بیست و هفتم تیر سالروز پذیرش قطعنامه ۵۹۸ در سال ۱۳۶۷ از سوی جمهوری اسلامی ایران است. شبهه‌ای از سوی اپوزیسیون داخل و خارج پیرامون جنگ هشت ساله ایجاد شده که چرا جنگ بعد از فتح خرمشهر تا پذیرش قطعنامه در سال ۱۳۶۷ به طول انجامید؟!

امام پس از فتح خرمشهر مخالف ورود نیرو‌های ایران به خاک عراق بودند. (بیشتر بخوانید)، اما فرماندهان نظامی در مقابل ایشان استدلال کردند که در صورت توقف یکطرفه جنگ از سوی ایران، رژیم بعث به دلیل احساس امنیت، ارتش خود را بازسازی می‌کند و دست به یک حمله گسترده سرزمینی به ایران خواهد زد.

جنگ هشت ساله صرفا حمله یک ارتش مهاجم به کشور ثانی نبود. صدام خود را خالد بن ولید (از شخصیت‌های محبوب اهل سنت در صدر اسلام) خطاب کرده بود که قرار است به عنوان نگهبان مرز‌های شرقی جهان عرب به جنگ با ایران بیاید و کاملاً در چارچوب پازل بلوک شوروی و آمریکا علیه جمهوری اسلامی بود.

روند جنگ با کشورمان بیش از آنکه در اختیار صدام باشد، در اراده سردمداران کاخ سفید و کرملین آن روز بود. کمااینکه در جریان جنگ نفتکش‌ها در خلیج فارس مستقیماً علیه ایران مداخله کردند. خلیج فارس در بازه زمانی سال‌های ۱۳۶۵ الی ۱۳۶۷ مقارن با جبهه زمینی نبرد با ماشین جنگی رژیم بعث صدام، شاهد سلسله نبرد‌هایی موسوم به «جنگ نفتکش‌ها» بود که دو طرف داشت: ایران در مقابل ارتش آمریکا و ارتش اتحاد جماهیر شوروی.

سردار سرلشکر «باقری» فرمانده ستاد کل نیرو‌های مسلح کشورمان درباره میزان پشتیبانی از صدام گفت: «تمام ارتش عراق (از بعد تجهیزات نظیر جنگنده و زرهی) در طول هشت سال جنگ یک مرتبه به طور کامل نابود شد. [اما]ارتش عراق آخر جنگ دو برابر اول جنگ تجهیزات در اختیار داشت. تجهیزات روز دنیا.»

سرلشکر باقری در سال ۱۳۹۳ نیز در برنامه شناسنامه گفت: «همه به حمایت از صدام برخاستند. اطلاعات موجود است. میزان تسلیحات و کمک‌هایی که به عراق در سال‌های ۶۵-۶۴ شد قابل قیاس با گذشته نیست. عراقی‌ها با ۴۰۰ هواپیما و ۱۲ لشکر زمینی جنگ را آغاز کردند، این ۴۰۰ هواپیما و ۱۲ لشکر در طول جنگ منهدم شد. من مسئول شمارش این‌ها بودم. ولیکن در روزی که ما قطعنامه را پذیرفتیم، عراق ۷۰۰ هواپیمای روز دنیا را داشت و دارای ۵۶ لشکر بود. یک میلیون رزمنده داشت. ما با یک ارتش قدرتمند این گونه مواجه بودیم.»

از طرفی، هنوز بخش‌هایی از خاک ایران در اشغال ارتش بعث بود. سرلشکر «رحیم صفوی» فرمانده اسبق سپاه پاسداران در همین رابطه می‌گوید: «وقتی خرمشهر آزاد شد، از نظر نظامی آن منطقه قابل دفاع نبود و عراقی‌ها هنوز بیش از ۱۰۰۰ کیلومتر از مرز‌های غربی ما را در اختیار داشتند. از نظر نظامی اگر سال ۶۱ صلح را قبول می‌کردیم صدام می‌توانست مجدداً به ایران حمله کند. کما اینکه او بعد از امضای قطعنامه ۵۹۸ باز هم به ایران حمله کرد.»

سردار صفوی می‌گوید: «ما باید ارتش عراق را منهدم و رژیم بعث را تضعیف می‌کردیم. حامیان عراق بعد از فتح شلمچه، فاو و حلبچه حس کردند ایران در حال قدرت گرفتن است و در نهایت مجبور شدند در قطعنامه ۵۹۸ به ما امتیاز دهند.

اما دلیل اصلی ادامه جنگ پس از فتح خرمشهر در خرداد ۱۳۶۱ را می‌توان وقایع پس از پذیرش قطعنامه ۵۹۸ در تیر ۱۳۶۷ دانست. ارتش بعث صدام ۴ روز پس از پذیرش قطعنامه توسط ایران، مجدداً تهاجم وسیعی به خاک ایران از جنوب انجام داد. همزمان ارتش تروریستی سازمان مجاهدین خلق نیز از غرب به ایران حمله‌ور شد. حمله مجدد و ناگهانی رژیم بعث از ۳۱ تیر آغاز شد و تا ۲ مرداد به طول انجامید و در این مدت ۳۰ کیلومتر در خاک ایران پیشروی کردند. [۱]«علی خاجی» از اسرای آزاده کشورمان کتابی تحت عنوان «شرح قفص» نوشت که حاوی اعداد و ارقام مهمی از جنگ هشت ساله است. در این کتاب آمده است که حدود ۲۴/۰۰۰ نفر از کل ۴۰/۰۰۰ اسیر دوران دفاع مقدس در سال ۱۳۶۷ اسیر شده‌اند. آماری بالغ بر ۱۹۳۸۷ از ۲۴/۰۰۰ اسیر سال ۶۷ مربوط به تیرماه سال ۶۷ است. یعنی نیمی از اسرا پس از پذیرش قطعنامه بوده است. [۲]حدود ۲۵ درصد اسرای جنگ هشت ساله ایران و عراق برای روز ۳۱ تیرماه است!

رژیم صدام پس از هشت سال جنگ ویرانگر و قبول ایران مبنی بر متارکه جنگ، به عمق سرزمینی کشورمان حمله کرد و بیشترین تعداد اسیر را در طول جنگ، از ایران گرفت. اراضی اشغال‌شده توسط عراق توسط نیرو‌های ایرانی به سرعت پس گرفته شد.

منبع: فارس