دریانوردی یکی از قدیمیترین حرفههای بشریت است که از زمانهای باستان وجود داشته و راهی برای گسترش تجارت بوده است.
دریانوردان افرادی هستند که بر روی کشتی کار میکنند و مدتهای طولانی از خانه و خانواده شان دور میمانند و میان امواج سهمگین دریا و اقیانوس با حجم بسیاری از مسئولیت و سختیهای مسیر دست و پنجه نرم میکنند.
سختیها و مشکلات بسیار این شغل همیشه تصور و افکار را به سمت مردان دریانورد میبرد و هیچگاه کسی فکر نمیکرد که بانوان نیز بتوانند پا به عرصه سخت و دشوار دریانوردی بگذارند و بتوانند با سختیهای این کار کنار بیایند.
بانوی استان فارسی که برای اولین بار با وجود تمام سختیها و مشقتها پا به عرصهای متفاوت گذاشت و دریا را برای فعالیت خود انتخاب کرد توانست عنوان اولین دریانورد و کاپیتان بانوی ایرانی را از آن خود کرده و به دیگران ثابت کند که بانوان نیز میتوانند در حوزههای سخت و طاقت فرسا دوام بیاورند و به خوبی فعالیت کنند.
راحله طهماسبی، بانوی دهه شصتیِ سروستانی از سال ۸۹ به صورت کاملا اتفاقی وارد حرفه دریانوردی شد و با تلاش فراوان موفق شد به عنوان اولین بانوی کاپیتان و دریانورد ایرانی در دریا فعالیت کند و تاکنون حدود ۱۴ سال از فعالیت او میگذرد.
۸ مهر، روز جهانی دریانوردی بهانهای شد تا آوازههای این بانوی موفق را دنبال کنیم و بیشتر با او آشنا شویم، به همین منظور با وی که پس از ماهها فعالیت بر کشتی و زندگی بر روی دریا به آغوش خانواده بازگشته بود ارتباط گرفته و پس از اینکه به گرمی از من استقبال کرد به گفتگو پرداختم.
ابتدا از بانوی دریانورد ایران خواستم بیشتر خود را معرفی کند و او گفت: راحله طهماسبی، متولد ۶۳ در شهرستان سروستان هستم، کارشناسی ارشد کامپیوتر گرایش نرم افزار دارم و اولین بانو و کاپیتان دریانورد ایران و شرق خاورمیانه، دریانورد نمونه سال ۹۶، چهره نامی بانوی ماندگار ایرانی سال ۹۷ و چهره تاثیر گذار استان فارس در سال ۱۴۰۲هستم، از سال ۸۹ وارد حرفه دریانوردی شدم و تا کنون حدود ۱۴ سال است که در این زمینه فعالیت میکنم.
دریانوردی آرزوی کودکی ام نبود!
از کاپیتان سروستانی دلیل ورود به حرفه دریانوردی را پرسیدم که بیان کرد: این شغل آرزوی کودکی ام نبود، من خیلی اتفاقی با این حرفه از طریق برادرم که می خواست دورههای ملوانی را شرکت کند آشنا شدم و تصمیم گرفتم در کنار او در دورهها شرکت کنم که موفق شدم و در نهایت به عنوان اولین بانوی ایرانی توانستم در این زمینه به موفقیت دست پیدا کنم.
به این فکر فرو رفتم که معمولا وقتی بانوان میخواهند پا به عرصهای جدید بگذارند با مخالفتهای زیادی روبه رو میشوند به همین خاطر از بانوی دریانورد در خصوص واکنش خانواده و حمایت هایشان پرسیدم که پاسخ داد:
ما تا قبل از این ماجرا در خانواده و فامیل هیچ دریانورد و تجربهای از این شغل نداشتیم، اما با این وجود خانواده به جزء برادر بزرگترم همه موافق ورود من به این مسیر بودند، پدرم و خواهرم مژگان خانم در این مسیر ناآشنا همه جوره حمایتم کردند و همه جا پشتیبانم بودند.
او افزود:کلا در خانواده ما کسی نبود که مخالفتی جدی کند و بگوید این کار به دردت نمیخورد و همه جوره پناهم بودند؛ البته اینکه خودشان میدانستند که من بر تصمیمی که گرفتم مصمم هستم و مخالفتشان فایدهای ندارد نیز بیتاثیر نبود.
۱۴ ماه کار، ۱۵ روز مرخصی
با توجه به اینکه میدانستم شرایط کار دریانوردی سخت و طولانی است از خانم طهماسبی شرایط کاریش را پرسیدم که پاسخ داد: شرایط کاری بستگی به نوع شناور و محل خدمت فرق می کند، شرایط کاری من قبلا باتوجه به اینکه بر روی شناورها بودم چهار ماه کار و پانزده روز مرخصی بود، اما الان اگر خدا کمک کند قرار است بر روی شناورهایی بروم که پانزده روز کار وپانزده روز مرخصی است.
شناورهای خدماتی و سفرهای نزدیک به ساحل
کنجکاوانه از کاپتان درخصوص تجارب کاری و اقیانوس پیمایی پرسیدم که بیان کرد: در حال حاضر روی شناورهای خدماتی مشغول به کار هستم و تاکنون به دلیل اینکه مدرک لیمیت داشتم تجربه اقیانوس را کسب نکردم و فقط سفرهای نزدیک به ساحل مثل کل حوزه خلیج فارس، روسیه، قزاقستان، گرجستان، هند، پاکستان و ... را تجربه کردم.
به دریا رفته میداند مصیبتهای دریا را
از سختیهای طاقت فرسا و شرایط سخت کاری دریانوردان زیاد شنیده بودم و این موضوع را با کاپتان در میان گذاشتم که تایید کرد و در اینباره گفت: من در این شغل چیزی به نام راحتی ندیدم و معتقدم که تماما سختی است، سختی کار دیگر با خون ما عجین شده، مردم زیبایی دریا را از دور میبینند و رویایی برخورد میکنند درصورتی که ما روی دریا داریم زندگی میکنیم و هیچ راحتی از دریا ندیدیم، به دریا رفته میداند مصیبتهای دریا را، درواقع دریا هنگام کار جای آرامش و خوشی نیست و کمتر کسی می تواند این شغل را تحمل کند، کسی که نیاز مالی دارد، کسی که در زندگی سختی کشیده باشد، کسی که آینده اش برایش مهم است، کسی که تن پرور نباشد، دریا شوخی بردار نیست.
او به شیرینیهای کار نیز اشاره کرد و گفت: این کار شیرینی زیادی ندارد و اگر بخواهم از شیرینی دریا و کار بگویم میتوانم به زمانی اشاره کنم که متوجه میشوم پایان کار است و میخواهم به مرخصی و پیش خانواده بروم.
شغل دریانوردی باعث شد سختتر از قبل بشوم
هر راه و مسیری میتواند در زندگی و روحیه افراد تاثیر بگذارد بنابراین از بانوی دریانورد پرسیدم دریا و دریانوردی چه تاثیری در روحیه شما داشته، که پاسخ داد:
شغل دریانوردی باعث شد که من خیلی سختتر از قبل بشوم، روح و قلبم مثل دریا است، اما سخت شده و دیگر دل نازک نیستم و محکم شده ام و این مسیر باعث شده دوست و دشمن را از هم تشخیص بدهم.
دریا سراسر اتفاق است
با توجه به اینکه این بانوی دریانورد تجارب زیادی در این زمینه کسب کرده و شب و روزهای زیادی را در دریا سپری کرده از او خواستم از اتفاقات تلخ و شیرنی که کسب کرده نیز سخن بگوید که گفت: دریا همه اش اتفاق و اتفاق است، تلخترینش از دست دادن هم دورهای و همکارم؛ ایمان خادمی بود که در کشتیای که در برزیل تحریم بود کار می کرد و سکته کرد و ازبینمان رفت، اما خاطراتش همیشه همراهمان است، یکی از بهترین خاطراتم هم گرفتن مدرک فرماندهی بود.
بانوی سختکوش و موفق استان فارسی در میان سخنانش از رمز موفقیتش سخن گفت و بیان کرد: رمز موفقیتم سختکوشی و تلاش است، همیشه تصمیم گیرنده نهایی خودم هستم و حرف کسی نمیتواند روی من تاثیر بگذارد، البته با گرفتن مشورت در نهایت کاری که خودم میدانم به صلاحم هست را انجام میدهم حتی اگر پایانش تلخ باشد.
از بانوی دریانورد خواستم مشوقان خود را معرفی کند و دراینباره نیز سخن بگوید که گفت: اولین مشوقانم خانواد ام هستند و بعد از آنها یکی از دوستانم، نجمه حیدری؛ که بهترین رفیقم از دوران مهدکودک تا الان است و از بین اساتیدم کاپتان محمد سیف که مثل یه پدر پیگیر درس و تحصیلات من بودند.
بانوی دریانورد باید کفش آهنی بپوشد
از او خواستم توصیهای کند؛ که او به بانوانی که به دریانوردی علاقهمند هستند یا میخواهند پا به این عرصه بگذارند گفت: حرفه دریانوردی یک حرفه نوپا برای بانوان در ایران است که هنوز خیلی جا نیفتاده و چالشهای زیادی را در پی دارد، خانمی که میخواهد وارد این شغل بشود به قول قدیمیها باید کفش آهنی بپوشد و خستگی ناپذیر باشد تا بتواند کار پیدا کند وگرنه به این راحتی به خانمها کار نمیدهند و با شرایط سختی روبرو خواهند بود.
او ادامه داد: خانمها از طریق آموزشگاههای دریانوردی که در کل بنادر کشور هستند و آقایان از طریق کنکور و هم از طریق اموزشگاهها میتوانند وارد این شغل بشوند.
دریانورد روز نمیخواهد، توجه میخواهد
کاپیتان طهماسبی درآخر ضمن تبریک روز دریانورد به همکارانش در خصوص این شغل درد و دلهایی کرد و گفت: روز دریانورد را باید تعریفکرد، باید گفت روز افراد خستگی ناپذیر، افراد مظلوم، افراد سخت کوش، در واقع دریانورد روز نمی خواهد، توجه می خواهد، بهتر است سازمانها از نیروهای جوان داخلی بیشتر حمایت کنند و نیروی کار خارجی را کمتر کنند تا حق و زحمات نیروهای ایرانی ضایع نشود.
منبع: فارس