معاونت صدا، بازخوانی و بازگویی آیینهای فرهنگی ایران در ایام محرم از امواج رادیو شنیده میشود که اهم برنامهها بدین شرح میباشد:
برنامه حسینیه تهران امسال هم مطابق سالهای گذشته مراسم هیئت ها، حسینیهها و عزاداری سالار شهیدان را به خانههای مردم میآورد. برنامهای که این امکان را به شنوندهها میدهد تا بتوانند از طریق گیرندهها به سوگواری آقا اباعبدالله الحسین (ع) بپردازند.
همزمان با آغاز ایام ماه محرم ویژه برنامه «حسینیه تهران» هر شب ساعت ۲۱ تا ۲۳:۳۰ از رادیو تهران گروه تاریخ و معارف، پخش میشود.
حسینیه تهران به پوشش مراسم دهه اول ماه محرم و انعکاس عزاداری و سوگواری در هیئتهای مذهبی تهران اختصاص دارد. تکریم پیرغلامان، مداحان اهل بیت و معرفی آیینهای سنتی روضه خوانی و نوحه سرایی ماه محرم و همچنین سخنرانیهای کوتاه از عالمان و وعاظ در قالب گزارش تولیدی، بستههای صوتی و گفتار مجری کارشناس و همچنین ارتباط تلفنی از جمله بخشهای این برنامه است. در این برنامه ابعاد مختلف نهضت عاشورای حسینی و رویدادهای واقعه کربلا در گفتگوهای کارشناسی برای مخاطبان تبیین میشود.
علاوه بر این؛ استقرار واحد سیار رادیویی در هیئات عزاداری و انعکاس زنده مراسم از دیگر بخشهای ویژه برنامه حسینیه تهران است.
افزایش معرفت حسینی و ارائه الگوهای درست از عزاداری ماه محرم برای مخاطبان برنامه از اهداف اصلی حسینیه تهران است که به پخش مراسم سوگواری مردمی و هیئات عزاداری در دهه اول ماه محرم در تهران و ترویج الگوی عزاداری دینی و مذهبی میپردازد. علاوه بر این؛ ارتقاء معرفت دینی و باورهای مذهبی مخاطبان، تبیین درست نهضت عاشورای حسینی و معرفی نام آوران واقعه کربلا و تکریم پیرغلامان حسینی و مداحان اهل بیت از دیگر اهدافی است که در این برنامه دنبال میشود.
از طریق موج اف. ام ردیف ۹۴ مگاهرتز و ای. ام ردیف ۱۳۳۲ کیلوهرتز شنونده ما باشید.
نگاه رادیو فرهنگ به سبک زندگی اهلبیت
ویژه برنامه "هفت کوچه در سوگ" صبحها ساعت ۹ یک مجلس عزاداری با حضور اقوام مختلف ایرانی هرروز به یک یا دو استان سر زده میشود. هدف این برنامه بازخوانی و بازگویی آئینهای فرهنگ مردم ایران در دهه محرم و عاشورا در قالب یک ویژه برنامه ملی در کنار اقوام هیئتهای مذهبی در سراسر ایران است.
در این برنامه فرهنگیاران کشور اعم از اساتید کشور، مدیران فرهنگی، پژوهشگران و افرادی که با آئینها آشنا هستند، گرد هم آمدهاند و در این برنامه شرکت میکنند.
ویژه برنامه «بحر در کوزه» به بررسی آیینهای مختلف عزاداری با نگاهی به سبک زندگی اهلبیت بویژه حضرت اباعبدالله الحسین (ع) اختصاص دارد و با شخصیتهای آیینی درباره شور و شعور حسینی، واقعه عاشورا و مرثیهخوانی در رثای سالار شهیدان امام حسین (ع) و ... گفتگو میشود.
برنامه «محتشم نامه» به معرفی شعر عاشورایی و آیینی ایران با نگاهی آسیب شناسی به این موضوع پرداخته است، مهدی امین فروغی به عنوان کارشناس در برنامه «محتشمنامه» حضور دارد که خود نویسنده و پژوهشگر کتابی با عنوان «محتشمنامه» است. در این برنامه سعی شده تا نکاتی که رهبر معظم انقلاب در دیدارشان همه ساله با شاعران و مداحان دارد گوشزد کند.
بررسی و تجزیه و تحلیل نوحهها و آوازها از منظر موسیقایی در برنامه «هر طرف آواز غم» نیز برای پخش روزانه تدارک دیده است. همچنین مستند «پیرغلامان» روی آنتن میرود. برنامه «میراث عاشورا» که روایتی منظوم از ماجرای کربلاست با صدای ساعد باقری در ایام محرم روی آنتن میرود.
رادیو ایران و روایت رهایی شدن
«روایت رهایی» روز شمار وقایع محرم و صفر سال ۶۱ هجری قمری که همزمان با دهه اول محرم ساعت ۴:۴۵ پخش میشود. «شش ماهه بلند بالا» ویژه شیرخوارگان حسینی است، که به رسم هر ساله در اولین جمعه محرم همزمان با ۳۰ تیر ساعت ۹ پخش میشود. «یک دو صدا» فصل سیزدهم این برنامه رادیویی با توجه به فرا رسیدن ایام عزاداری سالار شهیدان با محوریت شهادت سید و سالار شهیدان از شنبه ۲۸ تیر ساعت ۱۷:۳۰ پخش خواهد شد. «خیمه گاه خورشید»، برنامه تعزیه خوانی است که از ۲۸ تیر ساعت ۲۲ تقدیم مخاطبان میشود.
«عشق است و آتش و خون» با نگاه به قیام عاشورا از ۴ مرداد بعد از خبر ساعت ۱۸ پخش و «حسینیه ایران» با هدف و رویکرد هر خانه یک حسینیه ۴ مرداد ساعت ۲۱:۳۵پخش میشود.
رادیو صبا با ۳۰ عنوان برنامه محرمی
شبکه رادیویی صبا با بیش از ۱۶۳ ساعت برنامه در قالب ۳۰ عنوان برنامه در ساختارهای متنوع به استقبال ایام محرم و عزاداری سرور و سالار شهیدان میرود. از اول تا ۱۳ محرم «نونوا» ساعت ۲۰ با موضوع، مسابقه مداحی نوجوانان، «نذر دل» از هفتم تا سیزدهم محرم ساعت ۱۷ با موضوع «فرهنگ نذر»، برنامه گفتگو محور در قالب سرگرمی «حسینی ام» از اول تا سیزدهم محرم ساعت ۲۲ شنیده میشود.
«ساده و صمیمی» از اول تا سیزدهم محرم ساعت ۲۱ با موضوع پخش دلگویههای مردمی پخش خواهد شد. «شهر بهشت» هفتم تا سیزدهم محرم ساعت ۱۵:۳۰ با موضوع، شعر و موسیقی محرم شنیده میشود. «صبح ارادت» هفتم تا سیزدهم محرم ساعت ۶ با موضوع بازخوانی واگویههای پخش میشود. «هر طرف صدای تو» هفتم تا سیزدهم محرم ساعت ۸ صبح، شنیده میشود. برنامهی تعاملی که هر بار یک موضوع را به صورت غیر مستقیم از محرم و وقایع کربلا با مخاطب به اشتراک میگذارد و نظرات شنوندگان را پخش میکنند.
«نواهنگ» ششم تا سیزدهم محرم ساعت ۱۸:۳۰ به موسیقی محرم، «القصه» اول تا سیزدهم محرم ساعت ۲۰:۳۰ به بازخوانی مردمی کتاب آه، «مجلس شبیه» ساعت ۲۳ به روایت داستان و تاریخچه تعزیه، «تکیه گاه» ساعت ۲۳:۳۰ به معرفی تکیههای قدیمی شهر تهران میپردازد.
از دیگر برنامهها «یک ماه و چهل روز» ساعت ۱۲:۳۰، مسابقه مشاعره با اشعار آیینی و عاشورایی است. «منظومه عشق» اولین دقایق بامداد به معرفی آثار ادبی مرتبط با امام حسین (ع) میپردازد.
«بر بوی زلف یار» ساعت ۰۱:۰۰ با لحن آرام و دلنشین منصور ضابطیان و خوانش داستانهای کوتاه محرمی و عاشورایی و شعرهای معاصر و پخش ترانههای متناسب، حال و هوای عاشورایی برای شنوندگان ایجاد شود.
«فراتر از عشق» ساعت ۲:۰۰ به روایت محرم و واقعه عاشورا از زاویه فیلمهای تلویزیونی و سینمایی با موضوع ماه محرم و واقعه عاشورا میپردازد. «به روایت فرات» ساعت ۰۲:۳۰، روایت واقعه عاشورا از زبان فرات است. «دفتر سرخ» ساعت ۱۳، روایت قصهها و داستانهای عاشورایی با لحن دلنشین امیرحسین مدرس است.
«مهر تابان» ساعت ۱۵ در قالب روایت داستان و نمایش در بازههای زمانی امروز، گذشته و گذشتههای خیلی دور به شناخت امام حسین (ع) در جریان زندگی افراد میپردازد. «کاروان زیارتی» نهم تا سیزدهم محرم ساعت ۰۰:۳۰، روایت وقایع بعد از عاشورا در قالب نمایش است.
خط سرخ عاشورا در رادیو معارف
این شبکه رادیویی دو برنامه «خط سرخ» و «حسنیه» را در دستور کار دارد. «خط سرخ» به بررسی شاخصههایی از عملکرد تبیینی ابا عبدالله الحسین «ع» و خاندان وحی در قیام عاشورا به عنوان اصولی برای جهاد تبیین وتطبیق آن بر عصر حاضر و شرایط جامعه میپردازد. «حسنیه» به تبیین شاخصها و گامهای تربیت حسینی بر اساس آموزههای قیام سرخ عاشورا با رویکرد تاریخی- خانوادگی میپردازد.
بازخوانی شاخصهای تربیت حسینی، ایجاد فضای شور و ماتم حسینی، تبیین اهمیت، جایگاه و آثار تربیتی و فرهنگی مجالس حضرت سید الشهدا از اهداف جزیی و فرعی این برنامه است.
شور شیدایی در رادیو محرم
برنامه «شور شیدایی» پخش زنده مداحی، روضه، سخنرانی و نواهای محلی درخواستی شنوندگان است. همچنین «نوگلان حسینی» پخش مداحی و روضههای حسینی توسط نوجوانان عزادار حسینی است.
رادیو جوان در کربلای معلی
رادیو جوان ویژه برنامههای «هیئت حضرت علی اکبر» و «حوالی حرم» را به صورت زنده از کربلای معلی روی آنتن این شبکه خواهد برد. بیان مباحث معرفتی غنی و به روز با هدف ترویج شور و شعور حسینی، گفتگو با زائرین غیر ایرانی با نگاهی امتی به جامعه اسلامی، پوشش مراسمهای مختلف شبهای بین الحرمین و آشنایی با رسم و رسوم عزاداری کشورهای مختلف از بخشهای ویژه برنامههای رادیو جوان از کربلای معلی است.
همچنین فصل دوم سری مستندهای «خانه پدری» با محوریت آشنایی با هیئات قدیمی ایرانی روی آنتن رادیو جوان خواهد رفت. در فصل دوم مستند «خانه پدری» قرار است با سفر به شهرهای مختلف، در گفتگو با بنیان گذاران، اعضای هیئت و محلیهای فعال در هیئت، ضمن معرفی شیوههای عزاداری مختلف در هیئات، تاثیرات فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و... این مکانهای مذهبی در کشور بررسی شود.
شور حسینی از امواج رادیو ورزش
«ویژه برنامه شور حسینی» در پنج برنامه از سوم تا هشتم مرداد پخش میشود. «مویههای غریبانه» نواهای عاشورایی است که از چهارم تا هشتم مرداد ساعت ۲۰ شنیده میشود. «عصرعاشقی» برنامه عصرگاهی رادیو ورزش با موضوع جوانان و محرم است که در این بازه زمانی شنیده میشود. «مستند ورزشی» روایت ورزشکاران و قهرمانان درایام محرم است. از ۲۸ تیر تا هشتم مرداد در ویژه برنامه «تکیه ورزشکاران» به معرفی هیئتهایی که ورزشکاران برپا میکنند میپردازد. «بانوی ایرانی» در ۵ برنامه به نقش زنان در واقعه کربلا میپردازد.
رادیو سلامت و معرفت زوایای اخلاقی امام حسین (ع)
برنامه در جستجوی "آن" در دهه اول محرم از شبکه سلامت به روی آنتن میرود، محوریت این برنامه بررسی و معرفت زوایای اخلاقی امام حسین (ع) و قیام و نهضت عاشوراست و شامل آیتمها و بخشهای متنوع گفتاری و نمایشی است.
رادیو نمایش و واقعه کربلا
ویژه برنامههای محرم رادیو نمایش برنامه «و او عاشق بود» از ۳۱ تیر ماه ساعت ۱۷ تا ۱۸، «روشنا» از ۳۱ تیر ماه ساعت ۷:۳۰ تا ۹:۳۰، «حلما» از ۲۸ تیرماه ساعت ۱۰:۳۰ پخش میشود که درباره واقعه کربلا از نگاه حضرت زینب «س» است.
«آیین سوگ» از سه شنبه ۲۷ تیرماه ساعت ۱۴:۳۰ درباره واقعه کربلا، تعزیهها و آیینهای سوگواری کربلا در ایران و جهان است که شنیده میشود.
معرفی مشاغل مرتبط با محرم
"دخل" عنوان آیتمی است که در برنامه صبحگاهی «روزی نو» در دهه اول محرم ساعت ۷ به مدت ۵ دقیقه در گفتگو با صاحبان کسب و کار به معرفی مشاغل مرتبط با محرم میپردازد.
«در مدرسه عاشورا» عنوان برنامهای است که با حضور کارشناسان مذهبی به تاثیر مشارکت کودکان و مسئولیت پذیری آنان در برگزاری مراسم عزاداری و شرکت در هیاتها و حسینیهها در ایام محرم میپردازد. این برنامه ساعت ۶ صبح از رادیو اقتصاد پخش میشود.
«نوآوران» برنامهای است که در ایام محرم با حضور تولید کنندگان منسوجات و ملزومات مرتبط با محرم را مورد بررسی قرار میدهد، این برنامه ساعت ۱۴:۳۰ پخش میشود.
«شغل آزاد» در ایام محرم به بررسی اصناف مرتبط با محرم میپردازد، این برنامه هر روز ساعت ۹ صبح پخش میشود.
"نذر آبادانی" عنوان آیتمی است که در برنامه «گذر بازار» به معرفی خیرینی میپردازد که برای ارادت به سرور شهیدان نذورات خود را صرف آبادانی مناطق محروم میکنند، این برنامه در ایام محرم ساعت ۱۷:۰۵ پخش خواهد شد.
ویژه برنامههای ایرن صدا به مناسبت فرارسیدن ایام محرم الحرام
پایگاه کودک ایرانصدا تعداد ۱۵ برنامه با عنوان «هیئت حضرت قاسم» که به صورت نمایشی به موضوع نقش تربیتی عاشورا در زندگی کودکان امروز میپردازد.
یک پادکست سه قسمتی به نام «مشق عطش» را نیز پایگاه موسیقی تولید کرده است. همچنین یک پادکست دیگر ویژه عاشورا و تاسوعا را نیز این پایگاه آماده انتشار دارد.
پیام آزادی از رادیو پیام» پیام آزادی» به معرفی یاران امام حسین (ع) میپردازد، با توجه به مناسبت روز در هر برنامه یکی از یاران امام (ع) و نقش آن بزرگوار در قیام عاشورا بررسی میشود.
«پیام حسینی» از اول محرم تا روز اربعین از این برنامه پخش میشود و هر روز یک داستانک از روایات عاشورایی بیان خواهد شد.