نیروهای مقاومت فلسطین در هفته گذشته عملیات پیروزمندانه طوفان الاقصی را اجرایی کردند که به گفته بسیاری از مقامات و تحلیلگران صهیونیستی بزرگترین شکست تاریخی برای این رژیم را رقم زد. در داخل اراضی اشغالی بسیاری مقامات صهیونیستی را به دلیل ضعف اطلاعاتی و عدم توانایی در پیش بینی این حمله مقاومت مورد انتقاد قرار دادند. بسیاری آن را ناشی از اختلاف شدید داخلی در یک سال گذشته در کابینه نتانیاهو میدانند و گروهی هم آن را به عنوان افزایش قدرت مقاوت تفسیر میکنند.
از این رو باشگاه خبرنگاران جوان برای واکاوی دلایل و جزئیات وقایع هفته گذشته در سرزمینهای اشغالی مصاحبهای ترتیب داده با برونو بیکلینی، استاد دانشگاه و تحلیلگر سیاسی از برزیل که در ذیل مشروح آن از نظر میگذرد.
چرا نیروهای اطلاعاتی رژیم صهیونیستی در پیش بینی آغاز عملیات طوفان الاقصی ناکام ماندند؟
برونو بیکلینی: هنگامی که بیشتر اطلاعات طبقه بندی شده و تحت محرمانه بودن دولت هستند، ایجاد روابط منطقی میان آنها بسیار دشوار است. من به عنوان یک تحلیلگر هرگز توانمندیهای مقاومت را دست کم نمیگیرم و آن را کم ارزش ارزیابی نمیکنم. جای تعجب است که در مواجهه با پوچترین نظارتهای که از مردم داشت، رژیم صهیونیستی عملیات طوفان الاقصی را پیش بینی نمیکرد. اما ذکر این نکته ضروری است که مقاومت فلسطین ۱۷ سال است که در غزه در محاصره بوده و عملاً حرکت نامحسوس و مقابله با ظالمان محاصره کنندگان را یاد گرفته است. به نظر میرسد که در سطحی از اطلاعات مصر هشدار داده شده است، اما بدیهی است که نخبگان حاکم و فرماندهی عالی نظامی جمهوری مصر پس از توافق ننگین کمپ دیوید که دست نشانده آمریکا هستند هم حتی برای دستگاه نظامی استعمار و نظام آپارتاید در فلسطین اشغالی منبع قابل اعتمادی نیستند.
آینده رژیم صهیونیستی را چگونه ارزیابی میکنید؟
برونو بیکلینی: آینده این رژیم در میان مدت ناشناختهتر از آینده روشنی است که در انتظار مردم فلسطین است. رژیم صهیونیستی عادت ندارد از منظر مشروعیت بین المللی پشت خود را به دیوار ببیند و به غیر از کشورهای عضو ناتو، کشورهای آنگلوساکسون و نخبگان غرب زده آمریکای لاتین اعتماد کند، خشم زیادی از «مجازات دسته جمعی» علیه این رژیم وجود دارد همان خشونتی که در دههها علیه جمعیت فلسطین اعمال شده است. با توجه به گسست داخلی نخبگان صهیونیستی، با توجه به اینکه جامعه مدنی آنها فراملی شده است و میتواند به راحتی از کشوری که توسط قیمومیت بریتانیا اختراع شده است، از هم بپاشد، این امکان وجود دارد که اکثر اسرائیلیها خود را با موقعیتی تکرار نشدنی بیابند. جهان باید این نگاه را که آنها یک دموکراسی روشن فکر هستند را رها کند، رژیم صهیونیستی ممکن است در میان مدت مخالفان را اخراج و یک فاشیسم اجتماعی مبتنی بر برتری گرایی مذهبی، نژادپرستی فرهنگی و شوونیسم را به عنوان ستون فقرات سیاست خود مطرح کند. به عبارت دیگر، پوشش «آوانگارد فرهنگی غربی» به جای کشتار روزانه جوانان و کودکان فلسطینی تحت اشغال مبدل گردد که به اشتباه فکر میکنند میتواند به انسجام اجتماعی منجر شود که البته با تلاش برای ترویج یک نکبت جدید ترویج میشود.
آینده خاورمیانه را با توجه به شرایط فعلی چگونه ارزیابی میکنید؟
برونو بیکلینی: آینده آسیای غربی یا خاورمیانه (نامی که بیشتر توسط جنگجویان صلیبی استفاده میشود) نامشخصتر از هر زمانی است. بدیهی است که آمریکا با استفاده از نیروی تحریک آمیز ناوگان خود در دریای مدیترانه و ایجاد یک زنجیره تامین نظامی برای دولت استعماری در تلاش برای تشدید درگیریها است. این وضعیت در مرز غیرقابل تصور است، زیرا ثابت شده است که آرمان فلسطین نه توسط جهان عرب و نه توسط جهان اسلام فراموش نخواهد شد. من درک میکنم که رفتار صریح دولت بایدن، پیشبینی جنگ در دو جبهه، با توجه به تواناییهای نظامی حزبالله و کارزار مقاومت ممکن است تشدید شود. حماس، به نوبه خود، در این عملیات تمام توان خود را به کار گرفت و حقیقتاً وارد نبردی تمام عیار شد و ممکن است با یک موقعیت منحصر به فرد روبرو شود.
یا آزادسازی فلسطین در دستور کار کل جهان عرب قرار میگیرد یا این نبرد ادامه مییابد. حقیقت این است دوباره عادی سازی امکان پذیر نخواهد بود، حتی برای متحدان. به عبارت دیگر در سوریه (مثلاً) اگر این کشور به بمباران هر ماه توسط اسرائیل ادامه دهد و نمایندگیهای دیپلماتیک روسیه و چین از این موضوع مطمئن باشند، توسعه اقتصادی حاصل نخواهد شد. یک هفته پس از آغاز عملیات طوفان الاقصی، تنها قطعیت این است که تلآویو میخواهد از این موقعیت برای ترویج نکبت جدید و متحد کردن مسئولیتها در یک کابینه مشترک استفاده کند همان کاری که رهبر مخالفان آن بنی گانتس یا همان قصاب غزه در سال ۲۰۱۲ و ۲۰۱۴ انجام داد.
به نظر شما چرا مقامات صهیونیستی از این حمله غافلگیر شدند؟
برونو بیکلینی: شاید حمله غافلگیرانه مقامات صهیونیستی دو علت داشته باشد. اول، این واقعیت است که «عادی بودن اشغال» پس از کمپین مه ۲۰۲۱ - عملیات شمشیر قدس - قتل تقریباً هر روزه، دستگیری بی وقفه جوانان فلسطینی و هتک حرمت به مسجد الاقصی و سایر اماکن مقدس در حال تکرار بود. به عبارت دیگر رژیم صهیونیستی به افزایش فشار بر مردم فلسطین در حین مبارزه با سیاست داخلی آنها عادت کرده بود. قطعیت معافیت از مجازات و روابط دشوار بین نتانیاهو و بایدن - تا آغاز پاسخ مقاومت فلسطین به رهبری حماس - ممکن است سطح توجه را کاهش داده باشد. اما تنها قطعیت این است که مقاومت در غزه خیلی سریع عمل کرد و اشغالگر را غافلگیر کرد. در غیاب اسناد معتبر نمیتوان گفت که استعمارگران اجازه دادند این اتفاق بیفتد تا واکنش فوری و شانس واقعی برای افزایش شدت کشتار و ایجاد یک نکبت جدید داشته باشند. آنچه میدانیم این است که با توجه به توانمندیهای واقعی مقاومت فلسطین و ظلم و ستم اشغالگر، میتواند موجب کاهش قدرت عکس العمل در مواقعی این چنینی باشد به علاوه این که در این مدت حداقل در یک سال گذشته رژیم صهیونیستی به شدت ضعیف شده و مشکلات و اختلافات داخلی آن را از پای در آورده است.
به نظر شما وضعیت داخلی رژیم صهیونیستی و اختلافات سیاسی بر سر اصلاحات قضایی و اعتراضات مردمی در ماههای گذشته چقدر میتواند بر شکست اطلاعاتی اسرائیل در حمله اخیر حماس تأثیر بگذارد؟
برونو بیکلینی: من بر این عقیده پافشاری میکنم که رژیم صهیونیستی ممکن است قدرت خود را در حمایت از غرب داشته باشد، ظرفیت خود را برای ترویج کنترل جمعیت و استبداد در منطقه توسعه داده است، اما شکست ناپذیر نبوده و نخواهد بود. من درک میکنم که نقصهای داخلی در دستگاه امنیتی کابینه استعماری ممکن است مهم باشد، اما ما هرگز نمیتوانیم شرایط مبارزه و مقاومت کل ملت عرب، مردم غرب آسیا و به طور خاص، نیروهای مقاومت را دست کم بگیریم. جامعه فلسطین و مقاومت فلسطین زنده است و میتواند بر این فاجعه انسانی فائق آید.
در مورد کابینه استعماری، معلوم نیست که چگونه میتواند بر مشکلات داخلی خود غلبه کند که دوره کنونی تهاجمی نظامی و جنگ تبلیغاتی بگذرد. ممکن است فرضیه معتبری باشد که فروپاشی جزئی وفاداریهای داخلی در سرکوب صهیونیست ها، در برابر مانورهای راست افراطی که در تل آویو در قدرت هستند، ممکن است موقعیتهای شکست پذیری در سازوکارهای داخلی ایجاد کرده باشد. با این حال، حجم عملیات فلسطین بسیار بیشتر از آن است که رژیم ظالم تصور میکرد. پارادوکس از نظر من این است: اشغالگر به طور فزایندهای از سوی آمریکا حمایت میشود، ولی در جبهه مقابل تواناییهای مقاومت عربی و فلسطینی به طور فزایندهای توسعه یافته و به توپخانه متحرک زمین به زمین و زمین به هوا مجهز میشود بدون آن که آن حمایتهای استعماری را داشته باشد.
برونو بیکلینی دکترا و کارشناسی ارشد علوم سیاسی از دانشگاه دولتی ریو دو ژانیرو دارد، او یک دوره کارآموزی دو ساله پس از دکترا را در اقتصاد سیاسی نیز در دانشکده اقتصاد همین دانشگاه گذرانده است. وی محقق، روزنامه نگار فارغ التحصیل UFRJ، استاد روابط بین الملل، علوم سیاسی و روزنامه نگاری در موسسه علوم سیاسی برزیل است. وی همچنین ستون نویس در میدل ایست مانیتور است. او به عنوان یک تحلیلگر و مفسر سیاسی ملی و بین المللی تجربه زیادی در این زمینه دارد. بیکلینی برای وبسایتهای خبری در کشورهای مختلف، علاوه بر خبر به تولید فیلمهای تحلیل سیاسی و ستونهای صوتی، به زبانهای پرتغالی، اسپانیایی و انگلیسی میپردازد.