یکی از نکات مهم برای شاد زیستن و موفقیت که خیلی کم به آن اشاره می‌شود، شفقت و احترام به خود است. حتماً این جمله را شنیده‌اید که "تا زمانی که یاد نگیریم خودمان را دوست داشته باشیم و برای خودمان ارزش و احترام قائل شویم، نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم کسی ما را دوست داشته باشد و برای ما ارزش قائل شود"؛ اما باید توجه داشت که یادگیری مهربان بودن با خود برای آن دسته از افرادی که آسیب‌های دوران کودکی، روابط ناموفق یا هر تعداد از تجربیات دردناک دیگر را تجربه کرده‌اند، آن‌قدر‌ها هم که به نظر می‌رسد آسان نیست. با این وجود، مهربانی با خود مثل اعتمادبه‌نفس مهارتی است که می‌توان آن را با روش‌های مختلفی تقویت کرد.

برای مهربان بودن با خود باید خودتان را بپذیرید

احترام گذاشتن به خود و شفقت و مهربانی با خود به این معناست که نیاز‌ها و نقاط قوت و ضعف خود را بشناسید، خود را از صمیم قلب بپذیرید، با مهربانی و احترام با خود رفتار کنید و سلامت جسمی و عاطفی خود را در اولویت قرار دهید.

مهربانی با خود به معنای حفظ یک دیدگاه مثبت کلی در مورد این است که چه کسی هستید. این بدان معنا نیست که همیشه نسبت به خود احساس مثبتی داشته باشید، زیرا این غیرواقعی خواهد بود. به‌عنوان‌مثال، ممکن است لحظاتی پیش بیاید که از خود ناراحت، عصبانی یا ناامید شوید، اما همچنان می‌توانید خود را دوست داشته باشید و نسبت به خودتان مهربان باشید- همان‌طور که می‌توانید باوجود عصبانیت گاهی اوقات فرزند یا شریک زندگی خود را دوست داشته باشید.

احترام به خود را با خودشیفتگی اشتباه نگیرید

یکی از موانعی که اغلب باعث می‌شود تا افراد از ارزش قائل شدن برای خود غافل شوند، ترس از ابتلا به اختلال شخصیت خودشیفته است. این درحالی است که مهربانی و احترام به خود و خودشیفتگی تفاوت زیادی با هم دارند. خودشیفته‌ها به‌اندازه‌ای خود را مهم و بزرگ می‌پندارند که حتی حاضر نیستند عیوبشان را بپذیرند. آن‌ها دائماً به دنبال تأیید دیگران هستند و نسبت به دیگران احساس همدلی ندارند. در مقابل، افرادی که خود را دوست دارند و با خودشان مهربانانه رفتار می‌کنند، عیوب خود را می‌شناسند، اشتباهاتشان را تصدیق می‌کنند و علیرغم نقص‌هایشان، خود را می‌پذیرند.

به‌طورکلی، خودشیفتگی با سلامت روان ضعیف مرتبط است، اما دوست داشتن خود تأثیر مثبتی بر رفاه، آمادگی ذهنی و روابط افراد دارد.

لازمه یک زندگی رضایت‌بخش، احترام گذاشتن به خود است

بسیاری بر این باورند که احترام گذاشتن به خود یک امر خودخواهانه است. این در حالی است که احترام به خود لازمه یک زندگی شاد و رضایت‌بخش است و لازم است که ما، قبل از دوستان، خانواده و دیگران برای خودمان ارزش و احترام قائل شویم.

اگر ما برای خودمان احترام قائل نشویم و خودمان را دوست نداشته باشیم، ممکن است تسلیم تمایلات مردم‌پسند و کمال‌گرایی شویم. ممکن است بدرفتاری دیگران را تحمل‌کنیم، نیاز‌ها و احساسات خود را به دلیل کمبود ارزش‌های خود نادیده بگیریم و انتخاب‌هایی داشته باشیم که منافع ما را تضعیف کند. در مقابل، احترام قائل شدن برای خود و مهربانی با خود انگیزه بسیاری از رفتار‌های مثبت را در ما ایجاد می‌کند و باعث می‌شود تا ما رفتار‌های مخربمان را کاهش دهیم. درواقع، مهربانی با خود به ما قدرت می‌دهد که به چیز‌هایی که برای ما مفید نیستند، نه بگوییم. این‌یکی از اجزای اصلی مهربان بودن نسبت به خود است.

علاوه بر این‌ها، مهربانی با خود و احترام قائل شدن برای خود فواید بی‌شمار دیگری دارد که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:

مراقبت از خود در هنگام استرس

مراقبت از خود بخش مهمی از مهربانی با خود است. وقتی خودتان را دوست دارید، علائم فرسودگی شغلی را تشخیص می‌دهید و می‌توانید اقداماتی را برای کاهش استرس خود انجام دهید. اگر با خودتان مهربان نباشید، ممکن است خود را مستحق استراحت هم ندانید. افرادی که خودشان را دوست دارند و با خودشان مهربانند، اغلب زمانی را به مراقبت از خود در هنگام استرس اختصاص می‌دهند.

ایجاد عادات سالم در زندگی

داده‌ها نشان می‌دهد که مهربانی با خود می‌تواند به شما کمک کند تا بیشتر به سلامت جسم‌تان اهمیت دهید. در یک متاآنالیز روانشناسی سلامت از ۱۵ مطالعه، محققان دریافتند که وقتی افراد خود را بدون قضاوت می‌پذیرند و با خودشان مهربانند، انگیزه بیشتری برای ایجاد تغییرات مثبت در زندگی خوددارند. یک مطالعه نشان داد که این مورد زمانی بود که افراد شروع به ترک سیگار کردند. سایر رفتار‌ها شامل تغذیه سالم و ورزش کردن بود. در واقع شفقت به خود، به افراد کمک کرد تا عادات جدید و سالم‌تری داشته باشند.

بهبود روابط با دیگران

ضرب‌المثلی وجود دارد که می‌گوید تا زمانی که خودتان را دوست نداشته باشید نمی‌توانید واقعاً دیگران را دوست داشته باشید. درحالی‌که این کنایه کمی افراطی است، اما دوست داشتن خود به بهبود روابط شما با دیگران کمک می‌کند. وقتی خودتان را دوست داشته باشید و برای خودتان ارزش قائل شوید، احساس ارزشمندی خود را به دیگران وابسته نخواهید کرد. این به شما کمک می‌کند تا حدومرز تعیین کنید یا در صورت لزوم به روابط ناسالم پایان دهید.

مدیریت علائم اضطراب و افسردگی

تحقیقات نشان می‌دهد افرادی که با خودشان مهربانند کمتر در معرض خطر ابتلا به اضطراب یا افسردگی هستند. این بدان معنا نیست که اگر مضطرب یا افسرده هستید، نمی‌توانید با خودتان مهربان باشید. این نشان می‌دهد که جنبه‌های مهربانی با خود (مانند مراقبت از خود، احترام گذاشتن به خود و صحبت مثبت با خود) می‌توانند به مدیریت علائم افسردگی و اضطراب کمک کنند. مهربانی با خود همچنین می‌تواند به شما کمک کند تا از این باور رایج که بیماری روانی به‌نوعی تقصیر شماست، رها شوید.

افزایش شادی

پذیرش و دوست داشتن خود با رضایت بیشتر از زندگی و درنتیجه شادی بیشتر مرتبط است. وقتی دائماً در حال تجزیه‌وتحلیل معایب خود هستید و از انتخاب‌های خود انتقاد می‌کنید، سخت است که از هر چیزی احساس خوشحالی کنید. مهربانی با خود شما را تشویق می‌کند که مانند یک دوست به فکر خودتان باشید.

چگونه برای خودمان ارزش و احترام قائل شویم؟

شما با احترام گذاشتن به خود و مهربان بودن با خود می‌توانید تغییرات بزرگی در زندگی‌تان ایجاد کنید. برای رسیدن به پذیرش و مهربانی با خود لازم نیست که همه جنبه‌های زندگی‌تان را تغییر دهید بلکه فقط باید کمی بهتر از دیروز با خودتان رفتار کنید. به‌عنوان‌مثال، با ورزش کردن، مدیتیشن، کاهش بار مسئولیت‌های خود، مقایسه نکردن خود با دیگران و انجام کار‌های موردعلاقه‌تان تمرین کنید تا با خودتان مهربان باشید.

برای شروع، یک عمل یا فعالیتی را که می‌توانید انجام دهید، مشخص کنید. سپس، عمل انتخابی را بنویسید و مشخص کنید که چه زمانی آن را انجام خواهید داد؛ این کار باعث می‌شود تا با پیگیری بیشتری آن عمل را انجام دهید.

با ورود افکار و اعمال محبت‌آمیز نسبت به خود متوجه خواهید شد که به‌تدریج افکار و رفتار‌های آزاردهنده و منفی از ذهنتان پاک می‌شوند. کافی است یکی-دو مورد از کار‌هایی که به نظر می‌رسد قابل انجام است را انتخاب کنید و در انجام آن‌ها متعهد شوید تا شاهد اثرات شگفت‌انگیز آن در زندگی‌تان باشید.

منبع: ایرنا