تا همین چند سال پیش از جایگاه خاصی برخوردار بود. مردم عکس می‌گرفتند تا خاطرات خود را ثبت کنند، حکم اسرار خانوادگی شان را داشت. مثل اسناد رسمی و با ارزش از آن نگهداری می‌کردند. اما حالا با رونق گرفتن فضای مجازی و شبکه‌های وابسته، عکس موقعیت خود را گم کرده و در هر جا و مکانی از آن استفاده درست یا نادرست می‌شود. در واقع شده ابزاری برای دست انداختن دیگران یا خودنمایی کردن. دکتر امان الله قرائی استاد جامعه شناس از کارکرد‌های عکس در فضای مجازی می‌گوید و این‌که اگر استفاده نادرستی از آن نشود می‌تواند دردسر‌های جبران ناپذیری برای ما ایجاد کند. با او گفتگو می‌کنیم.

فضای مجازی خوب یا بد؟

اگر چه بسیاری از نوآوری‌ها برای تامین رفاه و آسایش انسان ایجاد شده است، اما استفاده نادرست از هرکدام از آن‌ها می‌تواند آسیب جدی به بنیان خانواده و روح آدمی بزند. به اعتقاد دکتر قرائی فضای مجازی خیلی وقت است که باعث تغییر و تحول در دنیا شده است. باشد.

او می‌گوید: استفاده درست از فضا‌های مجازی به بینش مردم بر می‌گردد. افراد با توجه به شخصیت خانوادگی، تحصیلات و طبقات اجتماعی شان وارد دنیا مجازی می‌شوند.این جامعه شناس اشاره می‌کند که در کشور ما استفاده صحیح و مفیدی از این نوآوری نمی‌شود.

او ادامه می‌دهد:کسی که سواد اجتماعی دارد شایعات نادرست مبتذل درست نمی‌کند و اگر از کسی دلخور باشد به او اهانت نمی‌کند. متاسفانه بار‌ها دیده شده، بعضی از کاربر‌ها با ورود به فضای مجازی قصد تخریب دارند. هر نوآوری وجه مثبت ومنفی دارد که گاه پیش می‌آید مثبت‌ها زیر سایه منفی‌ها پنهان شوند. متاسفانه فضای مجای در جامعه ما چنین بازخوردی را دارد.

قرائی افزود: کاربر در وهله اول باید بداند که هدفش از ورود به شبکه‌ها چیست یا این که رسانه چه کمکی به او در زندگی فردی و اجتماعی اش می‌کند. در صورت استفاده صحیح از این فضا می‌تواند به مشارکت اجتماعی اش بیافزاید.

آسیب شناسی فضای مجازی

مهمترین پیامد منفی استفاده نادرست از فضای مجازی تغییر سبک زندگی است. بی توجهی به سلامت روان، اجتناب از فعالیت‌های مهم زندگی، کاهش روابط اجتماعی و نادیده گرفتن خانواده و دوستان از اثرات نامطلوب گشت و گذار بی رویه در فضای مجازی است.

دکتر قرائی به موضوع مهمی اشاره می‌کند: اگر صفحه حوادث رسانه‌های رسمی مطبوعات و خبرگزاری‌ها را بخوانید، خبر‌های زیادی درباره شیادی و سوء استفاده‌های مالی و عاطفی نوشته شده است. بار‌ها دراین باره تذکر داده شده که استفاده نامطلوب از فضای مجازی می‌تواند زمینه شرارت و بی اخلاقی را برای شیادان فراهم کند. اما خوب کمتر کسی به این توصیه اهمیت می‌دهد.

بی حیایی را ترویج نکنید!

 او دلخور از این است که بعضی از افراد عکس‌های خصوصی خود را در فضای مجازی منتشر می‌کنند. به باور این جامعه شناس، نمایش دادن فضای خصوصی به دیگران فرهنگ اشتباهی است که متاسفانه بین نسل جوان ما باب شده است.

دکتر قرائی ادامه داد: کار امروز بعضی از دختران و زنان ما این شده که لباس‌های نامناسب بپوشند و ژست‌های آن چنانی بگیرند. بعد هم در فضای مجازی منتشر کنند. اقدام آن‌ها اولین کاری که می‌کند، نظام خانواده را از هم می‌پاشد و بعد هم به ذهن دختران و پسران جوان ما آسیب می‌زند. بی حیایی ترویج پیدا می‌کند.

به گفته این استاد دانشگاه، عکس بخش وسیعی از اطلاعات را در فضای مجازی منتقل می‌کنند.

او اشاره می‌کند ایران کشوری است که در حال گذار از شرایط سنتی به دوران نوسازی و صنعتی شدن است و انتشار عکس باعث می‌شود بسیاری از اعتقادات و باور‌ها رایج در بین مردم کم رنگ شوند.

قرائی ادامه داد: در این میان هستند افراد بی هویت و نابابی که با انتشار عکس‌های نامناسب اقدام به شایعه پراکنی کرده و به مسئولان توهین می‌کنند. این کار آسیب فرهنگی به جامعه است. مردم را آزرده خاطر می‌کند و بی اعتمادی را ایجاد می‌کند.

منبع: همشهری آنلاین