بنگاه‌داری بانک‌ها یکی از اقدامات تورم‌زا در کشور است که باعث افزایش گرانی‌ها در کشور می‌شود.

در کنار بنگاه‌داری بانک‌ها شاهد ایجاد مشکل در پرداخت تسهیلات ازدواج و مسکن به مردم هم هستیم که هر بار مسئولان تاکید می‌کنند که با این موضوع برخورد می‌کنند، اما پوست بانک‌ها کلفت‌تر از آن چیزی شده که تذکر مسئولان به آن کارساز شود.

نفوذ بانک‌ها به قدری زیاد شده که توانستند دیوارنگاره میدان ولیعصر (عج) را به دلیل اینکه علیه بنگاه‌داری بانک‌ها بود، پایین بیاورند. 

مهدی فضائلی عضو دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب در واکنش به پایین کشیدن دیوارنگاره میدان ولیعصر (عج) درباره بنگاه‌داری بانک‌ها در توییتر نوشت: جلوگیری از بنگاه داری بانک‌ها، مطالبه جدی رهبر انقلاب است. این مطالبه، تحت تأثیر دیوارنگاره یا حذف آن قرار نمی‌گیرد.

رهبر انقلاب در شهریور سال ۹۷ در دیدار با اعضای دولت دوازدهم به این موضوع اعتراض کردند.

ایشان گفتند: نظارت بانک مرکزی بر بانک‌ها موجب می‌شود که به این وضع نرسند اگر چنانچه نظارت مستمری از اول وجود داشته باشد وقتی هم که به این زمینه رسید، بالاخره باید با بانک برخورد شود.

رهبر انقلاب فرمودند: این‌همه بانک خصوصی! بانک‌ها چرا مشکل نقدینگی پیدا می‌کنند؟ برای خاطر این‌که شعبه زیاد می‌کنند، برای این‌که آسایشگاه برای افراد خودشان درست می‌کنند. این را من یک وقتی به جنابعالی هم گفتم که بنده در تهران با ماشین از یک‌جایی عبور می‌کردم، یک دیوار طولانی بود که همین‌طور که با ماشین رفتیم، دائم دیدیم این دیوار هست، هست، هست؛ من پرسیدم این مال کیست؟ چیست اینجا به این بزرگی؟ یک تشکیلات عظیمی بود! گفتند بله، برای بانک فلان است.

مقام معظم رهبری بیان کردند: خب این بانک غلط می‌کند که یک چنین کاری را کرده، می‌خواهد چه بکند این را؛ یعنی واقعا این چیز مهمی است، پول‌های مردم را می‌گیرند و این‌جوری امکانات درست می‌کنند؛ حالا این‌که یک تشکیلاتی است که لابد برای تفریح و مانند این حرف‌ها است؛ نه، بانک‌ها بنگاه‌داری می‌کنند.

ایشان گفتند: بنده همین‌جا در همین جلسه یک بار گفتم که جلوی بنگاه‌داری بانک‌ها را بگیرید؛ بانک برای بنگاه‌داری که نیست. 

اعتراضات به بانکداری باعث شد تا محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی هم به آن اعتراض کند.

وی در جلسه مشترک با مدیران عامل بانک‎ها با اشاره به موضوع بنگاه‌داری بانک‌ها گفت: امروز شاهد هستیم که برخی از بانک‌ها که بانک تجاری هستند، بنگاه‌داری می‌کنند و این به یک معضل اساسی برای شبکه بانکی تبدیل شده است، چندین سال هم است که هم در قانون رفع موانع تولید و هم در قانون برنامه دیده شده، اما همچنان این مسئله حل نشده است.

فرزین اظهار کرد: در هر صورت برخی بانک‌ها که وظیفه ذاتی آن‌ها تجاری است و کار بنگاه‌داری می‌کنند، این کار صحیحی نیست و حتماً باید آن بنگاه را بفروشند و از بنگاه‌داری خارج شوند.

ترک فعل بانک‌ها از وظایف خود مثل ندادن تسهیلات مسکن صدای نمایندگان مجلس را هم درآورده است.

بهروز محبی نجم‌آبادی عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان درباره دلیل عملکرد نامناسب بانک‌ها در اعطای تسهیلات مسکن گفت: دولت باید اقدام به آزادسازی زمین کند و زمین رایگان در اختیار مردم قرار دهد تا بتوانیم از بحران مسکن عبور کنیم و با افزایش ساخت و ساز در کشور تعادلی بین عرضه و تقاضا ایجاد کنیم.

وی گفت: متاسفانه بانک‌ها به دلیل سودی که در بنگاه‌داری و سایر امورات دارند تمایلی به پرداخت وام مسکن که برگشت‌پذیری آن بلندمدت است ندارند لذا با همکاری نکردن بانک‌ها نباید انتظار داشته باشیم که قانون جهش تولید مسکن عملیاتی و اجرایی شود، زیرا بدون تامین اعتبار مردم نمی‌توانند اقدام به ساخت و ساز مسکن کنند.

املاک‌داری بانک‌ها بدتر از بنگاه‌داری

محمدرضا پورابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان گفت: ماده ۱۶ و ۱۷ قانون رفع موانع تولید، تکلیف بانک‌ها را مشخص کرده است. در آنجا اعلام شده که اگر بانک‌ها بخواهند مسیر بنگاه‌داری را ادامه دهند با جرایم سنگین مالیاتی روبرو می‌شوند.

وی ادامه داد: بانک مرکزی در این زمینه باید همکاری کند تا جلوی بنگاه‌داری بانک‌ها گرفته شود.

نماینده مردم راور و کرمان در مجلس بیان کرد: در کنار بنگاه‌داری، املاک‌داری به مراتب از آن بدتر است بنابراین این امر یکی از موضوعاتی است که ما آن را دنبال می‌کنیم.

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس اظهار کرد: در برنامه هفتم موضوع اموال و دارایی‌های بانک‌ها را مصوب کردیم که بانک‌ها مکلفند دارایی‌های خود را مولدسازی کنند و آن‌ها را واگذار کنند.

موظف شدن بانک‌ها به فروش املاک و مستغلات خود

محسن زنگنه، سخنگوی کمیسیون تلفیق برنامه هفتم در گفتگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان گفت: نمایندگان‌ مجلس معتقدند بانک‌ها نباید بنگاه‌داری کنند بلکه باید سرمایه‌گذاری کنند آن هم در پروژه‌های کلان و پیشران تا به توسعه کشور کمک کنند.

وی ادامه داد: در ماده ۱۰ اصلاح نظام بانکی و مهار تورم در لایحه برنامه هفتم آورد‌ه‌ایم بانک مرکزی مکلف است با استفاده از ابزار‌های مختلف تسهیلات خود را به سمت حمایت از تولید هدایت کند.

سخنگوی کمیسیون تلفیق برنامه هفتم اضافه کرد: در ماده ۸ و ۹ هم مصوب کردیم بانک‌ها و شرکت‌ها حتی اگر مالک یک درصد سهام هستند باید همه آن‌ها را معرفی کنند.

زنگنه گفت: سازمان ثبت اسناد مکلف است تمام املاکی که بانک‌ها حتی اگر حداقل یک درصد سهام را در اختیار دارند اعلام کند و در اختیار بانک مرکزی قرار دهد.

با توجه به قوانینی که در لایحه برنامه هفتم در مجلس شورای اسلامی تصویب شده بانک‌ها باید دست از بنگاه‌داری و املاک‌داری بکشند، چون طبق گفته سخنگوی کمیسیون تلفیق اموال و مستغلاتی که در جهت کارکرد حرفه‌ای بانک‌هاست در اختیار بانک‌ها قرار دارد، اما مابقی اموال و املاک را باید ظرف مدت مشخص به فروش رسانده و تبدیل به سرمایه کنند و عملا کفایت سرمایه خود را بهبود ببخشند همچنین اگر در مدت مقرر این کار انجام نشود، بانک مرکزی این اختیار را دارد که مستقیما نسبت به انتقال آن‌ها به شرکت دارایی‌های بانک‌ها که زیر نظر بانک مرکزی است، اقدام کند. در ادامه شرکت مذکور می‌تواند مستقلا نسبت به فروش آن‌ها اقدام کرده و منابع آن را در صندوق وابسته به شرکت مذکور ذخیره کند.