نشست رسانه‌ای چهلمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌کوتاه تهران با حضور مهدی آذرپندار مدیرعامل انجمن سینمای جوانان ایران و دبیر این رویداد، جمعی از معاونان انجمن  و مسئولان جشنواره و اهالی رسانه صبح امروز دوشنبه ۳۰ مرداد ساعت ۱۱ صبح در باغ زیبا برگزار شد.

در ابتدای این نشست مهدی آذرپندار دبیر چهلمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌کوتاه تهران بیان کرد: باعث افتخار من است که دبیر چهلمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران هستم. زیرا اتفاق مهمی است که چهل سال یک رویداد بدون وقفه برگزار می‌شود و برای من باعث افتخار است مسئولیت دبیری آن را برعهده دارم.

وی ادامه داد: در این دوره فراخوان بخش بین‌الملل را پیش از آغاز سال ۱۴۰۲ منتشر کردیم. فراخوان بخش سینمای ملی نیز در اردیبهشت امسال منتشر شد. زمان بندی جشنواره همانند دوره ۳۸ و ۳۹ بوده است؛ از روزی که جشنواره به عنوان رویداد مورد تایید آکادمی اسکار شناخته شد زمان بندی آن ثابت مانده است و یکی از مولفه‌های بین‌المللی اش همین ثبات زمانی در برگزاری است. از ۱۱ اردیبهشت امسال ثبت نام آثار در بخش ملی آغاز شد و دهم مرداد نیز پایان زمان اعلام شده در فراخوان قرار بود پایان یابد که به دلایلی ۱۰ روز تمدید شد. علی‌رغم این که راغب به این تمدید نبودیم به چند دلیل تمدید صورت گرفت.

افزایش قابل ملاحظه آثار ارسالی به چهلمین دوره جشنواره فیلم کوتاه تهران

آذر پندار در ادامه سخنان خود گفت: ۱۷۸۷ اثر در بخش ملی را شاهد بودیم. در بخش بین‌الملل نیز شاهد رکوردشکنی بی سابقه‌ای بودیم و ۷۲۱۶ از ۱۳۱ کشور به دبیرخانه در بخش بین‌الملل رسید. این عدد حدود ۸۰۰ فیلم نسبت به دوره سی و هشتم که بیشترین اثر را قبل از این به ثبت رسانده بود افزایش داشته است. این افزایش قابل ملاحظه اتفاق مهمی است. در کل ۱۱۸۵ اثر در داستانی، ۲۶۷ مستند، ۲۲۲ تجربی و ۱۱۳ اثر پویانمایی که مجموع ۱۷۸۷ اثر ثبت نام شده را شامل می‌شود.

وی درباره علت تمدید مهلت دریافت آثار در بخش ملی بیان کرد: سال گذشته اتفاقاتی باعث شد در چند ماه پایانی سال روند تولید فیلم‌های کوتاه کمتر شود و با آغاز بهمن و اسفند و ثباتی که در کشور به لحاظ فرهنگی ایجاد شد ماه‌های ابتدایی امسال شاهد ترافیکی در تولید بودیم و شاهد درخواست زیادی از سوی فیلمسازان برای اضافه کردن زمان رساندن آثار به جشنواره بودیم. به همین دلیل زمان بندی کمی فشرده شد و به نظرمان آمد که با توجه به تعداد درخواست و ازدیاد آن ها این زمان تمدید شود و مهلت ۱۰ روزه‌ای به فیلمسازان داده شد تا فیلم‌هایشان را به جشنواره برسانند.

سال گذشته شاهد فشار‌های خارجی برای عدم برگزاری جشنواره بودیم

آذرپندار در ادامه بیان کرد: در بخش بین‌الملل برای شما پنهان نیست که سال گذشته با فشارهای خارجی هم برای عدم برگزاری جشنواره در زمان مقرر مواجه بودیم این موضوع در فضای رسانه‌ای ده برابر شد. از چند جا هم ابلاغیه برای ما آمده بود در فضای داخلی در این مورد اغراق شد و حتی برخی گفتند آکادمی اسکار امتیاز ما را لغو کرده که این اخبار کذب بود. این رکورد‌شکنی نشان می‌دهد در این بخش اغراق شده بود و به عنوان بین‌المللی ترین رویداد شناخته شده و برای اولین بار این تعداد آثار به دبیرخانه ما رسیده است. حتی در میان جشنواره‌های بین‌المللی مشهور هم این تعداد، دستاورد مهم و قابل توجهی است. بخش بین‌الملل جشنواره شامل فیلم‌های بین‌المللی است و فیلم‌های داخلی را پذیرش نمی‌کنیم. پس این عدد در سطح جهانی عدد مهمی است.

حضور دو جایزه «حقیقت جویان» و «راه ابریشم»  در بخش بین الملل

وی افزود: در بخش بین‌الملل دو جایزه «حقیقت جویان» و «راه ابریشم» را به جشنواره چهلم اضافه کرده‌ایم. زیرا دنبال این فضا بودیم که در بخش بین‌الملل اگر آثاری هستند که برخلاف هژمونی امروز در پی منعکس کردن حقیقت‌ها هستند یک جایزه مضمونی به آن‌ها تعلق بگیرد. راه ابریشم هم به این دلیل اضافه شده است که از فضای همجواری استفاده کنیم، این جایزه یادآور آن فضای مبادلاتی است که پیشتر میان کشورهای زیادی وجود داشته و امروز که توجه ویژه‌ای به کشورهای همسایه و همجوار داریم، در اینجا هم یک اتحادیه کوچک در حد یک جایزه داشته باشیم.

آذر پندار از آثار ارسالی کشورهای شرکت کننده گفت: بیشترین کشورهایی که برای ما آثار فرستاده ‌اند به ترتیب، اسپانیا، هند، فرانسه، آمریکا و چین هستند. اتفاق مهمی که امسال رخ داد این است که سایت ما به ۱۲ زبان فراخوان را منتشر کرد که این اقدامی در راستای این بود  تا مرزهای بین‌المللی جشنواره را گسترش بدهیم؛ مثلا شاید در سال‌های گذشته این تعداد اثر را از اسپانیا نداشتیم. سعی کردیم اقتضائات بین‌المللی را رعایت کنیم و به نظرم هنوز راه زیادی داریم زیرا جشنواره بین‌المللی فیلم‌کوتاه تهران اعتبار زیادی دارد. امروز کشور ما صاحب سرمایه‌ای در حوزه جشنواره‌هاست.

وی افزود: در بخش بین‌الملل سعی کردیم پلتفرم‌های بین‌المللی را گسترش بدهیم. اتفاق مهم دیگر این بود که جشنواره‌های اسکارکوالیفاید اکثرا با دریافت پول اثر می‌پذیرند با توجه به اینکه ما در دریافت پول مشکلاتی داریم این موضوع در سال‌های گذشته رخ نداده بود اما امسال موفق شدیم از بازه زمانی میانی دریافت آثار،  فیلم‌ها را با دریافت پول و ورودی پذیرش کنیم امیدواریم از سال آینده بتوانیم این مسیر را بهتر پیش برویم و برای جشنواره درآمد زایی داشته باشیم.

آذرپندار مطرح کرد: جشنواره هرچه بیشتر به گستردگی ایران نزدیک باشد چه در حوزه فیلمسازان چه مضامین خوب است، ما سال گذشته توفیق داشتیم آثاری با مضامین مختلف درباره ایران داشته باشیم اما در میان فیلمسازان این اتفاق خیلی رخ نداده بود. امسال نه اینکه لاین ویژه‌ای را برای فیلم‌های فیلمسازان از شهرهای دیگر باز کنیم اما از میان فیلم‌های هم سطح به فیلمسازان شهرستان‌ها توجه ویژه می‌کنیم. خیلی از کارگردانانی ‌ که در تهران فیلم می‌سازند همان بچه‌های شهرستان‌ها و دیگر شهرها هستند اما به دلیل سهولت فیلمسازی در تهران به اینجا آمده‌اند اما ارزش این است که پذیرای فیلم‌هایی از شهرستان‌ها باشیم.

وی ادامه داد: امسال شاهد یک تغییر سهم جزیی هستیم سال گذشته حدود ۳۰ درصد از آثار برای تهران بود امسال شاهد ۲۶ درصد  آثار رسیده به دبیرخانه از تهران هستیم و این روند سرمایه‌گذاری ما بر سینماگران دیگر شهرها که آغاز شده اگر سالی چند درصد هم این موازنه را تغییر بدهد، دستاورد خوبی است.

آذر پندار توضیح داد: فیلمسازان تهران ۴۷۰ اثر، اصفهان ۱۵۴, فارس ۱۱۵ اثر برای ما فرستاده‌اند. در بخش فیلمسازان خانم و آقا ۲۹۵ فیلمساز خانم در میان متقاضیان داشتیم و ۱۴۹۲ فیلمساز مرد که این معادل آمار  سال گذشته است. نکته مهم دوره چهلم این است که رویکرد جشنواره فیلم کوتاه تهران بومی گرایی در ژانر خواهد بود. سال گذشته محوریت ژانر را در جشنواره تجربه کردیم و بنابر بازخوردی که دریافت کردیم به نظر آمد این فضا باید ادامه پیدا کند و البته در جشنواره تنوع ایجاد شد و دوستان از این فضا تا حد زیادی استقبال کردند. امسال تلاش ما این است که در فضای ژانر بر بومی گرایی تاکید داشته باشیم و نباید تقلید یک به یک از آثار ژنریک غرب داشته باشیم.

وی ادامه داد: البته تاکنون فیلم‌های خوبی برای ما رسیده است. سال گذشته حضور پررنگ فیلم‌های کمدی، فانتزی، وحشت و... در جشنواره مشهود بود. یک تفاوتی که جشنواره امسال دارد حوزه عکس است که آن را جدی تر پیگیری کردیم، سال گذشته نمایشگاهی داشتیم که امسال به آن فضای رقابتی دادیم و آثار زیادی به ما رسید. همیشه یک رکن انجمن، عکس بوده است البته این موضوع گاهی مهجور واقع شده و ما سعی می‌کنیم به این حوزه در جشنواره توجه ویژه کنیم. داشتن یک رویداد مستقل در حوزه عکس در انجمن حتما اتفاق درست تری است اما فعلا با امکانات موجود چنین ظرفیتی را در دوره چهلم جشنواره تدارک دیدیم که بالغ بر ۸۰۰ عکس به ما رسیده است. فیلم‌های تولیدی ما در این دوره ۳۰۷ اثر است که با توجه به سیاست افزایش تولید در انجمن در آن بخش هم شاهد یک افزایش بودیم که امیدواریم به رونق فیلمسازی در کشور منجر شود.

مدیرعامل انجمن سینمای جوانان ایران بیان کرد: سال گذشته نشست‌های تخصصی را داشته‌ایم و طراحی ما این است که امسال ۱۰ نشست تخصصی داشته باشیم که شکل تازه‌ای خواهد داشت. بخش نشست‌ های تخصصی همیشه یک بخش جدی در جشنواره بوده است و در نظر داریم از بهترین‌ها دعوت کنیم تا در این بخش حضور داشته باشند.

وی درباره ممنوعیت برخی مضامین نظیر اقلیت‌های جنسی در جشنواره بیان کرد: آنچه تحت عنوان ال جی بی تی تعریف می‌شود در جشنواره ما جایی نخواهد داشت، به دلیل توجه بیش از حدی که گاهی به این آثار در جشنواره‌های دیگر می‌شود و نسبت به آنها دوپینگ می‌شود، گاهی با تعداد زیادی فیلم‌های شبیه به هم مواجه می‌شوید که هر جشنواره‌ای برای آن لاین ویژه‌ای باز کرده است، این یک روند غیر عادی است برای کسانی که چنین آثاری می‌سازند، انگار رزومه ساخته می‌شود و ما ترجیح می‌دهیم بخشی از این روند نباشیم و همچنان جشنواره این خط قرمز را برای خود دارد. البته امسال هم آثار کمتری در این حوزه به دبیرخانه ما رسید. درباره موضوع کودک کشی هم همان سیاست قبلی را داریم. آنچه که به عنوان موضوع آثار خط قرمز ماست، همین دو موضوع است.

بخش بعدی نشست رسانه‌ای چهلمین جشنواره بین‌الملبی فیلم کوتاه تهران به پرسش و پاسخ اختصاص یافت.
دبیر این رویداد در پاسخ به سوالی درباره فضای سال گذشته و دوقطبی مطرح کرد: من تحلیلی درباره شدت و ضعف دو قطبی ندارم ما فضا را برای شرکت کنندگان آماده کردیم. یادتان باشد سال گذشته معترضان کسانی بودند که فیلمشان پذیرفته شده بود. این نشان می‌دهد که ما در پذیرش آثار نگاه این چنینی نداریم. برخی تحت فشار چنین تصمیمی گرفته بودند در جشنواره سلیقه های مختلف وجود دارد. من یک دوره به عنوان دبیر این جشنواره را برگزار کردم و می‌شود درباره مضامینی که در جشنواره به نمایش درآمدند صحبت کنیم. سال گذشته فیلم اعتراضی و سیاسی در جشنواره وجود داشت و ما استقبال می‌کنیم که فیلمسازان جسارت داشته باشند درباره مسایل سیاسی فیلم بسازند تا اینکه تابوهای اخلاقی را به فیلم تبدیل کنند. ما همان سیاست پیشین را داریم تا با درهای باز پذیرای فیلمسازان مختلف باشیم؛ اینکه کسی بلد است هنرمندانه انتقاد کند حتما در جشنواره هم می‌تواند حضور پیدا کند. تعدادی از این فیلم‌های منتقدانه تولید خود انجمن است و ترجیح ما این است که اتفاقا فیلم‌های سیاسی داشته باشیم. اگر فیلمی باشد که هنرمندانه، مودبانه و موقر به حوادث گذشته بپردازد، حتما می‌تواند در جشنواره حضور داشته باشد. امروز لازم است هیچ دو قطبی‌ای در جامعه ما تشدید نشود. در ایام جشنواره هم می‌شود، این ماجرا را قضاوت کرد.