حسین امیر عبداللهیان در مصاحبه با شبکه تلویزیونی "فونیکس "چین با اشاره به اراده مقامات ایران و چین برای گسترش روابط دو کشور اظهار کرد: امروز یک فرصت بسیار خوب در مقابل دو کشور ایران و چین قرار دارد علاوه بر همکاریهای متنوع در بخشهای دولتی، بخشهای خصوصی ما هم همکاریهای خوبی را تجربه میکنند همکاریهای دوطرف در حوزههای علم و فناوری با توجه به ظرفیتهای که در دو کشور وجود دارد یکی دیگر از ابعاد برجسته همکاریهای ما بشمار میرود.
متن کامل گفت وگوی رییس دستگاه دیپلماسی ایران با این شبکه تلویزیونی چینی، به نقل از وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران به شرح زیر است:
بعد از عضویت رسمی ایران در سازمان همکاری شانگهای ایران امیدوار است از طریق این پلتفرم به چه نوع توسعه و فرصتهایی دست یابد؟
قبل از هر چیز از حمایتهای دولت چین بویژه حمایتهای جناب آقای شی رئیس جمهور محترم چین تشکر میکنم که در کنار سایر همکاران ما در وزارت امور خارجه و وزیر خارجه جمهوری خلق چین که به تکمیل عضویت جمهوری اسلامی ایران در شانگهای کمک کردند. من فکر میکنم به موازات همکاریهای راهبردی تهران و پکن عضویت ایران در سازمان شانگهای یک ظرفیت فزاینده و نیرومندتری را فراهم کرده که در قالب چند جانبه نیز ایران و چین با حضورشان در این سازمان بتوانند همکاریهایشان را توسعه دهند طبعاً یکی از موضوعات مورد توجه ما در سازمان شانگهای تمرکز بر صلح و امنیت جهانی است این دقیقاً همان اهدافی است که رئیس جمهور کشورمان و رئیس جمهور چین دنبال میکنند بحث مبارزه با تروریسم در منطقه یک موضوع جدی است ایران در این رابطه شهدای زیادی را تقدیم کرده است و موفقیتهای خیلی بزرگی را نیز در منطقه به دست آورده ایم در دیگر حوزهها مسئله تمرکز بر اقتصاد و تجارت با استفاده از ظرفیت شانگهای همکاریهای فرهنگی، گردشگری و سایر ظرفیتهایی که در چارچوب همکاریهای چندجانبه اعضاء در سازمان شانگهای مورد توجه است از جمله مسائلی که ما فکر میکنیم با تکمیل عضویت ایران در سازمان شانگهای میتوانیم به آن بپردازیم و نتیجه اش توسعه امنیت و پیشرفت هر چه بیشتر یکایک کشورهای عضو سازمان شانگهای و رفاه بیشتر ملتهای عضو شانگهای خواهد بود.
بعد از عضویت و پیوستن ایران به سازمان همکاری شانگهای ایران به بریکس هم خواهد پیوست به نظر شما این برای ایران و این دو سازمان چه تاثیری خواهد داشت؟
اخیرا در نشست دوستان بریکس در کیپ تاون آفریقای جنوبی شرکت کردم در آنجا دیدگاههای اعضاء اصلی و همچنین اعضای میهمان و دوستان بریکس که دعوت شده بودند از جمله جمهوری اسلامی ایران، عربستان سعودی و دیگر کشورها تبادل شد ما معتقد هستیم که بریکس یک فرصت اقتصادی بسیار مهم است که میتواند به توسعه پایدار کشورهای عضو بیش از پیش کمک کند موضوعی که در دستور کار وزرای خارجه دوستان بریکس قرار داشت دعوت از سران کشورهای جدید در نشست آینده سران در ژوهانسبورگ آفریقای جنوبی بود. با همتای خودم وزیر محترم امور خارجه آفریقای جنوبی گفتگو داشتم خانم وزیر اطلاع داد که از رئیس جمهور کشورم برای حضور در نشست دوستان بریکس که در آینده نه چندان دور در ژوهانسبورگ برگزار خواهد شد دعوت به عمل خواهد آمد همچنین از دیگر دوستان بریکس که به این اجلاس دعوت خواهند شد. تعامل و همکاری سازمانی بین بریکس و شانگهای هم میتواند یک فرصت مضاعف و بیشتری را فراهم کند برای اهداف ذکر شده و برای تحقق اهدافی که به آن اشاره شد امروز در منطقه ما ایده همکاریهای بزرگتر و توسعه یافتهتر در حوزه اوراسیا مطرح است همه اینها کمک میکند با توجه به موقعیت ویژه ژئوپولتیک، ژئواستراتژیک و ژئواکونومیک ایران ما بتوانیم هم از این ظرفیتها به خوبی استفاده کنیم هم توانمندیهای جمهوری اسلامی ایران و ظرفیتهای کشور ایران را با دیگر اعضاء در شانگهای، بریکس و اتحادیه اقتصادی اوراسیا به اشتراک بگذاریم
امروزه در جهان تقابل و تفرقه وجود دارد پیوستن ایران به سازمان منطقهای مثل شانگهای به نظر شما چه اهمیتی دارد؟
مهمترین اهمیتش این هست که وجود سازمان شانگهای و تقویت آن کمک میکند به تحقق چندجانبه گرایی در جهان و دوری از یکجانبه گرایی. آنچه که امروز به عنوان یک چالش جهان با آن مواجه است یکجانبه گرایی است و تلاشهایی که برای مقابله با چند جانبه گرایی انجام میشود چندجانبه گرایی میتواند به شکل قویتر و نیرومندتری منافع کشورها و ملتها را تامین کند
با توجه به وجود تنش در روابط ایران با غرب در حال حاضر مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا ادامه دارد هدف ایران چیست؟
ایران هفتهها است که گفتگوهایی را با سه کشور آلمان فرانسه و انگلیس شروع کرده است این گفتگوها از نروژ شروع شد و اخیراً هم در ابوظبی امارات متحده عربی ادامه پیدا کرد. گفتگوها ناظر بر این هست که از سوء تفاهمها بتوانیم عبور بکنیم و ایران و سه کشور اروپایی در مسیر تعامل و همکاری بهتری قرار بگیرند البته روابط ما با اتحادیه اروپا و با بخش اعظمی از اروپا یک روابططبیعی و رو به پیشرفت است در دولت جناب آقای رئیسی ما برای مقابله با تحریمها دو مسیر رو به طور همزمان دنبال میکنیم مسیر اول تلاش برای بیاثر کردن تحریمهاست و مسیر دیگر تلاش برای لغو تحریمها با استفاده از ابزار دیپلماسی و مذاکره است ما در هر دو مسیر حرکت میکنیم.
پیوستن ایران به سازمان همکاری شانگهای آیا کمک میکند به ایران برای مقابله با تحریم؟
ما سازمان شانگهای را یک سازمان با کارکردهای متنوع و متفاوت میبینیم آنچه که مهم است این است که از ظرفیتهای اقتصادی تجاری فرهنگی و همکاری در حوزه مبارزه با تروریسم و سایر حوزهها بتوانیم به خوبی در راستای منافع همه طرفها و همه اعضای شانگهای برخوردار بشویم
بعد از توافق با عربستان ایران چه نوع روابطی میخواهد با عربستان داشته باشد؟
در دو مرحله دیدار اخیر در کیپ تاون آفریقای جنوبی و در روزهای گذشته در تهران با جناب آقای فیصل بن فرحان وزیر امور خارجه عربستان سعودی موضوعات همکاریهای مشترک را مورد توجه قرار دادیم و هر دو تاکید داریم بر اینکه ما باید بر همکاریهای اقتصادی تجاری گردشگری و سرمایهگذاری تمرکز بیشتری داشته باشیم در سالهای گذشته حتی در مقاطعی که روابط تهران و ریاض روابطی خوب و به دور از تنش بوده است ما هیچگاه در همکاریهای اقتصادی و تجاری یک برنامه پایدار و ماندگاری را بین دو کشور تعریف نکرده ایم امروز یکی از اولویتهای ما همکاری در این حوزه هست دولت ایران به موضوعات همکاری اقتصادی و تجاری با کشورهای مختلف با اولویت همسایگان از جمله عربستان سعودی توجه دارد
با توجه به تغییرات اخیر در روسیه شما چه نوع نگاهی به روابط ایران و روسیه دارید؟
روابط تهران و مسکو یک روابط ممتاز و راهبردی است. ما در حوزه استقلال سیاسی به شعار اصلی که در قانون اساسی به آن پرداخته شده یعنی نه شرقی و نه غربی پایبند هستیم یعنی ما نه سلطه قدرتی را در غرب و یا قدرتی در شرق را خواهیم پذیرفت نه اجازه میدهیم که چنین نگاهی را نظامهای سیاسی در غرب یا شرق نسبت به ایران داشته باشند، اما در عین حال در چارچوب منافع ملی و همکاری با همه طرفها با غرب و شرق عالم ارتباط داریم هرجا منافعی برای ایران و ملت ایران وجود داشته باشد ما در آنجا هستیم و حضور پررنگ هم خواهیم داشت. ما در سالهای اخیر به ویژه در ۲۲ ماهه گذشته دولت آقای دکتر رئیسی توافقات بسیار مهمی را در راستای همکاریهای تجاری اقتصادی گردشگری ترانزیت انرژی با کشور روسیه داریم و آن چیزی است که هر دو طرف از آن نفع میبرند. روابط ما با روسیه علیه هیچ طرفی نیست همین جا میخواهم با استفاده از فرصت با صراحت بگویم که ما در جنگ اوکراین در کنار هیچ یک از طرفین جنگ نیستیم و از ابتدای این جنگ هر دو طرف را به صلح، مذاکره و توافق از طریق مذاکره و دیپلماسی دعوت کردیم جنگ را راه حل نمیدانیم و اتهامات بی اساسی که به جمهوری اسلامی ایران گاهاً توسط اوکراین یا برخی از کشورهای غربی زده میشود مبنی بر اینکه ایران از پهپادهای خودش در اختیار روسیه گذاشته و در جنگ بر علیه اوکراین استفاده میشود، قویاً رد میکنیم، البته معتقد هستیم که گسترش ناتو به سوی شرق و روسیه یکی از ریشههای اساسی این بحران به شمار میرود
چین طرح میانجیگری در جنگ اوکراین را دارد نظر به اینکه چین میانجیگری بین ایران و عربستان را انجام داد نقش چین را شما چگونه نگاه میکنید؟
ما فکر میکنیم بحران اوکراین راهی جز مذاکره و توافق را مقابل خودش نخواهد داشت از ابتکار چین برای تحقق صلح در اوکراین استقبال میکنیم و معتقد هستیم اگر طرفین درگیری ابتکار چین را مورد توجه قرار دهند برای آتش بس و پایان جنگ و خروج از این بحران یک گزینه خوب را انتخاب کردند.
در حال حاضر اغتشاش در فرانسه گسترش پیدا کرده است به نظر شما این روند خطرناک چه تاثیری روی جهان میگذارد؟
در فرانسه ما همواره معتقد هستیم که بایستی حقوق مردم محترم شمرده بشود اغتشاشات در فرانسه و اتفاقاتی که در آنجا رخ میدهد در حالی که دولت فرانسه همواره خود را مهمترین دموکراسی در جهان میداند و دیگران را سرزنش میکند دعوت میکنیم دولتمردان فرانسه را که با مردم خودشان بر مبنای عداالت و انصاف رفتار کنند
در موقعیت کنونی به روابط ایران و چین چه نوع نگاهی دارید و با چه فرصت و چالشی روبرو هست؟
اولاً ما یک نقشه راه روبرویمان داریم که تحت عنوان برنامه جامع همکاریهای مشترک جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین است این نقشه راه و این برنامه به خوبی در حال انجام هست تماسها و دیدارهای متقابل در عالیترین سطوح بین روسای جمهور کشور جریان دارد من معتقد هستم که امروز یک فرصت بسیار خوب در مقابل دو کشور ایران و چین قرار دارد علاوه بر همکاریهای متنوع در بخشهای دولتی بخشهای خصوصی ما هم همکاریهای خوبی را تجربه میکنند همکاریهای دوطرف در حوزههای علم و فناوری با توجه به ظرفیتهای که در دو کشور وجود دارد یکی دیگر از ابعاد برجسته همکاریهای ما بشمار میرود
ایرانیها میپرسند که دستاوردهای توافق چین و ایران را چه زمانی مردم ایران میتوانند ببینند؟
ما معتقد هستم که در ابعاد مختلفی دو طرف شاهد دستاوردهای این توافق هستند البته هنوز بخشهای زیادی از توافقات ما بطور کامل اجرا نشده مهم این است که روسای جمهور دو کشور اراده لازم برای تحقق و عملیات سازی و ساختن این توافق را دارند دستگاههای دولتی و بخشهای خصوصی دو کشور هم تلاش میکنند برای اینکه این توافق را به بهترین نحو و شکل و کامل خودش اجرا کنند.
پیام وزیر امور خارجه ایران از طریق شبکه فونیکس چین به تمام چینیهای سراسر دنیا چیست؟
برای همه مردم عزیر کشور دوست چین، بهترینها را آرزو دارم.