محمدمهدی اسماعیلی روز پنجشنبه -۱۵ تیر- در گفت‌وگوی اختصاصی با شبکه تلویزیونی «روسیه۲۴، هدف از برگزاری هفته فرهنگی ایران و روسیه را گسترش تعاملات، ارتباطات و آشنایی متقابل مردم دو کشور با تاریخ، هنر و توانمندی‌های متقابل بیان کرد و افزود: ارتباطات و تعاملات دو ملت ایران و روسیه چندقرنی است و اکنون که در یک گذر تاریخی قرار گرفته‌ایم باید ملت‌ها همسو با هم در این گذر حرکت کنند.

وی افزود: معتقدیم فرهنگ این قدرت را دارد تا با تحکیم ارتباطات و روابط ملت‌ها، زمینه ارتقاءِ تعاملات دو کشور را در سایر حوزه‌ها افزایش دهد. بر همین اساس نیز به هفته فرهنگی فقط به عنوان فرصت معرفی چند هنر و دستاورد فرهنگی نگاه نمی‌کنیم. بلکه آن را بهانه‌ای برای آشنایی عمیق در این ماموریت تاریخی خود می‌دانیم.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: ما در ایران میراث‌دار یک تمدن هفت هزار ساله هستیم. تمدنی که روند پرفراز و نشیبی را گذرانده و به جامعه بشری خدمات زیادی را ارائه کرد.

اسماعیلی با تأکید بر این‌که ارتباطات دو ملت ایران و روسیه چندقرنی و عمیق است، تصریح کرد: باید تلاش کنیم با افزایش مراودات و رویداد‌های فرهنگی این ارتباطات عمیق فرهنگی را در افکار عمومی زنده نگه داریم. به ویژه امروز که دو کشور در یک ائتلاف راهبردی قرار گرفتند و هر دو در یک موضع فرهنگی و تمدنی با دشمنان مشترکی روبه‌رو هستند اهمیت افزایش روابط بیشتر به چشم می‌آید.

شکست استیلای فرهنگی و سیاسی غرب مقابل انقلاب اسلامی

وزیر فرهنگ با اشاره به تلاش‌های غرب برای انجام تهاجم فرهنگی تصریح کرد: ما یک درگیری ۲۰۰ ساله با تمدن جدید غربی داریم که تلاش می‌کند با استیلای سیاسی، فرهنگ خودش را نیز به ما تحمیل کند. فرهنگی که با اصالت‌ها و هنجار‌های تاریخی و دینی ما در تعارض است.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی به اهانت انجام شده به قرآن در سوئد اشاره کرد و گفت: چطور ممکن است یک دولت رسما اجازه دهد تحت حمایت‌شان در ملاء عام و مقابل یک مسجد، کتاب مقدس و آسمانی دو میلیارد مسلمانی که عشق‌شان به قرآن است و زندگی‌شان را با این کتاب آغاز می‌کنند و به پایان می‌رسانند بسوزاند؟ این نشان دهنده انحراف جدی است که تمدن غربی در اخلاق و در مناسبات انسانی پدید آورده است. ما این رفتار‌ها را از مظاهر و معیار‌های دوگانه آزادی بیان در غرب می‌دانیم.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: مهم‌ترین اتفاقی که در جامعه ایرانی مقابل این هجوم فرهنگی غرب اتفاق افتاد انقلاب اسلامی ایران بود. انقلاب اسلامی در ایران نه یک انقلاب برای مسائل اقتصادی، بلکه انقلابی برای اعتراض عمومی مردم ایران علیه استیلای فرهنگی غرب و وابستگی حکومت به غربی‌ها بود. این کار بزرگ و فوق‌العاده در انقلاب اسلامی توسط مردم ایران انجام شد.

اسماعیلی با اشاره به وابستگی حکومت پهلوی به غرب تصریح کرد: پیش از انقلاب اسلامی دولت و حکومت ایران، متحد استراتژیک امریکا و پس از خروج بریتانیا از خلیج فارس، ژاندارم منطقه بود و تلاش می‌کرد به طور نیابتی از طرف امریکا و بریتانیا نظم مورد نظرشان را در منطقه ایجاد کند.

وی به تحریم‌های گسترده و طولانی غرب علیه ایران در سال‌های پس از انقلاب به ویژه دوران جنگ تحمیلی اشاره کرد و گفت: ما در دوران جنگ برای تهیه سیم خاردار هم محتاج غربی‌ها بودیم و غربی‌ها حتی این را هم از ما دریغ می‌کردند. اما امروز قدرت نظامی و دفاعی ایران در کل دنیا به عنوان یک قدرت نوظهور در عرصه دفاعی و علمی خودش را نشان می‌دهد. بزرگترین نتیجه مقاومت ما در مقابل غربی‌ها همین نقطه‌ای است که امروز ایستادیم.

بهره‌گیری مناسب از فناوری‌های نوین در حوزه فرهنگ

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پاسخ به پرسشی درباره نفوذ فناوری‌های نوین ارتباطی و نگرش جمهوری اسلامی ایران به این فناوری‌ها تاکید کرد: میزان شیوع و گسترش فناوری‌های نوین بسیار بالا و با سرعت بسیار زیادی در جوامع مختلف در حال گسترش است. قابل پیش‌بینی است که فناوری‌های جدیدی مثل هوش مصنوعی مناسبات فرهنگی، رسانه‌ای، هنری و حتی سیاسی و اقتصادی را تحت تاثیر جدی قرار دهد؛ بنابراین منطقی نیست به این فناوری‌ها به عنوان تهدید نگاه کنیم. زیرا نگاه تهدیدمحور ما را منفعل و منزوی می‌کند.

اسماعیلی ادامه داد: یک تمدن مقتدر و حاکمیت قدرتمند باید تلاش کند از این پدیده‌ها به عنوان فرصت بهره بگیرد و معیار‌ها و اصول خود را به این فناوری‌ها تحمیل کند. راهش این است که به این فناوری‌ها مسلط شویم و اجازه ندهیم مبدعان فناوری‌های نوین که به دنبال تسخیر فرهنگی ما هستند به مقاصدشان دست یابند. ما باید این فناوری‌ها را در خدمت فرهنگ، تمدن و رفاه مردم خودمان قرار دهیم.

ضرورت اعتلای فرهنگی در پیمان شانگ‌های

اسماعیلی در بخشی از اظهاراتش به عضویت رسمی ایران در پیمان امنیتی دفاعی شانگ‌های اشاره کرد و افزود: پیمان شانگ‌های را فرصتی بی‌نظیر برای دولت‌های بزرگی می‌دانم که تغییر نظم تحمیلی غرب به نظام بین‌الملل را دنبال می‌کنند. کشور‌هایی در اتحادیه شانگ‌های عضویت دارند که در حال رقم زدن آینده تحولات دنیا هستند.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح کرد: روسیه، هند، چین، ایران و دیگر کشور‌هایی که از آسیای مرکزی در این پیمان حضور دارند، باید مسیر اعتلای فرهنگی را هم همپای قدرت نظامی، سیاسی و اقتصادی شانگ‌های گسترش دهند.

اسماعیلی با اشاره به ظرفیت‌ها و فرصت‌های فرهنگی بین ایران و روسیه در حوزه گردشگری بیان کرد: ما به گردشگری به عنوان یک فرصت بزرگ نگاه می‌کنیم. البته از وضعیت فعلی رضایت نداریم. اما برنامه مهمی را برای رونق گردشگری بین دو کشور در نظر گرفته شده است. یکی از برنامه‌ها این است که از اول ژانویه پیش رو ویزای گروهی برای گردشگران دو کشور حذف خواهد شد و گردشگران دو کشور بدون روادید می‌توانند به ایران و روسیه سفر کنند.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دوشنبه دوازدهم تیرماه ۱۴۰۲ با هدف توسعه مناسبات فرهنگی دوجانبه و شرکت در برنامه‌های «هفته فرهنگی ایران در روسیه» وارد مسکو شد و پس از سه روز حضور در پایتخت روسیه، برای شرکت در برنامه‌های این رویداد در شهر سن‌پترزبورگ روز پنجشنبه به این شهر مهم روسیه سفر کرد.

در این سفر بیژن نوباوه نایب‌رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس، سیدمحمود اسلامی معاون توسعه مدیریت و منابع و فرشاد مهدی‌پور معاون امور مطبوعاتی وزارت فرهنگ و حسین دیوسالار دبیر شورای عالی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی وزیر فرهنگ را همراهی می‌کنند.

برنامه‌های هفته فرهنگی ایران در روسیه سه‌شنبه ۱۳ تیر با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزیر فرهنگ فدراسیون روسیه با افتتاح نمایشگاه هنر‌های ایرانی در مجموعه نمایشگاهی ودنخا مسکو آغاز شد و با اجرای برنامه‌های متعدد فرهنگی و هنری اعم از اجرای کنسرت ارکستر ملی و برنامه‌های مختلف تا ۱۸ تیر ادامه خواهد داشت.