تمساح پوزه کوتاه ایرانی یک گونه کروکودیل بومی شبه قاره هند و مناطق اطراف است که در کشورهای هند، بنگلادش، پاکستان، ایران، سریلانکا و برمه زیست میکند و محل زیست آن در ایران در جنوب استان سیستان و بلوچستان واقع شده است. این گونه تمساح در مناطق آبهای آرام و رودخانههای کوچک این منطقه زندگی میکند.
در فصل بارندگی و جاری شدن سیلاب، خطر حمله تمساح پوزه کوتاه ایرانی به مردم محلی افزایش مییابد. در این فصل، آبها بیشتر و سریعتر جاری میشوند و تمساحها نیز برای شکار و به دنبال غذا به سوی مناطق خشکتر حرکت میکنند. این ممکن است باعث نزدیک شدن آنها به مناطق سکونت مردم شود و خطر حمله به افراد را افزایش دهد.
برای جلوگیری از حمله تمساح پوزه کوتاه ایرانی، مردم محلی باید اقدامات ایمنی از جمله "اجتناب از ورود به آبهای ناشناخته و نامعلوم، توجه به هشدارها، رعایت فاصله، عدم تغذیه تمساحها و گزارش حملات" را رعایت کنند.
تمساحها معمولاً در آبهای آرام و مستقر به طولانیترین رودخانهها و دریاچهها قرار دارند و در این راستا بهتر است افراد از ورود به آبهای ناشناخته و نامعلوم خودداری کنند. در صورت وجود هشدارهای محلی و به ویژه هشدارهای اداره محیط زیست درباره حضور تمساحها، باید آنها را جدی بگیرید و توصیههای امنیتی را رعایت کنید.
در صورت مشاهده تمساح، بهتر است فاصلهای از آن نگه داشته و تلاش شود تا به آرامی از منطقه فاصله گرفته شود. هرگز سعی نکنید تمساحها را تغذیه کنید یا به آنها غذا بدهید. این عمل ممکن است آنها را به شما نزدیکتر کند و خطر حمله را افزایش دهد.
در صورت مشاهده تمساح، باید این مورد به مقامات محلی و مراجع ذیصلاح گزارش داده شود تا اقدامات لازم برای محافظت از جامعه صورت گیرد. به طور کلی با رعایت اقدامات ایمنی و اطلاعات لازم، میتوان خطرات احتمالی را کاهش داد و در امان ماند.
در هفتههای اخیر نیز در پی فعالیت سامانه بارشی مونسون در منطقه بلوچستان واقع در جنوب استان سیستان و بلوچستان و جاری شدن سیلاب و پرآب شدن رودخانههای فصلی، شاهد جابهجایی این گونه تمساح از مناطق زیست طبیعی به نقاط روستایی بودهایم.
محمدرضا علیمرادی اظهار داشت: در پی دریافت گزارش مردمی مبنی بر وجود یک سر تمساح از گونه پوزه کوتاه ایرانی با نام محلی "گاندو" نابالغ در حاشیه رودخانه سرباز و دور از زیستگاه این گونه جانوری، یگان حفاظت محیط زیست شهرستان راسک به منطقه اعزام و نسبت به زندهگیری تمساح اقدام کردند.
سرپرست ادارهکل حفاظت محیط زیست استان سیستان و بلوچستان با اشاره به اینکه این سومین مورد زندهگیری گاندو در هفته اخیر در محدوده خارج از زیستگاه این گونه جانوری بوده، افزود: این تمساح پس از بیومتری و اطمینان از سلامتی در زیستگاه اصلی و امن منطقه حفاظت شده "باهوکلات" رهاسازی شد.
وی با اشاره به اینکه با توجه به بارندگی سامانه مونسون و جاری شدن سیلاب و روانآب در منطقه بلوچستان و پیشبینی تداوم فعالیت این بارشها در منطقه همچنان خطر فاصله گرفتن گاندوها از محیط طبیعی زیست و نزدیک شدن آنها به مناطق زیست مردم وجود دارد، گفت: مردم در صورت مواجهه با گاندو حتماً از آن فاصله بگیرند و سریعاً موضوع را از طریق تماس با سامانه ۱۵۴۰ با محیط زیست استان در میان بگذارند.