یک مطالعه نشان داده است که قدیمیترین قارههای کهکشان ما ممکن است ۵ میلیارد سال قبل از زمین شکل گرفته باشند، به این معنی که ممکن است جهانهای متعددی در کهکشان راه شیری وجود داشته باشند که دارای حیات پیشرفتهتر از جهان ما هستند.
اختر زیست شناسان میگویند که یک سیاره برای حمایت از حیات به ویژگیهای اولیه خاصی اعم از اکسیژن موجود در جو آن، عنصری که از موجودات زنده در برابر تشعشعات خطرناک محافظت کند و آب مایع نیاز دارد.
اگرچه تکتونیک صفحهای لزوما برای زندگی ضروری نیست، اما تاریخ زمین نشان میدهد که این صفحه ها برای تداوم موجودات زنده برای دورههای زمانی طولانی مهم هستند. بنابراین، اگر قبل از زمین، سیارههای فراخورشیدی وجود داشتهاند، به این معنی است که ممکن است حیات قدیمیتر و پیشرفتهتری در آن جهان وجود داشته باشد.
تکتونیک صفحه نقش مهمی در کاهش دمای زمین بازی میکند، زیرا اجازه میدهد گرما از هسته خارج شود و وجود گرمای زیاد در هسته مانع از مگنتوسفر محافظ زمین میشود. با این حال، برخی از تحقیقات نشان میدهد که صفحههای تکتونیک، میلیاردها سال پیش، زمانی که حیات برای اولین بار ظاهر شد، چندان فعال نبوده اند؛ بنابراین ممکن است آنها برای شروع زندگی ضروری نباشند، اما برای ادامه زندگی و تکامل به موجودات پیچیده تری مانند انسان، احتمالا ضروری هستند.
این علوم باعث شد که جین گریوز، ستاره شناس دانشگاه کاردیف در انگلستان، به این سوال پاسخ دهد: اولین قارهها چه زمانی در سیارهای در کهکشان ما ظاهر شدند؟ معلوم شده است که دو قاره از سیارات فراخورشیدی، و شاید حیات، احتمالاً چهار تا پنج میلیارد سال قبل از زمین نشأت گرفته اند.
گریوز در مطالعهای که در ژورنال Research Notes of the American Astronomical Society منتشر شد، نوشت: اگر حیات در سیاره دیگری پنج میلیارد سال پیش آغاز شده باشد، احتمالاً میزبان حیات پیشرفتهتر از ماست.
قارهها به دلیل تکتونیک صفحه تشکیل شده اند، یعنی به دلیل حرکت صفحات سنگی که در بالای اجزای مذاب داخلی سیاره شناور هستند.
گرمای ساطع شده از هسته سیاره از جامد شدن ماگمای آن جلوگیری و حرکت قارهها را متوقف میکند. این گرما از عناصر رادیواکتیو مانند اورانیوم ۲۳۸، توریم ۲۳۲ و پتاسیم ۴۰ میآید که در هسته سیاره یافت میشوند و در حین پوسیدگی انرژی آزاد میکنند.
بیشتر این عناصر رادیواکتیو از رویدادهای کیهانی فاجعهآمیز، مانند انفجارهای ابرنواختر و برخورد بین پوستههای مرده ستارگان غولپیکر، معروف به ستارههای نوترونی، به وجود آمدهاند. ردپایی از این عناصر را میتوان در طول موجهای نور ساطع شده از ستارهها تشخیص داد.
گریوز در کار جدید خود از سطوح اورانیوم ۲۳۸ و پتاسیم موجود در ستارگان مجاور و همچنین سن ستارگان اندازه گیری شده توسط ماهواره گایا استفاده کرد تا تخمین بزند چه زمانی یک سیاره سنگی فرضی در اطراف هر یک از این ستارهها به اندازه کافی داغ شده تا تکتونیک صفحهای را ظاهر کنند.
تکتونیک صفحه زمین حدود ۳ میلیارد سال پیش یا حدود ۹.۵ میلیارد سال از آغاز پیدایش جهان شروع شد. در نمونه گریوز، اولین قارهها دو میلیارد سال قبل از زمین بر روی ستارههای صفحه نازک ظاهر شدند. ستارگان صفحه ضخیم سیارات صخرهای با قارههایی تولید کردند که حتی زودتر یعنی حدود ۴ تا ۵ میلیارد سال قبل از زمین ظاهر شدند.
گریوز میگوید: چشمانداز برای یافتن سیارات فراخورشیدی صخرهای با قارهها بسیار امیدوارکننده به نظر میرسد.
قدم بعدی بررسی مقادیر ستارهای ایزوتوپهای توریم و پتاسیم است که باعث تشعشع میشوند. انجام این کار میتواند به آشکار کردن سیستمهای باستانی بیشتری کمک کند که در آنها حیات میتوانسته پیش از روی زمین در آنها باشد.
منبع: Live Science