از آن جایی که فرهنگ و هنر اساس و بنیان یک جامعه را پی ریزی میکند، اهمیت حوزه فرهنگ و هنر در راستای رشد و تعالی یک جامعه بر کسی پوشیده نیست به همینجهت رهبر معظم انقلاب در آغاز فعالیت دولت مردمی، در دیدار هیئت دولت از لزوم تغییر انقلابی در ساختارهای فرهنگی کشور سخن گفتند.
رهبر انقلاب در تفسیرشان ساختارهای فرهنگی را این چنین مطرح میکنند؛ منظور از ساختار فرهنگی جامعه و ذهنیت و فرهنگ حاکم بر آن و در یک کلام نرمافزاری است که افراد جامعه بر اساس آن در زندگی فردی و جمعی خود عمل میکنند. بر مبنای نظر رهبر معظم انقلاب، فرهنگ مقولهای هم تراز با سایر حوزهها نیست، بلکه گزاره مهمی است که باید در رویکرد کلی و نگرش بنیادین جامعه متحول شود.
برهمین اساس، آیت الله رئیسی در اقدامی مهم و کلیدی، به تمامی دستگاههای اجرایی اجازه داد تا سقف دو درصد اعتبارات هزینهایشان را صرف تولیدات فرهنگی کنند. اقدامی ارزشمند که مسیری را گشوده تا تمامی دستگاهها بتوانند در این عرصه فعال شوند.
با توجه به این که فرهنگ از اصلیترین ارکان اساسی یک جامعه به ویژه جامعهای همچون ایران با پیشینه و غنای فرهنگی بالا است، وزارت فرهنگ و ارشاد در دولت سیزدهم در برنامه ریزیها و سیاستهای کلان جایگاه ویژهای برای این حوزه تعریف کرده است.
در راستای رویکرد مردمی دولت سیزدهم و تاکید آیت الله رئیسی بر گفتگو و دیدار چهره به چهره با مردم، تعدادی از معاونین وزیر ارشاد در استانها و شهرستانها دیدارهای مردمی داشته اند که براساس آمار ۴۰دیدار در ۲۵ استان صورت گرفته است که در این دیدارها تقدیر از پیشکسوتان و هنرمندان استانی و محلی، دیدار با تشکلهای مردم نهاد، گفتگو با رسانههای محلی و بازدید و افتتاح پروژهها و سرکشی به مناطق محروم و کم برخوردار انجام شده است.
همچنین تکمیل و تحویل ۳۹ پروژه عمرانی و مجتمع فرهنگی و هنری در ۲۶ استان کشور من جمله مجتمعهای فرهنگی و هنری ارومیه، ساری، کرمان، یزد، یاسوج و اراک با زیر بناهای بالای ۱۴۰۰۰ متر مربع در هر پروژه و مجتمعهای فرهنگی، هنری گواور، بیستون، سر پل ذهاب و شهرک دانش با زیر بناهای بالای ۲۰۰۰ متر مربع، احداث کتابخانه مرکزی ساری و موزه هنرهای معاصر و یک نگارخانه در استان کرمانشاه صورت گرفته است.
رفع مشکل کمبود کاغذ و ایجاد ثبات در قیمت کاغذ با کمک به بازسازی و نوسازی خط تولید ۲ کارخانه (مازندران و فارس) کاغذ تولید داخل، پیگیری تخصیص ۲۰ میلیون دلار ارز ترجیحی برای واردات کاغذ و نظارت بر بازار عرضه کاغذ با همکاری سازمان تعزیرات حکومتی و کشف انبار احتکار ۱۰۰۰ تن کاغذ در جنوب تهران از دیگر اقدامات وزارت فرهنگ دولت سیزدهم است.
وزارت فرهنگ و ارشاد همچنین اجرای طرح آموزش رایگان هنر برای مناطق محروم و کمتر برخوردار در ۲۱ استان و ۷۲ شهرستان در ۵۱ رشته هنری با شرکت ۶۰ هزار نفر در طرح، اجرای طرح تکریم و پرداخت ماهیانه مبلغ یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان به ۵۸۶ نفر از دارندگان نشان درجه یک هنری (که به طور میانگین از ابتدای دولت مردمی تاکنون بیش از ۱۴ میلیارد تومان به مشمولان طرح تکریم پرداخت شده است)، اجرای طرح کمک مستمری و واریز ماهیانه ۴۰۰ هزار تومان به حساب هنر کارت ۲ هزار و ۶۲۴ نفر از هنرمندانی که بدلیل کهولت سن، عائلهمندی، بیماری و از کارافتادگی قادر به فعالیت نیستند (به طور میانگین از ابتدای دولت مردمی قریب به ۲۱ میلیارد تومان به مشمولان این طرح پرداخت شده است) اقداماتی را به انجام رسانده است.
افزایش اعطای تسهیلات قرض الحسنه به هنرمندان از ابتدای دولت مردمی تا پایان فروردین ۱۴۰۲ به ۱۱ هزار و ۱۶۳ نفر قریب به ۱۹۵ میلیارد تومان تسهیلات قرض الحسنه (طرح¬های «ضروری» و «معیشتی» ۳۳۷% افزایش و «بلاعوض» و «کارآفرینی» ۲۴۰% افزایش نسبت به دولت قبل، «شمیم» و «جوانه») به اعضای تحت پوشش تخصیص یافته است و عضویت بیش از ۱۴ هزار نفر در صندوق اعتباری هنر در سال ۱۴۰۱ و افزایش تعداد اعضا به ۹۷ هزار نفر افزایش داشته است.
وزارت فرهنگ و ارشاد در عرصه بین المللی و سیاست خارجی هم اقداماتی داشته است. وزیر فرهنگ با مقامات کشورهایی همچون اتریش، تاجیکستان، رومانی، پاکستان، امارت، چین، روسیه، ترکمنستان، تاجیکستان، عراق، سوریه و ایتالیا دیدارهایی را داشته است و در برگزاری هفتههای فرهنگی میان کشورهای هند، تاجیکستان، صربستان، بوسنی، پاکستان، ایتالیا، سوریه، روسیه، ترکمنستان، عراق، لبنان و کلمبیا برنامههایی را به انجام رسانده است.
همچنین در انجام اقداماتی در خصوص اجرای طرح "خواهر خواندگی شهرهای مرزی کشور با شهرهای مرزی کشورهای همسایه از جمله ترکمنستان" اقداماتی داشته و لایحه موافقت نامه تأسیس مراکز فرهنگی بین ایران و روسیه منتج به تصویب شده است.
از دیگر اقدامات وزارت فرهنگ و ارشاد میتوان به موارد زیر اشاره داشت؛ راه اندازی قرارگاههای فرهنگی در راستای تقویت فرهنگ عمومی کشور از قبیل: راه اندازی "قرارگاه زیست عفیفانه"، "قرارگاه نشاط اجتماعی"، "قرارگاه محرومیتزدایی از حوزه فرهنگ وهنر"، " قرارگاه بازارپردازی فرهنگی " و فعال سازی دبیرخانه "قرارگاه تخصصی رسانه ای" در معاونت مطبوعاتی در موضوعات مهم و تشکیل ۴ کارگروه تخصصی با هدف هم اندیشی، تبادل اخبار و تحلیلهای رسانهای درخصوص سیاستهای داخلی و بین المللی ج. ا. ا.
-راهاندازی ۱۰ باب هنرستان و آموزشگاه آزاد هنری در مناطق محروم در استانهای آذربایجان غربی، ایلام، جنوب کرمان، خراسان شمالی، خوزستان و ...
-برگزاری همایش و آیین بزرگداشت ۲۲ نفر از شخصیتها و حکیمان ایرانی و خارجی در سطح ملی و بین المللی و ۱۱ نفر در سطح استانی همچنین دیدار با ۳ نفر از مفاخر فرهنگی وهنری و تجلیل از آنها
-تشکیل شورای عالی سینما، ادغام جشنواره فیلم فجر و جشنواره جهانی فجر، استقرار دبیرخانه شورای صنفی اکران و راهبری سامانه سمفا در موسسه سینما شهر
-بازنگری در آیین نامهها و انتخاب اعضای شوراهای سازمان (پروانه فیلم سازی، پروانه نمایش فیلم و...)
-پرداخت بیش از ۵ میلیارد تومان تسهیلات بلاعوض در قالب تسهیلات حمایتی به ۶۹ سالن سینمایی، ۱۶ فیلم سینمایی، ۲۳ مرکز پشتیبانی فنی در آماده سازی آثار سینمایی و ۱۲ موسسه توزیع و پخش فیلم
-افزایش حدود ۴۰ درصدی ظرفیت سالن نمایش در مناطق محروم و فاقد سالن نمایش فیلم و افزایش تعداد ۱۳۹۲۷ صندلی به ظرفیت نمایشی فیلم کشور و بازسازی و نوسازی بیش از ۱۵ سینما و بهروزرسانی و ارتقای تجهیزات صوت و نمایش ۱۴ سالن نمایش در کشور
-حمایت از برگزاری جشنواره سینمایی مهر ایران در ۲۴ استان کشور، جهت شناسایی استعدادهای برتر مناطق کم برخوردار و افزایش ظرفیت نیروی انسانی حوزه سینما با رویکرد تمرکز زدایی
-اکران ۵۸۱ فیلم در ۲۰۲ شهرستان در قالب طرح سینما سیار در مناطق محروم وکم برخوردار
-تدوین و تصویب «برنامه اجرایی اقتصاد فرهنگ» و تشکیل «توسعه کسب و کارهای فرهنگی و تقویت زیست بوم صنایع خلاق فرهنگی»
-راه اندازی و فعال سازی دبیرخانه «شورای فراسازمانی توسعه صادرات محصولات فرهنگی و هنری» در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و تصویب دستورالعمل صادرات محصولات فرهنگی و هنری
-بروزرسانی و توسعه سامانه پلتزار «شبکه یکپارچه هم افزایی و توانمندسازی کسب و کارهای فرهنگی در فضای مجازی» به نشانی: (www.platzaar.ir) با عضویت ۴۲۶۰ نفر از فعالان
-تدوین اسناد مهم در حوزه فرهنگ و هنر از جمله: مولفههای سبک پوشش اسلامی ایرانی، سند ملی موسیقی، سند ملی هنرهای تجسمی، لایحه برنامه هفتم توسعه در حوزه فرهنگ و هنر و...
-احیای دبیرخانه کمیته اقوام و انعقاد تفاهم نامه با استانها در راستای ترویج فرهنگ و هنر اقوام ایرانی و حمایت از برگزاری دهها جشنواره اقوام ایرانی
-طراحی، پیاده سازی و راه اندازی سامانه «پاسداشت زبان فارسی» با هدف بارگذاری محتوا و ساماندهی کاربرد خط و زبان فارسی طبق مقررات نظیر سردر اصناف به نشانی: farsipasdasht.ir
-تاسیس بنیاد قرآنی کوثر برای فعال نمودن ظرفیتهای موجود در جامعه بانوان قرآنی فرهیخته
-برگزاری نمایشگاه بین المللی کتاب طی سال¬های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ با رویکردی متفاوت و انجام اقدمات مهم در نمایشگاه بین المللی کتاب از قبیل: راه اندازی تلویزیون اینترنتی کتاب (میزان یارانه و گردش مالی نمایشگاه) نداریم و ارایه نشده پیگیری هم از معاونت فرهنگی انجام شد که نتیجهای دربرنداشت.
-برگزاری طرح خرید متمرکز کتاب با مشارکت مالی استانها؛ در این طرح ۲۷۰۰۰ تازۀ نشر با ارزش ۱۸ میلیارد تومان با مشارکت مالی استانها برای ۱۳۳۲ کتابخانه انجام شد.
-تولید محصولات تلویزیونی در حوزه کتاب و کتابخوانی همچون: تولید انیمیشن خانم و آقای کتابدار از شبکه نهال، برنامه تلویزیونی هدهد سفید از شبکه پویا، مشارکت در برنامه نقاشی نقاشی، برگزاری مسابقات ملی و استانی در بستر سامانه و اپلیکیشن مسابقات کتابخوانی نهاد (سماک) و طراحی اپلیکیشن جامع کاربران و باشگاه مخاطبین
-اجرای کامل نظام مدیریت امنیت اطلاعات (ISMS) و ایجاد مرکز داده پشتیبان و تکمیل زیرساختهای ضروری مرکز داده اصلی و ایجاد مرکز پاسخگویی ۷ در۲۴ برای تسهیل و بهبود پاسخگویی در مورد مجوزها و خدمات
-ایجاد وبگاه «سخنی با وزیر» در پرتال وزارتخانه و امکان ثبت درخواستهای هموطنان و ذینفعان از مدیران و پاسخگویی سریع به درخواستها و ایجاد میز خدمت در سفرهای استانی و گفت و گوی صریح و رو در روی هموطنان با مدیران و رسیدگی به درخواستهای ایشان
-تولید ۲۰۲ ویدئو در خصوص سواد رسانه ای، آسیبهای اجتماعی، ایام مناسبتی و انتشار در پلت فرمهای پربیننده شامل: سرآمد، آپارات، نماشا، اینستاگرام و ...
-تفویض ۱۷ مورد صدور مجوز به ادارات کل استانها در راستای چابک سازی و افزایش سرعت فرآیندها و کوتاه شدن زمان صدور مجوزها
-راه اندازی سامانه جامع موسیقی در تیرماه ۱۴۰۱ و فراهم آوردن امکان دسترسی تمام متقاضیان حوزه موسیقی بصورت یکپارچه و در سراسر کشور برای دریافت مجوز
-راهاندازی سه سامانه ساها برای رسیدگی به شکایات مردمی رفع فیلتر سایتهاـ سامانه نظردهی به مصادیق محتوای مجرمانه رایانهای– سامانه رصد سایتها
-از سرگیری اعزام زائران به عتبات عالیات و برنامه ریزی به منظور سفرهای زیارتی با شرایط بهتر از قبل، اعزام زائران به حج تمتع پس از وقفههای طولانی و اعزام به سوریه پس از ۱۰ سال
-برگزاری ۲ دوره نمایشگاه بین المللی قرآن کریم در مصلی تهران با رویکردی جدید از قبیل برگزاری رویداد استارت آپ قرانی و برای تبلیغ و ترویج معارف قرآنی در میان آحاد مردم و نمایش سبک زندگی اسلامی و قرآنی
-برگزیدن و انتخاب پایتحتهای مختلف قرآنی شامل: پایتخت نهج البلاغه «کاشان» (انتخاب کاشان به عنوان پایتخت نهجالبلاغه وحمایت از ترویج فرهنگ نهجالبلاغه و عترت در سطح ملی)، پایتخت صحیفه سجادیه «یزد» (انتخاب یزد به عنوان پایتخت صحیفه سجادیه و حمایت از ترویج فرهنگ صحیفه سجادیه و عترت در سطح ملی)، پایتخت قرآن «بوشهر» (انتخاب بوشهر به عنوان پایتخت قرآن و اجرای برنامههای متعدد قرآنی در سطح ملی)
-برعهده گرفتن ریاست اتحادیه خبرگزاریهای آسیا و اقیانوسیه (اوآنا) توسط سازمان خبرگزاری جمهوری اسلامی به مدت ۳ سال و برگزاری مجمع عمومی این اتحادیه در آبان ۱۴۰۱ در تهران به میزبانی ایرنا
-حمایت از کارآفرینی کانونهای فرهنگی و هنری مساجد (۵۰ کانون کارآفرین برتر) و کشف استعدادهای برتر هنری مسجدیها در قالب سامانه بچههای مسجد
-ایجاد سامانه Forms.ircg.ir برای ثبت اطلاعات مراکز فروش، بازیگاه و بازی¬سرا در تمام استان ها، پیادهسازی پلتفرم بازیکو برای برگزاری مسابقات آنلاین لیگ قهرمانان بازیهای ویدئویی
-برگزاری چهارمین نمایشگاه ملی بازی¬های رایانه¬ای در مصلی تهران بعد از ۱۰ سال
-برگزاری ۶۵ نشست گفتگوهای سیاست گذاری فرهنگی با حضور ۱۷۰ نفر متخصص، کارشناس و خبره، طراحی منطقه ویژه فرهنگی جاده حکمت (بین زنجان و همدان)، تمهید استقرار دبیرخانه پیوست نگاری فرهنگی و اجتماعی کشور در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی) پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، راه اندازی دبیرخانه سند آمایش فرهنگی کشور
-حمایت از تولید آثار ارزنده فرهنگی و هنری در جهت اشاعه فرهنگ ایثار، جهاد و شهادت و تشکیل بانک جامع اطلاعات (سامانه جامع ایثارگران) و حمایت از تاسیس ۱۶۰ موسسه فرهنگی هنری تخصصی در حوزه فرهنگ ایثار و شهادت