درخشش سبز رنگ آسمان شب مریخ برای اولین بار دیده شده است.

مدارگرد ردیاب گاز اگزومارس (TGO) متعلق به آژانس فضایی اروپا (ESA) درخشش سبز رنگی را در جو مریخ در طیف نور مرئی شناسایی کرده است.

جالب اینجاست که کاشفان آینده مریخ ممکن است بتوانند این رخداد درخشان و چشم‌نواز را زمانی که آسمان در نواحی قطبی سیاره سرخ، صاف است، ببینند.

علاوه بر این، این نور طبیعی درخشان می‌تواند به عنوان کمک مفیدی برای دید انسان و مسیریابی مریخ‌نورد‌ها در شب‌های تاریک این سیاره باشد.

ژان کلود جرارد، دانشمند سیاره‌شناس در دانشگاه لیژ بلژیک می‌گوید: این مشاهدات برای سفر‌های آینده به سیاره سرخ غیرمنتظره و جالب هستند.

طبق بیانیه مطبوعاتی پژوهشگران، این درخشش سبز رنگ در حدود ارتفاع ۵۰ کیلومتری سطح سیاره سرخ دیده شده است.

آسمان مریخ چگونه سبز شد؟

نور شبانه بر روی زمین نیز دیده می‌شود، با این حال، نباید آن را با شفق‌های قطبی اشتباه گرفت.

چند دهه بود که دانشمندان وجود یک درخشش خیره کننده در آسمان مریخ را حدس می‌زدند.

در ابتدا چند سال پیش بود یک درخشش توسط مدارگرد مارس اکسپرس (Mars Express) متعلق به آژانس فضایی اروپا در طیف فروسرخ مشاهده شد.

در سال ۲۰۲۰، نیز همین مدارگرد ردیاب گاز اگزومارس (TGO) یک نمونه از همین پدیده را در نور مرئی ثبت کرد، اما در طول روز مریخ به جای شب آن رخ داد.

اکنون جدیدترین مشاهدات TGO اولین شواهد از وقوع این درخشش هوای جوی را در شب مریخ ارائه می‌دهد.

رنگ سبز متمایز در جو خشک مریخ نشان دهنده حضور اکسیژن است. این درخشش شبانه زمانی رخ می‌دهد که دو اتم اکسیژن با هم ترکیب شوند و یک مولکول اکسیژن را تشکیل دهند.

نور خورشید با مولکول‌های کربن دی اکسید (CO۲) در جو مریخ در روز این سیاره برهم‌کنش دارد. انرژی خورشید باعث می‌شود که مولکول‌های کربن دی اکسید دچار تفکیک یا فوتولیز شوند. مولکول‌های کربن دی اکسید در این فرآیند به اتم‌های اکسیژن جداگانه تقسیم می‌شوند. سپس اتم‌های اکسیژن تازه تولید شده آزاد می‌شوند تا در جو مریخ و در سمت شب سرگردان شوند. در نهایت در غیاب انرژی خورشیدی، اتم‌های اکسیژن به هم می‌پیوندند و مولکول‌های اکسیژن (O۲) را ایجاد می‌کنند.

همین‌طور که مولکول‌های اکسیژن در طول این فرآیند به حالت انرژی پایین‌تر تغییر می‌کنند، نور تولید می‌کنند و همین تابش نور باعث درخشش سبز رنگ دیده شده در جو مریخ می‌شود.

لوریان سورت، پژوهشگر دانشگاه لیژ می‌گوید: این انتشار ناشی از ترکیب اتم‌های اکسیژن است که در جو تابستانی ایجاد شده و توسط باد‌ها به عرض‌های جغرافیایی بلند زمستانی، در ارتفاعات ۴۰ تا ۶۰ کیلومتری جو مریخ منتقل می‌شوند.

نور شب به عنوان یک «ردیاب فرآیند‌های جوی» ارزشمند عمل می‌کند و بینش‌هایی را در مورد ترکیب و پویایی یک منطقه چالش برانگیز از جو برای سنجش ارائه می‌دهد.

همچنین اطلاعاتی را در مورد چگالی اکسیژن و روش‌هایی که انرژی توسط نور خورشید و باد خورشیدی ذخیره می‌شود، نشان می‌دهد.

آگاهی از پارامتر‌های جوی مریخ می‌تواند برای سفر‌های آتی به سیاره سرخ مفید باشد.

به عنوان مثال، چگالی جو مستقیماً بر کشش تجربه شده توسط ماهواره‌های در حال چرخش و چتر‌های مورد استفاده برای رساندن کاوشگر‌ها به سطح مریخ تأثیر می‌گذارد.

جزئیات این پژوهش در مجله Nature Astronomy منتشر شده است.

منبع: آی‌ای