به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان،به یکی از مناطق صعب العبور و محروم کشورمان به نام کلات نادری سفر کردیم تا از چالش ها، مشکلات و نیز فرصتهای بی نظیری که رقم زده اند، گزارش تهیه کنیم.
کلات نادری از شمال به وسیله تپهماهورهایی با طول ۱۸۰ کیلومتر به کشور ترکمنستان، از شرق به سرخس، از غرب به درگز و از جنوب به کوههای هزارمسجد و شهر مشهد منتهی میشود. مساحت این شهر ۳.۵۱۸ کیلومتر مربع است. همچنین این شهر ۱۴۰ آبادی دارد.
کلات نادری بعد از سالها محرومیت هم اکنون به پایلوت اشتغال استان خراسان رضوی تبدیل شده و کمیته امداد با اختصاص ۲۶۰ میلیارد تومان بودجه در توسعه و آبادانی این شهرستان نقش محوری ایفا می کند.
مقاوم سازی منازل بیش از صد خانوار مددجو
در نخستین مقصد بازدید به روستای زاوین معاون حمایت کمیته امداد شهرستان کلات از مقاوم سازی خانههای بیش از صد خانوار مددجو میگوید.
سعید رمضان پور با اشاره به فرآیند مقاوم سازی خانوارهای مددجو گفت: ما از سال ۱۳۸۵ توانستیم ۷۰۰ واحد از منازل مددجویان را مقاوم سازی کنیم. از سال ۱۴۰۱ نیز تفاهمنامهای با بنیاد مسکن امضا شده تا ۱۰۰ واحد دیگر مقاوم سازی شود و تا کنون ۴۶ واحد تکمیل شده و تا سال ۱۴۰۳ این فرایند تکمیل خواهد شد.
وی ادامه داد: مددجو حتما باید آورده داشته باشد. همچنین مصالح ساختمانی نیز در شهرستان پیدا نمیشود و خیرین نیز در شهرستان حضور ندارند. یکی از انتظارات ما این است که آستان قدس رضوی به ما کمک کند.
رمضان پور با اشاره به هدف کمیته امداد در این منطقه گفت: هدف ما این است که مسکن همه خانوارهای بالای دو نفر مقاوم سازی شوند. با توجه به برآوردهای ما هنوز ۶۰۰ تا ۷۰۰ خانوار دیگر باقی مانده اند که منازل آنها باید مقاوم سازی شود.
تولید صنایع دستی توسط مددجویان کمیته امداد در کنار خانه داری
مددجویان کمیته امداد با فراهم شدن شرایط مناسب توانسته اند با تولید و فروش صنایع دستی خود به درآمدزایی برسند.
مهدی سپهری راهبر شغلی کمیته امداد در نقطه صفر مرزی ایران و ترکمنستان در روستای ایدلیک منطقه کلات نادری با اشاره به تولید صنایع دستی توسط مددجویان کمیته امداد اظهار کرد: ما در مجموعه خود هم به عنوان رابط این افراد با کمیته امداد حضور داریم و هم به عنوان رابط این تولیدکنندگان و بازار فروش هستیم. همچنین تولید مواد اولیه نیز با همکاری ما صورت میگیرد.
وی ادامه داد: تابلوفرش، صندوقچه، فرش و جاجیم و دیگر محصولاتی که در فروشگاه ما وجود دارد توسط مددجوهای کمیته امداد در کنار کار خانه تولید و ارائه شده است و به طور متوسط ماهانه چهار تا پنج میلیون تومان درآمد برای آنها در پی خواهد داشت.
وی با اشاره به اهمیت بازاریابی برای محصولات تاکید کرد: مهمترین مشکل ما موضوع عرضه کالاست که تنها در نمایشگاهها صورت میگیرد و اگر این موضوع بهبود پیدا کند فروش نیز بالاتر خواهد رفت، ما انتظار داریم کمیته امداد و سایر دستگاهها در این زمینه ما را یاری نماید.
همکاری کمیته امداد کلات با حدود سه هزار خانوار در حوزه صنایع دستی
رییس کمیته امداد شهرستان کلات از پوشش ۲۹۱۶ خانوار و برنامه این کمیته برای اجرای دوهزار طرح خبر داد.
جبرئیل لشگری با اشاره به اقدامات کمیته امداد در راستای حمایت از خانوادههای مددجو شاغلان خرد و کوچک گفت: موضوع مورد بررسی امروز راهبری شغلی در شهرستان کلات است. در این فرآیند با خانوادههای مددجوی فعال در حوزه صنایع دستی ارتباط برقرار کردیم. ما توانستیم از طریق راهبران شغلی این پل ارتباطی را با این قشر برقرار کنیم. با توجه به این که برخی از روستاها یا شهرهای کوچک شهرستان در فاصله زیادی نسبت به مرکز شهرستان قرار دارند یا حتی در نقطه صفر مرزی هستند، اهمیت راهبران شغلی بیش از پیش حس میشود.
وی ادامه داد: راهبران فروش، مواد اولیه را تحویل میدهند و تولیدات را نیز به بازار فروش میرسانند. خوشبختانه این سبب شده تا خانوادهها دغدغهای برای فروش محصولات خود نداشته باشند. همچنین ارتباطی میان فضاهای بومگردی و راهبران شغلی ایجاد شده است. این سبب شده تا بازاری برای صنایع دستی ایجاد شود. ۲۹۱۶ خانواده تحت پوشش ما هستند و با توجه به سند تحول اقتصادی شهرستان، خوشبختانه امسال ۲۷۶ میلیارد تومان قرار است برای ایجاد ۲ هزار طرح به شهرستان کلات نادری اختصاص یابد.
ماجرای یک زیرزمین؛ از قصر خورشید نادرشاه تا موزه صنایع دستی کلات
مریم جلایر فعال و تولیدکننده حوزه صنایع دستی با اشاره به تولیدات مجموعه خود در حوزه صنایع دستی گفت: گلیم، جاجیم، قالی و ... از تولیدات صنایع دستی ما در شهرستان کلات هستند. همچنین برنج، گردو و عسل نیز در این لیست قرار دارند. ما همچنین در لیست سازمان میراث فرهنگی نیز ثبت شده ایم.
او ادامه داد: با توجه به تجربه من، اگر قدرت خرید مردم بالاتر باشد میتوانند صنایع دستی نیز بخرند. اگر مشکلات اقتصاد کلان برطرف شود میتوان این موضوع را برطرف کرد.
در ادامه این بازدید همچنین علی امیریان کارشناس میراث فرهنگی درباره محل موزه مردم شناسی منطقه کلات نادری گفت: محلی که شما از آن دیدن کردید و به عنوان موزه مردم شناسی شناخته میشود، قرار بوده اینجا آرامگاه ابدی نادرشاه افشار باشد که پس از فروپاشی حکومت وی و انتقال حکومت، او در این محل دفن نشده و به شهر مشهد منتقل شده است.
این کارشناس بیان کرد: ۱۲ غرفه در این موزه وجود دارد که برای ارائه دستاوردهای سنتی شهرستان است.
او با اشاره به اینکه کلات اداره میراث فرهنگی و گردشگری ندارد ادامه داد: توقع ما از میراث فرهنگی ایجاد اداره گردشگری و توسعه ظرفیتهای گردشگری چنین مناطقی است. قطعا تخصیص اعتبارات بیشتر و ایجاد زیرساختهای گردشگری میتواند به ما کمک کند.
ایجاد هفت هزار فرصت شغلی در استان رضوی
سلمان دانشور با اشاره به مهمترین طرح شغلی اجرایی در استان خراسان رضوی از ایجاد هفت هزار فرصت شغلی در این استان خبر داد و گفت: یکی از ظرفیتهای شغلی موجود در شهرستان، موضوع صنایع دستی است. شهرستان کلات اخیرا بر اثر خشکسالی دامداری و کشاورزی خود را در خطر میبیند. این نشاندهنده اهمیت و جایگاه صنایع دستی و بومگردیهاست. خوشبختانه گردشگران خارجی نیز سالانه به این مناطق میآیند و از این ظرفیتها دیدن میکنند.
معاون اشتغال و خودکفایی کمیته امداد خراسان رضوی با اشاره به تعداد شغل پیش بینی شده برای امسال در این استان ادامه داد: ۳۳ هزار فرصت شغلی برای امسال پیش بینی شده که تا کنون هفت هزار فرصت شغلی ایجاد شده و بیشترین اشتغال در رستههایی نظیر خدمات، دامپروری، کشاورزی، گیاهان دارویی و مشاغل خانگی بوده است. البته با دیر ابلاغ شدن تسهیلات بانکی هنوز نتوانسته ایم به عدد مطلوب برسیم.
با وام ۵۰ میلیون تومان کمیته امداد کار را شروع کردیم
محمد بهرامی کیا مدیر اقامتگاه خورشید خوارزم گفت: با وام ۵۰ میلیون تومانی کمیته امداد کار را شروع کردیم و در ادامه چهل برابر از جیب خودمان خرج کردیم تا این اقامتگاه دلنشین بومگردی آماده بهره برداری شود.
او درباره روند و فرآیند ایجاد این اقامتگاه با اشاره به پیشینه خود و اقامتگاه خورشید خوارزم بیان کرد: من ۳۹ سال دارم و اهل شهرستان کلات هستم. فوق دیپلم رشته صنایع دارم و به علت علاقه به کوهنوردی از سال ۹۷ تصمیم به ایجاد اقامتگاه گرفتم. تنها ارگانی که در این به ما کمک کرد کمیته امداد امام خمینی ره بود که به ما وام داد تا بتوانیم در فضای ۸۰۰ متری خود اقامتگاه ایجاد کنیم.
دیر اقامتگاه خورشید خوارزم ادامه داد: پس از کرونا ما توانستیم با تمام توانایی خود در این مجموعه فعالیت کنیم. هفت تا ده نفر نیز در مجموعه ما فعالیت میکنند. تنها ۵۰ میلیون تومان در این مدت به ما وام داده شد در حالی که ما دو میلیارد تومان برای بومگردی خود خرج کردیم. خوشبختانه در فصل بهار درآمد خوبی داریم و در فصول دیگر بازدید کمتر میشود.
از منزل پدری تا خانه بومگردی
حمید رضا ربانی نسب مدیر روابط عمومی کمیته امداد خراسان رضوی در ابتدای ورود به روستای چهارراه به عنوان روستای نمونه بومگردی گفت: با حمایت کمیته امداد این روستا به نخستین روستای الگوی بومگری تبدیل شده و ۱۷ خانه بومگردی با ظرفیت خوب برای توسعه گردشگری تبدیل شده است.
مدیر اقامتگاه خانه پدری نیز با اشاره به قدمت هفتاد ساله این خانه بیان کرد: اقامتگاه بوم گردی خانه پدری با معماری کاملا سنتی و بومی در فضایی دنج و روح نواز شامل ۴ اتاق به صورت یک اتاق ۴ نفره، یک اتاق ۶ نفره و ۲ اتاق ۸ نفره با سرویس کف خواب است که در مجموع ظرفیت اسکان و پذیرش ۳۰ گردشگر را دارد.
او که دارای کارشناسی ارشد حقوق است و همه خانواده خود را با راه اندازی این خانه بومگردی به اشتغال رسانده است ،گفت: بومگردی فرصت بی نظیری برای توسعه اشتغال و درآمد زایی از راه گردشگری است.
تولید ۲۱ تن ماهی در یک استخر پرورش ماهی صدف کلات نادری
محمد خاکشور مدیر طرح پرورش ماهی صدف که خود متولد کلات نادری است بعد از سالها کار و فعالیت در مشهد به سرزمین آباد و اجدادی خود یعنی کلات نادری برگشته است.
او گفت: من با کمک کمیته امداد و سرمایه گذاری شخصی توانستم پرورش ماهی قزل آلا را در این منطقه اجرایی کنم و به درآمد برسم. کمک کمیته امداد جرقهای شد تا این پروژه به نتیجه برسد.
خاکشور با اشاره به حجم تولیدات این مجموعه در منطقه محروم کلات نادری ادامه داد: مجوز رسمی ما ۱۲ تن در سال است، اما ما توانستیم ۲۱ تن ماهی نیز در سال ۹۸ تولید کرده ایم. پرورش ماهی تنها نیاز به برق دارد، اما ما نیازمند ۲۰۰ الی ۳۰۰ میلیون اعتبار اضافه نیز هستیم تا فاز دوم کار را اجرایی کنیم.
مدیر طرح پرورش ماهی صدف با اشاره به مشکلات این مجموعه گفت: متاسفانه یکی از مشکلات ما برای فروش این است که آنتن مخابراتی در این منطقه وجود ندارد که بتوانیم کارتخوان و خودپرداز بانکی داشته باشیم؛ لذا نیازمند حل این مشکل هستیم.
او با اشاره به تعداد افراد شاغل در این مجموعه گفت: هشت نفر از خانواده خودم و سه نفر تا چهار نفر نیز به طور میانگین در این مجموعه مشغول به کار هستند. تولیدات ما به مشهد و حتی استانهای دیگر نیز فرستاده میشود. آب استفاده ما نیز گذری است و پس از استفاده وارد رودخانه میشود. قزل آلا دیر رشد است و شش الی هفت ماهه به بهره برداری میرسد. بازار فروش ما نیز بیشتر استان خراسان است و هر کیلوی آن ۱۶۰ هزار تومان فروخته میشود.
تلاش برای تحقق ۳۰ درصدی اشتغال استان خراسان رضوی
رضا سلم آبادی مدیرکل کمیته امداد امام خمینی (ره) خراسان رضوی درباره اشتغال استان و نوع نگاه کمیته امداد به منطقه کلات مادری گفت.
او از تلاش برای تحقق ۳۰ درصدی اشتغال استان خراسان رضوی خبر داد و بیان کرد: ۱۷۳۰ میلیارد تومان در سال ۱۴۰۱ بود و با پیگیریهای خوبی که صورت گرفت بیش از ۹۴ در صد از این منابع جذب شد. امسال ۲۲۰۰ میلیارد تومان بودجه اشتغال کمیته امداد است و تا کنون بیش از هفت هزار شغل ایجاد شده است و باید تلاش کنیم میزان اشتغال استان به ۲۵ تا ۳۰ هزار فرصت شغلی پیش بینی شده برسد.
رضا سلم آبادی با اشاره به اینکه همکاری خوبی از سوی بانکها برای اشتغال مددجویان و فرزندان جوان و فارغ التحصیل وجود دارد گفت: محدودیتی برای اعطای تسهیلات برای اشتغال جوانان و دانش آموختگان وجود ندارد.
مدیرکل کمیته امداد امام خمینی (ره) خراسان رضوی از انتخاب شهرستان محروم و مرزی کلات نادری به عنوان پایلوت اشتغال کمیته امداد در خراسان رضوی بیان کرد: بودجه شهرستان کلات نادری را از ۶۰ میلیارد تومان به بیش از ۲۶۰ میلیارد تومان افزایش داده ایم و این منطقه قطعا به لحاظ اشتغال و تولید متحول میشود و تا تیر ماه سال ۱۴۰۳ شاهد تحولات خوبی در بخشهای مختلف بویژه توسعه گردشگری از طریق خانهها و مراکز بومگردی خواهیم بود به گونهای که هیچ فرزندی از مددجویان کمیته امداد بیکار نباشد.