امروزه ورود فرهنگ‌های دیگر کشور‌ها که هیچ وجه اشتراکی با تمدن ملی ما ندارند بیش از پیش احساس می‌شود. مثلا تاتو یکی از آسیب‌های اجتماعی و انتقال‌یافته از فرهنگی غیربومی و از الگو‌های غربی است و نه‌تن‌ها هیچ معنا و مفهومی ندارد بلکه مربوط به جامعه دیگر است که متاسفانه در سال‌های اخیر در بین برخی از نوجوانان و جوانان کشورمان رواج یافته و عامل اصلی ترویج آن تبلیغ در فضای‌مجازی و عدم نظارت بر این فضاست که سبب تسهیل الگوپذیری از فرهنگ غرب در ایران شده است. با گشت‌وگذار کوتاهی در فضا‌های مجازی از جمله اینستاگرام با تصاویر زیادی از طرح‌های خالکوبی و تاتو برای قسمت‌های مختلف بدن روبه‌رو می‌شویم. عکس‌هایی که رنگ‌ولعاب آن مخصوص فضای‌مجازی و برای تبلیغ و اغوای کاربران و جذب دنبال‌کننده است. 

فعالان تاتو که دارای صفحات زیادی در فضای مجازی هستند در ابتدا با ارائه جذابیت‌هایی نوجوان را مجاب می‌کنند که به انجام تاتو روی‌آورد و سپس بر سبک‌زندگی او تاثیر می‌گذارند. نوجوان در فضای‌مجازی آموزش می‌بیند که برای جلوه‌گری، تاتوی خود را به نمایش گذارد و همین اقدام سبب می‌شود که نوع پوشش براساس تاتو و محل آن تنظیم شود و حتی رفتار نوجوان با توجه به نوع و طرح تاتو تغییر می‌کند. تاتوکاران در سایر بخش‌ها، اپلیکیشن‌ها و مارکت‌های مجازی هم مشغول به کار هستند، به گونه‌ای که در برنامه دیوار یا شیپور هزاران آگهی درخصوص خدمات متعدد تاتو وجود دارد و فضای تبلیغات در این زمینه بسیار آزاد و رهاست.

انگیزه نوجوانان برای تاتوکردن

در جامعه امروز ما، انگیزه‌های زیادی در میان جوان و نوجوان ایرانی برای تاتوکردن بدن خود وجود دارد که سلبریتی‌ها و افراد چهره مثل بازیگران و فوتبالیست‌هایی که از طرح‌های مختلف تاتو برای جذب دنبال‌کننده استفاده می‌کنند از اصلی‌ترین مشوق‌ها به‌شمار می‌روند. همچنین تبلیغات جذاب و طرح‌های متنوع تاتو در فضای‌مجازی، جلب‌توجه و به‌روز جلوه‌دادن خود، گرایش به مدگرایی، چشم‌وهمچشمی که در میان برخی جوانان و بیشتر در میان خانم‌ها دیده می‌شود، نبود الگوی تربیتی صحیح، آگاه‌نبودن از فلسفه و عوارض تاتو و تقلید‌های کورکورانه برای جلب‌توجه دیگران به‌خصوص در میان قشر نوجوان از علل گرایش افراد به تاتوکردن است. روان‌شناسان بر این باورند افرادی که کمتر دیده می‌شوند و در سنین بلوغ و نوجوانی که نیاز به توجه داشته‌اند به آن‌ها توجه نشده به سمت تاتو روی‌می‌آورند. تحقیقات حاکی از آن است که گرایش به مدگرایی در میان دختران جوان و زنان به‌دلیل تاتوی ابرو و خط‌چشم در کنار تاتوی تصاویر و کلمات بر سطح بدن رواج بیشتری داشته است. 

هدف از خالکوبی و تاتو چه بوده؟ 

برخلاف نظر برخی افراد که تاتو و خالکوبی را یکی می‌دانند، این دو با وجود شباهت‌هایی در ماهیت با هم متفاوت هستند. در گذشته خالکوبی‌های سنتی نتیجه نوعی رفتار فرقه‌ای، قبیله‌ای و حتی مذهبی به‌شمار می‌رفت و حتی خلق‌وخوی پهلوانی در خالکوبی‌های سنتی مشاهده می‌شد هرچند که در بین برخی افراد یا زنان برای زیبایی هم رواج داشت. این رفتار اغلب از ابراز قدرت، یاغیگری یا القای تحمل درد و سختی ناشی می‌شد، زیرا خالکوبی‌های سنتی بسیار دردآور بود و قدرت‌تحمل بالایی می‌خواست. اغلب خالکوبی‌های سنتی تک‌رنگ و معمولا به رنگ آبی بود، اما تاتو‌های جدید که به انگیزه مدگرایی انجام می‌شود به یک خودنمایی اجتماعی تبدیل شده و تنوع رنگی بسیار بالایی دارد. نگار اکبری‌زرگر، روان‌شناس بالینی معتقد است تاتو در کشور‌های دیگر اصولا بین گروه‌های خاص اجتماعی مانند همجنس‌گرایان، تبهکاران، گروه‌های ضدقانون و در مناطق خاصی از بدن انجام می‌شود و هرکدام از تصاویر خالکوبی و تاتو، معنا و مفهوم خاصی برای افرادی که این عمل را انجام می‌دهند دارد، درصورتی‌که در ایران فرد نه در گروه خاصی عضو است و نه اطلاع از مفهوم تصویر تاتو و انگیزه و آگاهی از عملی که انجام می‌دهد دارد. اغلب این افراد در نهایت از تاتو و خالکوبی خود پشیمان شده و میل به حذف آن را دارند و این پشیمانی ناشی از بحران هویت و سردرگمی در نوجوان است. کودکی که در خانواده‌ای سالم مراحل کودکی تا نوجوانی را به‌درستی طی کند، برای بدن خود ارزش قائل است و خود را در معرض آسیب‌های محیطی از قبیل تاتو قرار نمی‌دهد. 

تاتو در اسلام 

تاتو کردن اگر برای بدن ضرر قابل‌توجهی داشته باشد و اگر محتوای تصاویر مستهجن یا کلمات باطل یا تبلیغ گروه انحرافی باشد که عرف، عقل و شریعت آن‌را تایید نکند و سبب جریحه‌دار کردن عفت عمومی شود مجازاتی دارد. دین مبین اسلام با هر حرکتی که به بدن زیان وارد کند مخالف است و از آنجا که خالکوبی و تاتو مجروح‌کردن بدن است، در اسلام مورد پذیرش نیست.

عوارض تاتو بر سلامت

طبق آمار به‌دست‌آمده ۷۰ درصد کسانی که تاتو انجام می‌دهند از این کار پشیمان می‌شوند. پس افراد قبل از انجام این اقدام باید از عوارض احتمالی آن آگاهی داشته باشند. ا ز عوارض تاتو می‌توان به حساسیت و خارش نسبت به رنگ‌های تاتو، عفونت‌های پوستی که به‌راحتی درمان نمی‌شوند، ایجاد یک زائده یا التهاب در موضع تاتو، ابتلا به بیماری‌های خونی مانند هپاتیت و ایدز در اثر استفاده از تجهیزات آلوده، ابتلا به سرطان پوست به‌دلیل وجود ترکیبات سمی نظیر باریم، جیوه و سرب در جوهر‌های تاتو و... اشاره کرد. همچنین در تاتوی ابرو می‌توان به خطر عفونت و ریزش شدید ابروها، در تاتوی خط لب و رژ لب، خونریزی، تورم، کبودی و عفونت و تاتوی خط‌چشم عفونت شدید چشم، تورم، درد و... اشاره کرد. درحال‌حاضر در سایه غفلت دستگاه‌های نظارتی و نهاد‌های فرهنگی افرادی غیرمتخصص، بی‌تجربه و ناآگاه صرفا با گذراندن چند دوره غیرحرفه‌ای در منازل و آرایشگاه‌ها، بدون رعایت بهداشت کافی به انجام فعالیت‌های خالکوبی و تاتو مشغول هستند که علی‌رغم غیرقانونی‌بودن چنین اقداماتی، خطرات اجتماعی و بهداشتی زیادی در بر دارد.

منبع: جام جم