در استان لرستان صنایع‌دستی ثمره دست‌هایی است که عشق را از قلب خود جاری ساخته و با انگشتان خود با یاری تاروپود بر گلیم و جاجیم ترسیم کرده و یا با تلنگرهای چکش، آن را حک می‌کنند.

صنایع‌دستی لرستان در سه نوع متمایز عشایری، روستایی و شهری شکل‌گرفته‌اند. بیشتر تولیدات صنایع‌دستی عشایری به مصرف خانوار می‌رسند و کمتر به بازار عرضه می‌شوند.

«گلیم» دست بافته‌ای ساده است از تار (پنبه یا پشم) و پود (بشم) که معمولاً از پشم حیوانات اهلی بردار افراشته بافته شده که هر منطقه طرح مختص به خود را دارد و عموماً به‌عنوان فرش کاربرد داشته است.

ممکن است بافت گلیم با تغییراتی کاربردهای دیگری غیر از فرش در بین عشایر داشته باشد، از جمله «نمکدان»، «جل» اسب، نوار چادر، انواع گلیم باتوجه‌به نوع بافت آن و نحوه پرداخت به‌صورت تک رو یا دو رو در مناطق مختلف تولید شده است، در بافت گلیم‌ها درگذشته از نخ رنگرزی شده با مواد رنگرزی طبیعی استفاده شده است که این سنت در بافت گلیم‌های سنتی مرغوب و اصیل تا به امروز هم ادامه دارد.

فرحناز کرمی از جمله بانوان فعال در صنعت گلیم‌بافی است که فعالیت‌های آموزشی عمده‌ای در زمینه گلیم‌بافی در دلفان به‌ویژه روستاهای این شهرستان داشته است.

طرح نقوش کهن و اساطیری روی «گلیم» لرستان/ هنری که خواهان دارد

وی عنوان کرد: در سال ۱۳۸۷ شرکتی به اسم شرکت نقش نگاران دلفان تأسیس کرده و از آن زمان تاکنون در زمینه تولید و آموزش صنایع‌دستی فعالیت داشته است.

کرمی، ادامه داد: تمرکز ویژه‌ای برای آموزش این هنر صنعت به‌ویژه در روستاها و مناطق محروم نورآباد داشته و کلاس‌های آموزشی رایگان به‌صورت جهادی برگزار کرده است.

به گفته این بانوی کارآفرین لرستانی، با وجود پتانسیل‌های زیاد این هنر صنعت کهن در لرستان، وضعیت استقبال از تولیدات ما در این رشته شاید به علت شرایط اقتصادی، مناسب نباشد؛ ولی در رشته‌هایی مانند چرم‌دوزی، وضعیت بهتر است.

کرمی، معتقد است که بازار کار و فروش این محصول در استان‌های دیگر و حتی برای صادرات، بسیار مناسب بوده؛ ولی لازم است میراث‌فرهنگی استان در راستای صادرات، حمایت بیشتری از تولیدکنندگان استان داشته باشد.

لزوم پرداخت تسهیلات به هنرمندان «گلیم‌بافی

وی با بیان اینکه انجام چنین اتفاقی، باعث معرفی بیشتر ظرفیت تولیدی استان و رونق اقتصادی نیز می‌شود، افزود: پرداخت تسهیلات، متناسب با توان تولیدکنندگان بسیار ضروری است؛ چراکه اگر تولیدکننده، نقدینگی نداشته باشد نمی‌تواند اشتغال ایجاد کند.

کرمی، اضافه کرد: اگر کارگروه یا هیئتی برای حمایت از تولید و صادرات به‌منظور خرید محصولات استان ایجاد شود که از طریق دستگاه‌های مرتبط با این حوزه به فروش برسد، کمک مؤثری به تولیدکنندگان جوان و با بنیه کم مالی می‌شود.

این کارآفرین لرستانی، عنوان کرد: پیشنهاد می‌کنیم افرادی که دارای سوابق آموزشی و تولیدی بیشتری برای ایجاد اشتغال در این حوزه هستند، از نظر معرفی به بانک و تسهیلات، در اولویت قرار گیرند.

کرمی  ادامه داد: شخصاً به علت علاقه‌ای که به هنر و صنایع‌دستی دارم، تلاشم را برای آموزش این میراث کهن به کار گرفته‌ام تا این هنر صنعت اصیل و بومی، به دست فراموشی سپرده نشود.

وی گفت: شاید برخی کارها، سود زیادی برای ما هنرمندان نداشته باشد؛ ولی به دلیل عشق و علاقه‌ای که به این هنرها داریم، در این کار فعالیتمان را ادامه می‌دهیم.

این بانوی هنرمند لرستانی، اظهار کرد: باید گفت «گلیم»؛ بافته‌ای است بدون پرز که با نخ پشمی، پنبه‌ای یا کنفی بافته می‌شود و زینت‌بخش بسیاری از خانه‌های لرستان، از دیرباز تاکنون بوده است.

کرمی، تصریح کرد: «گلیم‌بافی» در اکثر مناطق لرستان، از خرم‌آباد تا کوهدشت گرفته تا الشتر و به‌خصوص روستاهای اطراف نورآباد رواج دارد و در سال‌های اخیر نیز خوشه «گلیم» لرستان در شهرستان دلفان، راه‌اندازی شده است.

وی افزود: وضعیت این هنر صنعت در لرستان و نورآباد به‌گونه‌ای است که «گلیم‌های» بافته شده در این مناطق منحصربه‌فرد و در کل استان معروف هستند.

این کارآفرین دلفانی، گفت: مدل طراحی و نقشه‌های مورداستفاده در «گلیم» نورآباد مقداری پیچیده‌تر از سایر مناطق لرستان است و باتوجه‌به وضعیت اقتصادی این منطقه، در صورت توسعه و گسترش این هنر صنعت و حمایت از تولیدکنندگان این حوزه، می‌تواند به عامل مهمی برای درآمدزایی در این منطقه به‌ویژه در روستاها شود.

کرمی، اضافه کرد: بااین‌وجود، حمایت از خوشه بافت استان و صادرات آن، نیازمند همراهی دستگاه‌های دولتی و بانک‌هاست تا اثر مناسبی در وضعیت اقتصادی و رفع معضل بیکاری استان داشته باشد.

منبع : مهر