هیچ کس نمی‌تواند تاثیر انقلابی و عمیق تلفن‌های هوشمند بر جامعه‌ای که ما در آن زندگی می‌کنیم را انکار کند. تخمین زده می‌شود که تعداد افرادی که تلفن هوشمند دارند بین پنج میلیارد تا ۶.۹۲ میلیارد نفر باشد و پیش بینی می‌شود این رقم تا سال ۲۰۲۸ به ۷.۷ میلیارد نفر برسد.

اکنون به‌نظر می‌رسد علیرغم ساده شدن روش‌های ارتباط افراد و دسترسی به اطلاعات، استفاده از رسانه‌های اجتماعی و تغییر ناگهانی تلفن‌های هوشمند در اوایل دهه ۲۰۱۰ نقش مهمی در ایجاد آنچه اپیدمی بیماری روانی نامیده می‌شود، داشته است.

ثابت شده که صرف زمان بیش از اندازه بر روی تلفن‌های هوشمند، رایانه و تلویزیون منجر به استرس و اضطراب و همچنین اختلال در خواب و افسردگی می‌شود.

براساس مطالعه دانشمندان دانشگاه واترلو، کانادا، وابستگی دیجیتال همچنین می‌تواند افرادی را که تفکر شهودی دارند هنگام تصمیم‌گیری به سمت موتور جستجوگر تلفن همراهشان سوق دهد تا اینکه بر روی عقل خود اتکا کنند.

محققان معتقدند: به طور خاص، اینکه مردم معمولا از تفکر تحلیلی پر تلاش خودداری می‌کنند، نشان می‌دهد که افراد ممکن است به تلفن‌های هوشمندشان اجازه دهند تا به جای آن‌ها فکر کند.

گوردون پنی کوک (Gordon Pennycook)، نویسنده ارشد این مطالعه می‌گوید: افراد ممکن است اطلاعاتی را جستجو کنند که واقعا می‌دانند یا می‌توانند به راحتی یاد بگیرند، اما تمایلی به تلاش برای فکر کردن به آن ندارند.

نتایج حاکی از آن بود که تلفن‌های هوشمند حتی می‌توانند ما را خنگ کنند. پنی کوک می‌گوید: تحقیق ما از ارتباط بین استفاده زیاد از تلفن هوشمند و کاهش هوش پشتیبانی می‌کند.

دکتر کوستادین کوشف (Kostadin Kushev)، استادیار دانشگاه جورج تاون، تحقیقاتی را انجام داده است که نشان می‌دهد عوارض جانبی استفاده اجباری از دستگاه‌های هوشمند نیز می‌تواند منجر به کمتر لبخند زدن افراد شود. این به نوبه خود می‌تواند به طور قابل توجهی بر توانایی آن‌ها در ایجاد ارتباطات عمیق‌تر با دیگران تاثیر بگذارد.

تلفن‌های هوشمند و سلامت روان

به نظر می‌رسد نوجوانان و جوانان به طور ویژه در معرض تاثیرات منفی استفاده بیش از حد از تلفن هوشمند هستند. اما سلامت روانی آن‌ها تا چه حد در خطر است؟

در یک بررسی دقیق، دکتر جاناتان هایت (Jonathan Haidt)، روانشناس اجتماعی از دانشکده بازرگانی استرن دانشگاه نیویورک، و زکری راوش (Zachary Rausch)، محقق مرکز فناوری انسانی، بیان می‌کنند که تلفن‌های هوشمند نه تنها توجه و یادگیری را تضعیف می‌کنند، بلکه تاثیر زیادی بر احساس تعلق جوانان می‌گذارند. آن‌ها به تحقیقاتی اشاره می‌کنند که نشان می‌دهد نوجوانانی که بیش از حد از تلفن‌های هوشمند و رسانه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند، دچار ضعف در توانایی تمرکز می‌شوند.

استدلال آن‌ها توسط یک بررسی جهانی جدید با عنوان پروژه ذهن جهانی (Global Mind Project)، که توسط آزمایشگاه غیرانتفاعی Sapien انجام شده است، تایید می‌شود که نشان می‌دهد تلفن‌های هوشمند تاثیر منفی زیادی بر سلامت روان و روابط، به ویژه در میان جوانان دارند.

این بررسی نشان داد که تقریبا ۵۰ درصد از جوانان حاضر در مطالعه در توانایی درک نشانه‌هایی مانند حالات چهره، زبان بدن، لحن صدا و لامسه با مشکل مواجه هستند که این منجر به مشکل در ارزیابی نیت و شکل‌گیری اعتماد می‌شود.

تارا تیاگاراجان (Tara Thiagarajan) نویسنده مسئول این مطالعه و دانشمند ارشد و بنیانگذار آزمایشگاه Sapien بر شیوه‌ای که تلفن‌های هوشمند رفتار اجتماعی جوانان را مخدوش می‌کنند، تاکید کرد.

این متخصص علوم اعصاب می‌گوید: گزارش اخیر ما در مورد تلفن‌های هوشمند نشان می‌دهد که هر چه فرد در سنین کمتر اولین تلفن هوشمند خود را داشته باشد، احتمال بیشتری دارد که در بزرگسالی با مشکلات سلامت روان دست و پنجه نرم کند.

این محقق ادامه داد: تلفن‌های هوشمند هم تعاملات اجتماعی حضوری را تغییر می‌دهند و هم چشم‌اندازی تحریف‌شده از دنیای اجتماعی ارائه می‌کنند. این چیزی است که باید یاد بگیریم و تمرین کنیم تا در آن بهبود یابیم.

تلفن هوشمند، با مصرف پنج تا هشت ساعت از هر روز فرد منجر به کمبود عمیق تعاملات حضوری در طول رشد می‌شود.

او توضیح داد که استفاده زیاد از تلفن‌های هوشمند بر نحوه ارتباط افراد با خانواده نیز تاثیر گذاشته است. در مطالعه‌ای در سال ۲۰۲۱، ۷۴ درصد از والدین اعتراف کردند که استفاده بیش از حد از دستگاه‌های هوشمندشان به رابطه آن‌ها با فرزندانشان آسیب زده است.

تیاگاراجان گفت: بیش از سه برابر تعداد جوانان ۱۸ تا ۲۴ ساله نمی‌خواهند با خانواده‌های خود تعامل داشته باشند. این تلفن هوشمند مدت زمانی را که خانواده‌ها صرف تعامل واقعی با یکدیگر می‌کنند، کاهش داده است.

با این حال، تلفن‌های هوشمند نه تنها جوانان را از دوستان و خانواده دور می‌کند، بلکه می‌توانند آن‌ها را در مسیر افسردگی، اضطراب و آسیب رساندن به خود قرار دهد.

مطالعات آماری نشان می‌دهد که روند خودکشی نوجوانان تقریبا همزمان با معرفی تلفن‌های هوشمند شروع به افزایش شدیدی کرده است. تعداد جوانان مدرسه‌ای در ایالات متحده که به خودکشی فکر می‌کردند بین سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۷ به میزان ۲۵ درصد افزایش یافت و این در حالی است که میزان افسردگی در بین نوجوانان بین سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۹ نیز تقریبا دو برابر شد.

جلوگیری از آسیب

اثرات منفی استفاده از تلفن‌های هوشمند و رسانه‌های اجتماعی از توجه گسترده دور نمانده است. تعداد والدینی که بر سر ممنوعیت استفاده از تلفن در مدارس اتفاق نظر دارند در سال‌های اخیر افزایش یافته است.

بررسی‌های سالانه در سال جاری نشان داده که ۸۴ درصد از والدین در ایرلند از ممنوعیت استفاده از تلفن همراه در تمام مدارس در طول روز حمایت می‌کنند.

جنبش ممنوعیت تلفن‌های هوشمند تنها به ایرلند محدود نمی‌شود. یونسکو، سازمان آموزش، علم و فرهنگ سازمان ملل متحد، تخمین می‌زند که از هر چهار کشور یک کشور تلفن هوشمند را در مدارس ممنوع کرده است، چه از طریق قانون یا دستورالعمل.

این سازمان در گزارش نظارت بر آموزش جهانی (GEM) در سال ۲۰۲۳ توصیه می‌کند که تنها استفاده از فناوری پیشرفته‌ای که از یادگیری پشتیبانی می‌کند در مدارس توجیه دارد. این سند نشان می‌دهد که دستگاه‌های تلفن همراه نه تنها می‌توانند باعث حواس پرتی شوند، بلکه حریم خصوصی دانش آموزان را نیز به خطر می‌اندازند و منجر به قلدری سایبری می‌شوند.

تیاگاراجان در پایان گفت: برخی از اقدامات خاص که می‌تواند باعث ایجاد تفاوت شود، ممنوعیت تلفن‌های هوشمند در مدارس است تا زمان کمتری صرف این دستگاه‌ها شود.

منبع: ایسنا