حسین رضایی در آئین تشکیل انجمن ذینفعان آب به وجود ۸۰ هزار هکتار باغ پسته در شهرستان رفسنجان اشاره کرد که با بیش از هزار حلقه چاه آب کشاورزی آبیاری می‌شوند.

او افزود: پایان نامه‌هایی در حوزه آب و منابع آب کشاورزی در رفسنجان تولید شده که می‌تواند به عنوان الگویی در مصرف بهینه آب مطرح و اجرا شود این در حالی است که تا کنون تمام راهکار‌های مطرح از سوی وزارت نیرو به دلیل نبود مشارکت ذینفعان موفق نبود.

رضایی بیان کرد: در یکی از این پایان نامه‌ها که چندین سال پیش ارائه شد، برای نخستین بار در ایران مواردی از جمله: میزان مصرف آب کشاورزی محصولات پسته، زرشک، هندوانه و غیره، ورود ارز حاصل از فروش محصولات کشاورزی به ایران و نیز ارزیابی معیار‌های الگوی کشت مطرح شد.

او بیان کرد: در آن زمان:ارزیابی اقتصادی مطرح شد که کشت هندوانه و پسته از لحاظ مصرف کم آب، در ردیف و کنار هم قرار گرفتند به طوری که رتبه‌های محصولات کم آب بر شامل: زعفران، زرشک، هندوانه و پسته مطرح شد؛ بنابراین تحلیل اقتصادی باعث شد از ممنوعیت کشت هندوانه که به نظرشان مصرف آب زیادی را در بر دارد جلوگیری شود.

فرماندار رفسنجان افزود: به کشور‌های دیگر که نگاه می‌کنیم می‌بینیم دیگر کشور‌ها هم دغدغه مصرف آب را دارند و در حال تدوین قوانین و مقرراتی هستند تا بر پایه اصول و این قوانین بتوانند آب را بهینه مصرف کنند تا در آینده با کم آبی مواجه نشوند.

او ادامه داد: تدوین و تکمیل مقررات و قوانین آب کالیفرنیا از چندین سال پیش آغاز شده که قرار است در سال ۲۰۳۰ تکمیل و مورد اجرا قرار گیرد.

رضایی از مزیت‌های پسته ایران در دنیا به بی نظیر بودن طعم و مزه آن اشاره کرد و با تأکید بر اینکه باید تولیدمان را افزایش دهیم، بیان داشت: نبود کار کارشناسی دقیق در صدور مجوز‌ها و فقدان آمار و اطلاعات دقیق از میزان برداشت از سفره‌های آب زیرزمینی هم باعث شده آبمان را در مدت زمان کمی از دست بدهیم و بی کیفیت شود.

رضایی تصریح کرد: در بیشتر نقاط دنیا به خاطر کمبود بارندگی و تغییرات اقلیم، تولید محصولات کشاورزی به خطر افتاده و پسته کاری به صرفه‌تر است و پسته را جایگزین بسیاری از کشت‌ها کردند.  

او با اشاره به اینکه سال‌ها پیش با حفر چاه‌ها و استحصال بی رویه آب از سفره‌های آب زیرزمینی، کیفیت و کمیت آب کاهش یافته و تغییرات اقلیم هم مزید بر علت کاهش تولید شده از ایجاد تشکل خصوصی مردم نهاد ذینفعان آب برای توسعه و حفاظت از منابع موجود خبر داد.

فرماندار رفسنجان از تشکیل موسسه ذینفعان آب که برای بررسی آب مورد مصرف کشاورزی در بخش‌های مختلف شهرستان اعم از: نوق، کشکوئیه، کبوترخان، بخش مرکزی و ... ایجاد شده ابراز خرسندی کرد و گفت: قوانین مصرف آب را می‌توان بر اساس این بررسی‌های وضعیت‌ها تدوین کرد.

این مقام مسئول بیان داشت: از سال ۵۳ که ۳۶۰ حلقه چاه کشاورزی در رفسنجان داشتیم، حفر چاه‌ها را ممنوع کردند، اما اضافه بر سازمان، آب از سفره‌های زیرزمینی برداشت کردیم.

او با اشاره به اینکه تعذیه آب سفره‌های زیرزمینی در رفسنجان از بردسیر گرفته تا کبوترخان، حومه شرقی و غربی و دشت انار ادامه دارد گفت: در شهرستان انار آب از لحاظ کیفی به شدت خراب و شوری آب بیداد می‌کند و‌ای سی (شوری آب) در انار ۱۸ هزار به بالا است و آب‌های شیرین را مصرف کردیم به حدی که آب شیرینی وجود ندارد.

مصرف بی رویه آب چاه‌ها را کم، شور و تلخ کرد

فرماندار رفسنجان بیان کرد: ۱۶ سال پیش در سال ۸۶ ما در رفسنجان ۱۲۰ هزار تن پسته تولید کردیم و از آن پس دیگر به این رکورد نرسیدیم؛ بنابراین بحث اصلی آب و کیفیت نامطلوبش است و بعد از آب، در خصوص مشکل کاهش تولید پسته، تاثیر تغییرات اقلیمی است که در دهه آخر از سال ۹۲ تا کنون بی سابقه بود و سرمازدگی و گرمازدگی در روی کره زمین بیشترین رکورد و خسارت به بخش کشاورزی زده شد.

او ادامه داد: هزار و ۲۴ حلقه چاه فعال کشاورزی در رفسنجان  داریم که در متن پروانه‌های صادر شده به میزان ۲۵ تا ۳۰ لیتر در ثانیه حق برداشت آب از چاه‌ها داده شده بود؛ اما اکنون کاهش یافته و به ۱۷ لیتر در ثانیه رسیده که به ندرت چاهی در رفسنجان می‌توان پیدا کرد که آب فراوانی داشته باشد.

فرماندار رفسنجان بیان کرد: یکی از اقتصاددانان کشورمان نظری داد مبنی بر اینکه یارانه‌هایی که برای برق، آب و گاز است و  به صنعت و کشاورزی می‌دهند به بشکه نفت تبدیل شود؛ یعنی در سال ۳۸۰ میلیون بشکه نفت یارانه به صنعت می‌دهیم و به بخش کشاورزی ۵۸ میلیون بشکه نفت تعلق گرفته است و  بخش صنعت ۷ برابر کشاورزی یارانه می‌گیرد؛ بنابراین باید  عملکردمان را در  بخش کشاورزی افزایش دهیم و تولیدمان را بالاتر ببریم تا اقتصادی شود.  

رضایی بیان کرد: ما ۲۰ درصد آب را از چاه استحصال می‌کنیم که فقط به خاطر حفظ و استمرار مالکیت باغ‌ها است  و قانون باید اصلاح شود تا این آب صرف باغ‌های بایر نشود و هدر نرود و از ترس باطل شدن سند زمین کشاورزی، این آب هدر می‌رود و کشاورزان باید مطلع باشند که آب نایاب را کجا هدر می‌دهند.

فرماندار رفسنجان تاکید کرد: باید قوانین آب اصلاح و تغییر پیدا کنند و  توزیع عادلانه آب در ماده ۲۷ و ۲۸،  تعدیل یارانه‌ها و ... می‌تواند به بهبود وضعیت آب کمک کند.