مراسم رونمایی از آلبوم موسیقی «دقیقه» که جدیدترین تولید مرکز موسیقی حوزه هنری است، با حضور عوامل تولید، جمعی از مدیران حوزه هنری و علاقه‌مندان در تماشاخانه مهر برگزار شد.

میلاد عرفانپور مدیر مرکز موسیقی حوزه هنری در ابتدای این مراسم با تقدیر از هنرمندانی که در تولید این آلبوم ایفای نقش داشتند، گفت: یکی از وظایفی که مرکز موسیقی حوزه هنری برای خود تعریف کرده است، اجرای برنامه‌هایی برای حفظ و عرضه بهتر و احیای مخاطب میراث هنری در موسیقی است.

وی افزود: به این ترتیب برآن شدیم تا در زمانه‌ای که موسیقی اصیل ما به هر دلیل، بهانه، هجمه و اتفاقی به حاشیه رفته و مخاطب خود را کمتر می‌بیند بی‌تفاوت و بی‌عمل نباشیم و به وسع خود برای نزدیکتر کردن مخاطب امروز که محصور و مورد هجوم بمباران اطلاعات و آثار گوناگون و متعدد و فراوان قرار دارد تلاش کنیم. همچنین باید بتوانیم برای هنری که به برکت حضور اساتیدی که بعضا در این جمع نمایندگانی دارد و پس از سالیان دراز و فراز و نشیب‌های بسیار به ما رسیده است، میراث‌دار خوبی باشیم.

عرفانپور افزود: آلبومی که امروز برای رونمایی از آن دور هم جمع شده‌ایم با عنوان «دقیقه» منتشر شده است. حس من به «دقیقه» این است که اتفاق مبارک و نویی در موسیقی ایرانی است. این آلبوم اولین گام ما در این اتفاق نو است و ادامه خواهد داشت.

عرفانپور با اشاره به اینکه خود در عرصه شاعری به آثار کوتاه علاقه دارد، گفت: همواره در مرکز موسیقی حوزه هنری دغدغه چگونگی داشتن موسیقی ایرانی کوتاه، اما به قاعده و کامل را داشتم و دارم. به این ترتیب در نشستی که با همراهی استاد عبایی و سید حسین حسینی به تولید این آلبوم ختم شد با ایده مشابهی از تولید موسیقی کوتاه مواجه شدم. به این ترتیب در گپ‌وگفتی که داشتیم این ایده کامل‌تر و پخته‌تر شد تا اینکه به تولید یک دقیقه موسیقی ایرانی مبتنی بر یک شاه بیت و تک بیت ارزشمند و شگفت ادبیات فارسی انجامید. همچنین تصمیم گرفتیم تا این یک دقیقه ضمن کوتاهی، کامل باشد و آغاز و پایان به قاعده‌ای داشته باشد.

وی افزود: به عنوان نخستین گام در این راه به همت و هنر و دقت نظر استاد احسان عبایی و خوانندگی سید محسن حسینی سی قطعه موسیقی با این شیوه و نگرش ساخته، پرداخته و منتشر شد. در نسخه فیزیکی و دیجیتال این آلبوم نیز به منظور تنوع شنیداری و ممانعت از خستگی گوش مخاطب در شنیدن این سی قطعه پشت سر هم، گاهی بین این تک قطعه‌ها و تصانیف یک بیت دکلمه شده و گاهی هم تک نوازی استاد عبایی یا جناب آقای زینالی این آلبوم را آراسته‌اند.

عرفانپور ادامه داد: شعر‌هایی که برای این آلبوم انتخاب شده است از شاعران بزرگی، چون بیدل دهلوی، صائب تبریزی، سعدی، حافظ و کلیم کاشانی است. سعی شد این اشعار بیت‌هایی باشد که جزو داشته‌های جدی ادبیات پیشین ما باشد. امیدواریم این انتخاب و گزینش مورد پسند علاقه‌مندان قرار گیرد.

مدیر مرکز موسیقی حوزه هنری افزود: ما بنا داریم این مسیر را ادامه بدهیم و پیشنهادی به موسیقی کشور است و هنرمندان آن را به این پیشنهاد دعوت می‌کنیم تا راهی بیابیم مخاطب را به موسیقی ایرانی بازگردانیم.

وی با بیان اینکه انتظار نداریم تا موسیقی ایرانی همانند موسیقی پاپ که بنای ترویج عمومی دارد مخاطب آنچنان گسترده‌ای داشته باشد، گفت: بی‌شک موسیقی ایرانی مخاطب قابل توجهی دارد که ما می‌توانیم از طریق آنها، مخاطب بالقوه را به بالفعل تبدیل کنیم. قطعا موسیقی ایرانی با فرهنگ استوار، ارزشمند و شگفت ایرانی پیوند خورده است و جز این موسیقی اگر به سبد فرهنگی مردمی کشورمان ورود کند متضرر خواهیم شد.

عرفانپور در پایان با قدردانی از همه عواملی که در تولید این آلبوم نقش داشتند، گفت: انشالله این قبیل پیشنهاد‌ها و اقدامات تازه راهی برای نزدیک‌تر شدن مخاطب به موسیقی اصیل ایرانی باز کنند. یکی دیگر از اهداف این آلبوم نزدیک کردن مخاطب به شعر فارسی است که ممکن است در تجربه‌های بعدی سراغ شاعران معاصر نیز برویم.

دقیقه را باید چندین بار شنید

علیرضا میرعلینقی روزنامه‌نگار، پژوهشگر موسیقی و منتقد هنری نیز در این مراسم رونمایی در بیاناتی با اشاره به حرفه تخصصی خود گفت: نوشتن در یک ستون کوچک روزنامه کار سختی است چرا که فضای کافی برای بیان آنچه در نظر داری وجود ندارد از این رو باید متناسب با همان ستون به نوشتن بپردازی. ساخت قطعات موسیقی یک دقیقه‌ای با هدف و محتوای مشخص و سازنده نیز کار دشواری است که آلبوم موسیقی «دقیقه» این کار را کرده است.

میرعلینقی افزود: برای معرفی و ترویج ناگزیریم تا به ایجاز روی بیاوریم که در این طرح تازه مرکز موسیقی حوزه هنری از چنین موقعیت و امکانی استفاده شده است.

وی در ادامه با بیان اینکه آلبوم دقیقه می‌تواند سرمشق خوبی برای تولید آلبوم‎های این‌چنینی بیشتری باشد، گفت: این اثر آلبومی شعر محور است چرا که در فرهنگ ایرانی جدایی پذیری ساختار شعر از موسیقی غیرممکن است و در مواقعی همانند دو دایره‌ای درون یکدیگر تنیده شده فصل مشترکی با هم دارند.

میرعلینقی در ادامه گفت: دقیقه را باید چندین بار شنید و در آن سیر کرد تا در هر بار به مفاهیم بیشتری از شعر، موسیقی و ادبیات ایرانی دست یابی. چرا که به دلیل کوتاهی زمان هر قطعه، سازنده ملزم به ارائه دقیق و حساب شده موسیقی و شعر در کنار هم شده است.

وی در پایان گفت: ذوق به کار رفته در این آلبوم قابل توجه است همچنین ترجمه مفاهیم عاطفی و تصاویر شعر به زبان موسیقی در برخی قطعات بسیار خودنمایی می‌کند.

مهمترین خصیصه «دقیقه» پیام‌های اخلاقی و انسانی آن است

منصوره ثابت زاده پژوهشگر ادبیات فارسی، موسیقی و رقص‌های اقوام ایرانی که دکترای رشته زبان وادبیات فارسی دارد نیز با حضور در این مراسم با بیان اینکه حوزه هنری برای شکل‌گیری اتفاق‌های تازه همواره پیش‌قدم و مفید بوده است، گفت: انتخاب شعر‌های این آلبوم بسیار عالی بود و به قدری تاثیرانگیز بود و من را وادار کرد تا بار دیگر به مفهوم عشق فکر و معنا کنم. این آلبوم شامل آثاری شعرمحور است که تک بیت یا شاه‌بیت‌هایی بی‌نظیر از ادبیات ایرانی را مرور می‌کند.

وی با تبریک به مجموعه‌ای که تولید این اثر را برعهده داشته است، گفت: یک خط شعر و یک خط ملودی و یک خط هم تلفیق هر دو تمام مجموعه این آلبوم را تشکیل می‌دهد که شنونده‌اش را سر ذوق می‌آورد. همچنین چیدمان خوبی میان شعر و موسیقی داشته است. از طرفی داینامیک کل اثر خیلی متناسب تنظیم و انتخاب شده بود.

ثابت زاده ادامه داد: موسیقی در اندرز‌هایی که هر قطعه از این آلبوم به ما ارائه می‌داد خیلی خوب با اشعار آن تلفیق شده بود به این ترتیب ما را که در دنیای پر از دلمشغولی و مشکلات سیر می‌کنیم بیدار می‌کند و اندرز می‌دهد. آلبوم «دقیقه» من را به یاد اندرزگویی قوم بختیاری می‌اندازد و به نوعی از این سنت الهام گرفته است که بیشتر در شاهنامه‌خوانی آن‌ها دیده می‌شود.

وی افزود: مهمترین خصیصه آلبوم «دقیقه» را تاثیرگذاری آن از طریق پیام‌های اخلاقی و انسانی که می‌دهد ارزیابی کردم که باید به عوامل تولید آن بخاطر چنین کاری تبریک گفت.
تلفیق شعر و موسیقی در این اثر به خوبی انجام شده است و در دنیایی که همه دچار دغدغه‌های روزمره شده‌ایم آرامش‌دهنده موثری است.

این پژوهشگر در پایان با تقدیر از مدیران حوزه هنری و مرکز موسیقی حوزه هنری برای تولید این آلبوم گفت: «دقیقه» برای موقعیت کنونی به ویژه جوانان ما که از موسیقی سنتی دور افتاده‌اند بسیار کاربرد دارد و نسل جوان را به سوی موسیقی سنتی هدایت می‌کند.

تولید چنین آلبومی کار سخت و دشواری است

هادی منتظری از دیگر اساتید موسیقی حاضر در این مراسم نیز در سخنانی گفت: باید کارگروهی تشکیل شود تا به اشکال تلفیقی که در این آلبوم هست رسیدگی کند چرا که بسیار مهم و حیاتی است.

منتظری افزود: موسیقی ایرانی دارای تعریف و اجزایی است که اگر بخواهیم آن را در یک دقیقه خلاصه کنیم به تامل و تفکر بسیاری نیاز داریم. به این ترتیب همه اجزای هر قطعه باید حساب شده و با فکر بیشتر کنار هم چیده شوند و خروجی نهایی از آن به دست آید.

وی افزود: از میلاد عرفانپور که مدیریت تولید چنین آلبومی را برعهده داشته است تقدیر می‌کنم و امیداوارم موفقیت‌های بیشتری در این مرکز به دست بیاید.

آلبوم «دقیقه» کار قابل دفاعی است

امیرحسین سمیعی معاون هنری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران نیز در این نشست گفت: این آلبوم به جهت اینکه یک رویکرد جدید و گزینه‌ای برای فرار از تکرار است جای تشکر دارد.

سمیعی افزود: آلبوم «دقیقه» کار قابل دفاعی است و از آنجایی که ما ایرانیان معمولا از سنت‌شکنی می‌ترسیم این آلبوم روی سنت‌ها پای نگذاشته بلکه راه جدید یافته است تا پنجره جدیدی را از موسیقی ایرانی به روی مخاطب باز کند.
وی ادامه داد: از منظر داینامیک رنج این آلبوم کیفیت حساب شده و قابل توجهی دارد تا جایی که کار را برای شنونده هم راحت‌تر کرده به گونه‌ای که آن را با رویدادی ناگهانی و غیرمنتظره روبرو نمی‌کند بلکه زمزمه‌وار پیش می‌رود به جان مخاطب می‌نشیند.

سمیعی افزود: موسیقی ایرانی همواره گزینه‌های خوبی برای ابعاد عاطفی زندگی شهروند ایرانی دارد که در این آلبوم یکی از آن گزاره‌های پند و اندرز به خوبی جای خود را باز کرده است که اگر اینگونه به آلبوم «دقیقه» نگاه کنیم این آلبوم هیچ مشکل تلفیقی در شعر و موسیقی ندارد. چرا که وظیفه و رسالت پند دهی و اندرزگویی آن مشخص است.

معاون هنری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران ادامه داد: آهنگسازی و اجرای موسیقی این آلبوم به دست هنرمند استاد عبایی به خوبی انجام شده است و همچنین ایده این کار به درستی و سنجیده شکل گرفته است.

وی در پایان با تقدیر از همه عوامل سازنده این آلبوم گفت: به هر دستگیره‌ای بشود نوجوان ایرانی را گرفت و پای این محتوا نشاند کار مقدس و سنجیده‌ای انجام شده است که این آلبوم نیز به سوی این کار حرکت کرده است.

مضامین متنوع و جذابی از ادبیات کلاسیک را انتخاب کردیم

احسان عبایی آهنگساز این آلبوم نیز با تقدیر از هر یک از عوامل سازنده این آلبوم که او را در این کار یاری کردند گفت: میلا عرفانپوراز روزی که نخستین بار در مورد این طرح با هم گفتگو کردیم خیلی مشتاقانه و با جدیت کار را پیگیری و پشتیبانی کردند که اتفاقی بسیار ارزشمند بود.

عبایی افزود: دقیقه تلاشی در راستای جلوه‎گری بیش از پیش همنشینی شعر پارسی با موسیقی دستگاهی ایران است که با رویکری نسبتا متفاوت با آفرینش هنری و پرداختن به اختصار در عین وفاداری به موازین و ارزش‌های هنری موسیقی دشتگاهی توام شده است. رویکر اصلی در شکل گیری این مجموعه بیشتر این بوده که تا حد ممکن تنوع، سادگی، زیبایی و اختصار همراه با طراحی مناسب بر اساس مضمون شعر و سایر ملاحظات در ساخت قطعات نمایان باشد و یک قطعه موسیقی با کلام یا بیکلام با زمانی کمتر از یک دقیقه تولید شود که در این زمان کوتاه بتواند با مخاطب ارتباط برقرار کند.

عبایی در ادامه گفت: انگیزه برای ساخت، تولید و ارائه این آلبوم بیشتر این بوده که شنونده را در زندگی پرشتاب و پرهیاهوی خود مجال چندانی برای پرداختن به علایق و سلایقش و زیبایی‌ها، دقایق، ظرایف دلخواهش نمیابد به گوش سپردنی دوباره و چندباره به قطعاتی از این دست راغب و شایع سازد.

وی در پایان گفت: همچنین در گزینش اشعار این آلبوم تلاش بر این بوده که مضامین متنوع و جذابی از ادبیات کلاسیک به ویژه سبک هندی از بزرگانی همچون صائب تبریزی و بیدل دهلوی گلچین شود که مواجه مخاطب با این ابیات و مضمون‌ها و بهتر شدن حال و هوای او و یادآوری برخی دقایق عاشقانه و معنوی و پندآموز کمک کند. امید که مجموعه پیش رو به دل و جان اهل هنر و ادب خوش بنشیند. بی گمان تلاش و بردباری تمام عزیزان و بزرگوارانی که در شکل گیری این مجموعه از دل و جان کوشیده اند شایسته برترین درود‌ها و سپاس‌ها است.