جشنواره هنرهای تجسمی فجر، یکی از مهمترین رویدادهای هنری تجسمی کشور است که سیاست گذاری در حوزه برگزاری این جشنواره میتواند گام بسیار موثری باشد. زیرا تغییراتی که ایجاد میشود نقاط قوت جشنواره را بیش از پیش تقویت کرده و نقاط ضعف آن را کمرنگتر میکند و یکی از مزیتهای هنرهای تجسمی این است که همیشه در این حوزه، شاهد رخدادهای متنوعی هستیم و دلیلش هم، تنوع و تعدد رشتههای هنری آن است که میتوانند بسیار تأثیرگذار باشند.
یکی از نکات قابل توجه درمورد جشنواره هنرهای تجسمی فجر این این است که بهطور کلی، مقایسه کردن آن با دیگر جشنوارهها کار درستی نیست چراکه این جشنواره ویژگیهای منحصربفردی دارد و به همین دلیل، با هیچ جشنواره دیگری قابل قیاس نیست و به همین دلیل، جشنواره هنرهای تجسمی فجر را باید با خودش مقایسه کرد؛ به طوری که حتی قیاس آن با دوسالانهها نیز، کار درستی نیست. زیرا جشنواره هنرهای تجسمی از لحاظ ساختاری و رشتهها و دبیرانش، رویدادی است که از سوی معاونت هنری و اداره کل هنرهای تجسمی برگزار میشود و همکاری هنرمندان سراسر کشور را میطلبد و تعداد هنرمندانی که در این جشنواره شرکت میکنند بسیار بیش از جشنوارههای دیگر است و همه اینها خاصیتی را به جشنواره هنرهای تجسمی فجر میدهند که برای آن برنامه ریزی دقیقی صورت بگیرد حتی در این خصوص که بخشهای مختلف آن باید تعریف شوند و یا این که قرار است رقابتی باشد یا خیر؟! یا فقط قرار است که برگزاری این جشنواره، آیینهای از هنرهای تجسمی یک سال گذشته باشد؟!
محمد خراسانی زاده، مدیر کل هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، درمورد انتخاب دبیر شانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر بیان کرد: جشنواره هنرهای تجسمی فجر تفاوتی با سایر جشنوارهها دارد و تفاوتش این است که تعداد بخشها در جشنواره هنرهای تجسمی بسیار زیاد است تا جایی که در حوزه تجسمی، حداقل ۱۰ حوزه تخصصی نقاشی، نگارگری، عکاسی، خوشنویسی، کاریکاتور، تصویرسازی، هنرهای جدید و مواردی از این دست داریم که هر یک از آنها میتوانند جشنواره مستقل باشند و اغلب آنها دارای دو سالانههای تخصصی هستند. بنابراین، ما در جشنواره تجسمی فجر، دبیر به آن معنا که در سایر جشنواره هاست، نداریم و در مقابل، دبیر کل داریم که خودش ناظر بر ۱۰ دبیر زیر مجموعه اش در بخشهای رقابتی است.
مدیر کل هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره جلسات برگزار شده جشنواره شانزدهم هنرهای تجسمی تصریح کرد: جلسه اول جشنواره شانزدهم هنرهای تجسمی فجر را چند روز قبل از ایام اربعین برگزار کردیم و در آن جا گفتگوها انجام و دبیر کل این دوره از جشنواره مشخص شد و خبری هم که مبتنی بر معرفی اعضای شورا انجام شد بعد از تشکیل جلسه اول بود و سپس، جلسه دوم شورای سیاست گذاری برگزار شد که فراخوان موردبررسی قرار گرفت و ارزیابی شد.
خراسانی زاده با اشاره به تصمیمات اتخاذ شده در شورا برای برگزاری جشنواره هنرهای تجسمی فجر امسال مطرح کرد: ابتدا یک توضیح درمورد امیر عبدالحسینی بدهم که دبیر کل جشنواره شانزدهم است. در شورای سیاست گذاری به پیشنهاد مدیر کل تجسمی اتفاقها رقم میخورد. یعنی دبیر کل پیشنهاد میشود و اعضای شورا تصویب میکنند که برای این دوره، چند نگاه وجود داشت. نگاه اول این بود: به دنبال دبیر کلی بودیم که نگاه فراگیری داشته باشد و بتواند در حوزههای مختلف با سلیقههای متفاوتی کار کند و این موضوع برای بنده بسیار مهم بود. چون هنرمندان هنرهای تجسمی با هر نگاه، سلیقه و ذائقه سیاسی و فرهنگی و سبک زندگی در حال فعالیت برای کشورشان هستند. به همین خاطر، نمیخواستم به خاطر برچسبی که ممکن است روی دبیر کل این جشنواره باشد برخی از دوستان فکر کنند که شاید این جا زمینه و بستر فعالیت برایشان فراهم نیست. زیرا جشنواره فجر، جشنواره ملی و بزرگترین رویداد تجسمی ماست.
نگاه دوم این بود: به دنبال این بودیم که دبیر کل این دوره از جشنواره در عین داشتن تخصص، در مقایسه با ادوار قبل، کمی جوانتر باشد تا با رده جوان آشنایی خوبی داشته باشد و نگاه سوم این بود: دنبال هنرمندی بودیم که تجربه مدیریت کلان اداری را داشته باشد و آقای عبدالحسینی دارای این تجربه بوده و بیش از ۲۰ جشنواره یا دبیر یا دبیر هنری بوده است و این کمک میکرد که شناخت فضای اداری ما در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را درک کند و با هم، چالش اداری و کاری نداشته باشیم.
مدیر کل هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: نگاه چهارم که بسیار هم، مهم بود: ما علاقهمند هستیم جشنواره هنرهای تجسمی به چرخه اقتصاد هنر کمک کند. یعنی این جشنواره نمیتواند گلخانهای صرفاً براینمایش آثار یا بررسی وضعیت هنرهای تجسمی کشور باشد و هیچ کمکی به اقتصاد هنر نکند. بنابراین، ما به دنبال این هستیم اگر خدا بخواهد بازار هنر را در کنار جشنواره هنرهای تجسمی فجر مثل بسیاری از جشنوارههای بزرگ دنیا برگزار و احیاء کنیم. چون اوایل، یکی دو دوره اکسپو تهران برگزار شد، اما دیگر ادامه پیدا نکرد.
خراسانی زاده درمورد آن چه که در شورای سیاست گذاری گذشته است، تصریح کرد: معمولاً با صدور فراخوان همه این جزئیات مشخص خواهد شد. اما به طور کلی، در جشنواره تجسمی امسال تمام ۱۰ بخش حوزه تجسمی را خواهیم داشت. یعنی بخشهایی را با هم تلفیق نکرده و بخشی را زیر مجموعه بخش دیگر نخواهیم کرد. مثلاً سال گذشته، به هر دلیلی، تصمیم شورای سیاست گذاری این بوده است که مجسمه سازی، سرامیک هنری و حوزه چیدمان در بخش هنر جدید در حوزه حجم تلفیق شوند و امسال، ما این شیوه را در شورای سیاست گذاری به نحو دیگری پیش میگیریم و همه حوزهها با حفظ استقلال خود در جشنواره شانزدهم حضور خواهند داشت.
او با بیان این که موفقیت حوزه هنرهای تجسمی به دلیل ثابت بودن دبیرخانه آن است، مطرح کرد: اگر در سایر جشنوارهها که مدل آنها بسیار متفاوت از هنرهای تجسمی است اعضای ثابتی وجود دارد دقیقاً موفقیت حوزه هنرهای تجسمی این است که یک دبیرخانه کاملاً ثابت دارد. یعنی دبیرخانهای که اعضای خود را دارد، به جز عزیزانی که از دنیا رفتند و حضور این دوستان از ابتدا تا الان، مزیتی دارد و این است که نه تنها شرایط را میشناسند و تجربه دارند بلکه به این موضوع تعلق خاطر و علاقه دارند و به عنوان یک پروژه موقت به آن نگاه نمیکنند و میدانند اگر جشنواره شانزدهم باید به خوبی برگزار شود، این مسئله به نتیجه رسیدن علاقه شان کمک میکند و به همین دلیل، با جان و دل برای آن تلاش میکنند و این مسئله مهم و جدی است. ما علاوه بر این که دبیرخانه را داریم و آورده خیلی مهمی است امسال یک جلسهای خواهیم داشت و مقدمات آن فراهم شده که جلسه هم اندیشی دبیران کل ادوار جشنواره هنرهای تجسمی فجر است.