه‌ها، مساجد، بقاع متبرکه، خانه‌ها و حمام‌های تاریخی وجود داشت، اما به مرور زمان این بنا‌ها یکی پس از دیگری تخریب شدند و تعداد اندکی از این بنا‌ها در بافت‌های تاریخی یافت می‌شود.

آثار تاریخی و فرهنگی هر منطقه بیانگر تاریخچه و فرهنگ آن مرز و بوم است، بنا‌های تاریخی به بهانه توسعه،  تخریب و آسمان خراش‌های بی‌قواره جای آن‌ها را گرفته‌اند، تعدادی از خانه‌هایی که روزگاران گذشته محل سکونت ادبا، عرفا و علمای بزرگ بودند، امروز به تلی از خاک تبدیل شده‌اند و دیگر نمی‌توان رنگ و بوی زندگی را در آن‌ها یافت کرد.

همه بر این امر واقف هستیم که حفظ، مرمت و احیای بنا‌های تاریخی یک مسئله بسیار حائز اهمیت است و اگر در این امر کوشا نباشیم، تاریخ و ارزش‌های کشورمان به خطر می‌افتد، اما قطعا با جیب خالی نمی‌توان کاری از پیش برد و مسئولان متولی باید نسبت به اهمیت این مسئله آگاه شوند.

بیشتر بخوانید

• بخش خصوصی حافظ بنا‌های تاریخی می‌شود؟

سرپرست معاونت میراث فرهنگی اداره‌کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری به‌مناسبت هفته میراث فرهنگی در خصوص علل از بین رفتن بافت قدیمی در شهرکرد و سایر نقاط استان، اظهار کرد: سازمان میراث فرهنگی مالک تمام بنا‌های تاریخی در استان نیست، این مسئله بسیار حائز اهمیت است، همچنین اعتبار لازم برای حفظ، حراست و نگهداری تمامی بنا‌های تاریخی در استان تخصیص پیدا نکرده بود و در سنوات گذشته، سالیانه به ازای هر بنا متوسط حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان اعتبار برای نگهداری و مرمت به اداره کل تخصیص داده می‌شد که با این اعتبار ناچیز کار اساسی صورت نمی‌گرفت.

قدرت‌الله ولی زاده کاجی افزود: تخصیص اعتبار در حوزه میراث فرهنگی در چهارمحال و بختیاری در سال‌های گذشته بسیار ناچیز بود، اتفاقات خوبی برای تخصیص اعتبار از طریق وزارتخانه و محل اعتبارات استانی رخ داد و نزدیک به ۱۵ میلیارد تومان برای مرمت بنا‌های تاریخی در استان در سال‌جاری اختصاص یافت و در حال تهیه طرح‌های مرمتی بنا‌های تاریخی اولویت دار و اسناد مناقصات و معاملات هستیم، که پس از انتخاب پیمانکاران پروژه‌های مرمتی آغاز می‌شوند.

ولی زاده کاجی در ادامه با اشاره به قانون حمایت از مرمت آثار و بنا‌های تاریخی در کشور، توضیح داد: در ماده ۱۳ قانون حمایت از مرمت و احیای بافت‌های تاریخی و فرهنگی، دستگاه‌های اجرایی که مالک بنا‌های تاریخی مانند اوقاف وامور خیریه، شهرداری‌ها، اداره‌کل ارشاد و سایر دستگاه‌ها، مکلف شده‌اند تا نسبت به مرمت بنا‌های تاریخی از اعتبارات داخلی اقدامات لازم را انجام دهند، متاسفانه در سال‌های گذشته به این مسئله توجه چندانی نشده است.

سرپرست معاونت میراث فرهنگی اداره‌کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری بیان کرد: برای اجرای هر طرحی در بنا‌های تاریخی، باید طرح مرمت آن بنا تهیه و به اداره‌کل میراث فرهنگی ارسال و توسط شورای فنی مورد تایید قرار بگیرد، سپس اجازه اجرای طرح مرمت داده می‌شود، در بحث حفظ، احیا و مرمت آثار و بنا‌های تاریخی کارشناسان امر در این حوزه صاحب‌نظر هستند و این حساسیت به دلیل بخشنامه‌های ابلاغی وزارتخانه است که طرح‌های مرمتی غیر کارشناسی حذف و کار به صورت اصولی دنبال شود.

وی با تاکید بر اینکه مخالف اجرای طرح‌های حفظ، مرمت و توسعه بنا‌های تاریخی در چهارمحال و بختیاری نیستیم، گفت:، اما طرح ارائه شده توسط دستگاه اجرایی باید اصولی و به تایید کمیته فنی اداره‌کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری رسیده باشد، اجازه تخریب بخشی از بنا داده نمی‌شود.پ

ولی زاده با بیان اینکه حفظ زیبایی بصری در بنا‌های تاریخی و فرهنگی مسئله بسیار مهمی است، خاطرنشان کرد: مردم گزارشات خود را در این خصوص به اداره‌کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری ارائه کنند، دستگاه‌های اجرایی متولی بنا‌های تاریخی نباید بدون هماهنگی اقدام به نصب سازه‌های قابل جابجایی و ... کنند، زیرا این مسئله زیبایی بصری بنا را تحت تاثیر قرار می‌دهد، میراث فرهنگی متعلق به مردم است و مردم باید حس تعلق نسبت به این آثار داشته باشند و گزارشات خود را در این خصوص ارائه دهند.

سرپرست معاونت میراث فرهنگی اداره‌کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری در خصوص بافت تاریخی در شهرها، یادآور شد: طبق ماده ۳ قانون حمایت از مرمت و احیای بافت‌های تاریخی و فرهنگی اداره‌کل راه و شهرسازی، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و شهرداری‌ها مکلف شده‌اند از سال ۹۸ به مدت ۵ سال نسبت به تهیه، تصویب و اجرای طرح‌های ویژه حفاظت و احیای بافت‌های تاریخی و فرهنگی اقدام کنند.

وی بیان کرد: مردم در بافت‌های تاریخی با مشکلاتی در ساخت و ساز منازل خود مواجه هستند که حل مشکلات مردم مستلزم تهیه طرح ویژه"ماده ۳ قانون حمایت از مرمت" است که در این طرح ویژه راهکاری‌های لازم برای حل مشکلات مردم بایستی لحاظ شود، از جمله مشکلات مردم در بافت‌های تاریخی عدم انتفاع از تراکم و عدم تخریب بنا‌های تاریخی ثبت شده و واجد ارزش و... که متاسفانه هنوز طرح‌های ویژه برای بافت‌های تاریخی استان تهیه نشده است.

ولی زاده کاجی تاکید کرد: برای اجرای طرح‌های اقتصادی مانند اقامتگاه بومگردی، سفره‌خانه سنتی و ... در بافت‌های تاریخی و فرهنگی اداره‌کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری آمادگی همکاری را دارد تا این بافت حفظ شود، مشوق‌هایی نیز در نظر گرفته می‌شود.

منبع: ایسنا